Μπορεί η Ελλάδα στο «μέτωπο» της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους να πηγαίνει από επιτυχία σε επιτυχία χάρη στην στοχευμένη στρατηγική του ΟΔΔΗΧ, αλλά το επίμονο εξωτερικό έλλειμμα της χώρας ναρκοθετεί το πόσο εκτεθειμένη σε αναταράξεις είναι η ελληνική οικονομία.
Και αυτό διότι παράλληλα με την ικανότητα να αποπληρώνει με τους καλύτερους δυνατούς όρους το υπάρχον δημόσιο χρέος, η Ελλάδα πρέπει να διαμορφώσει τις συνθήκες έτσι ώστε να εξαρτάται όλο και λιγότερο από τον δανεισμό από τρίτους, κάτι που όπως δείχνουν τα στοιχεία για το εξωτερικό έλλειμμα, δεν ισχύει.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα την χθες (20.02.2025) η Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ) είναι απογοητευτικά: Η αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών κατά 7% το 2024 (στα 15,1 δισ. ευρώ από 13,9 δισ., ευρώ) συνέβη παρά την αύξηση των εσόδων από τουρισμό, μεταφορές και εν γένει υπηρεσίες.
Καθώς οι εξαγωγές αγαθών παραμένουν το μεγάλο αγκάθι της ελληνικής οικονομίας, το 2024 ούτε οι παράγοντες με θετική επίδραση δεν ήταν αρκετοί για να μας διαφυλάξουν από μία εκτόξευση του συνολικού ελλείμματος. Ας σημειωθεί, πως το 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είχε μειωθεί σε σχέση με το 2022, λόγω της βελτίωσης των ισοζυγίων αγαθών, υπηρεσιών και δευτερογενών εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων.
Αλλά το 2024, όπως φαίνεται και από την χθεσινή ανακοίνωση της ΤτΕ, ήταν μία χρονιά που επανήλθαμε σε καθοδική πορεία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Αγκάθι» για το χρέος
Τι σημαίνει όμως αυτή η επιδείνωση του ελλείμματος; Σημαίνει πως το 2024, καθώς το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων αυξήθηκε σε σχέση με το 2023 κατά 3,9 δισ. ευρώ, αυξήθηκαν και οι ανάγκες δανεισμού της οικονομίας μας από το εξωτερικό κατά 3,9 δισ. ευρώ.
Και αυτή η τάση, αν δεν αντιμετωπιστεί, σημαίνει πως η χώρα θα γίνεται ολοένα πιο ευάλωτη και εκτεθειμένη στις διεθνείς αναταράξεις ενώ θα απομακρύνει τις προσδοκίες για περισσότερες πιστοληπτικές αναβαθμίσεις, αυξάνοντας κατ΄ αυτόν τον τρόπο και το κόστος δανεισμού.
Σε αυτό το πλαίσιο, ας σημειωθεί πως η υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης δεν επαρκούν αν δεν υπάρξει εξισορρόπηση ανάμεσα σε όσα ξοδεύουμε και σε όσα κερδίζουμε ως οικονομία.
Ο άγνωστος Χ του τουρισμού
Η εικόνα το 2024 θα ήταν πολύ χειρότερη εάν δεν υπήρχε μία καλή απόδοση της «βαριάς βιομηχανίας» της Ελλάδας, του τουρισμού. Το ταξιδιωτικό ισοζύγιο ήταν αυτό που κατά κύριο λόγο οδήγησε στην διεύρυνση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών, καταγράφοντας άνοδο των αφίξεων κατά 9,8% και των εισπράξεων κατά 5,4% αγγίζοντας τα 21,8 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να στηρίζεται μονόπλευρα με τον τουρισμό ως «ισχυρό χαρτί», καθώς θα παραμένει εκτεθειμένη σε κάθε λογής κινδύνους και προκλήσεις.
Ιδιαίτερα, καθώς οι τουριστικές εισπράξεις του 2025 (εάν όχι και μετέπειτα) απειλούνται με εκτροχιασμό λόγω της κατάστασης στις Κυκλάδες. Η εξελισσόμενη σεισμική δραστηριότητα και η αβεβαιότητα που την περιβάλλει απειλεί με καταστροφή ανυπολόγιστων, ακόμα, διαστάσεων το πιο ισχυρό τουριστικό asset της χώρας, με την Σαντορίνη, μόνο, να αντιπροσωπεύει το 2,5% του ΑΕΠ της χώρας.
Μια «βουτιά» στα ταξιδιωτικά έσοδα του 2025 εξαιτίας αυτής της κατάστασης, εάν δεν γίνουν σύντομα τομές στο παραγωγικό μοντέλο της οικονομίας, ενδέχεται να επιφέρει ακόμα μεγαλύτερη επιδείνωση στο εξωτερικό έλλειμμα της χώρας με αλυσιδωτές και δυσμενείς συνέπειες συνολικά…
