Αποταμίευση: Τα 20 δισ. ευρώ που χρειάζεται η οικονομία για να αποφύγει τη χρεοκοπία και τα 50 δισ. στα «στρώματα»

Την αύξηση της εθνικής αποταμίευσης κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες επί του ΑΕΠ, ήτοι περί τα 20 δισ. ευρώ, χρειάζεται να πετύχει η ελληνική οικονομία, για να είναι δημοσιονομικά βιώσιμη και να αποφύγει τους κινδύνους μίας νέας χρεοκοπίας, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ), Γιάννη Στουρνάρα.

Την ίδια στιγμή, και πάλι με παλαιότερες εκτιμήσεις του Γιάννη Στουρνάρα, η «μαύρη οικονομία» υπολογίζεται περί τα 50 δισ. ευρώ, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για ανυπολόγιστα δισ. ευρώ να είναι κρυμμένα κάτω από τα… «στρώματα». Κατ’ αυτόν τον τρόπο υπονομεύονται σημαντικά οι δείκτες της, νόμιμης, αποταμίευσης, ναρκοθετώντας το επενδυτικό και δημοσιονομικό τοπίο της χώρας και φέρνοντας στο νου το «φάντασμα» της χρεοκοπίας της προηγούμενης δεκαετίας.

Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, η αποταμίευση στην Ελλάδα βρίσκεται σε πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα, καθώς ως ποσοστό του ΑΕΠ βρίσκεται στη χειρότερη θέση της Ευρωζώνης, καθώς τα νοικοκυριά κατά την διάρκεια της κρίσης σταμάτησαν να αποταμιεύουν, και από το 9% του διαθέσιμου εισοδήματος το 2009 περάσαμε σε αρνητική αποταμίευση -4% το 2022.

Έτσι, αυτό το «κενό αποταμίευσης» ενισχύει το επενδυτικό κενό, καθώς λείπουν οι πόροι για να χρηματοδοτηθεί η αύξηση των επενδύσεων, με αποτέλεσμα και να μπαίνουν εμπόδια στην προσπάθεια αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου, αλλά και η Ελλάδα αναγκάζεται να στρέφεται στον εξωτερικό δανεισμό.

Με λίγα λόγια, η ασθενική εθνική αποταμίευση ενισχύει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών καθώς οδηγεί σε μαζικές εισαγωγές και δεν χρηματοδοτεί την ανάπτυξη της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας, αλλά και το δημοσιονομικό έλλειμμα εξαιτίας της κάλυψης των εγχώριων αναγκών με «ξένους» πόρους, δηλαδή καλλιεργείται μία «συνταγή» που αν δεν αντιμετωπιστεί μακροπρόθεσμα «μυρίζει» χρεοκοπία…

Οι «αποταμιεύσεις» κάτω από τα «στρώματα» και το «κόσκινο» της ΑΑΔΕ

Όπως είχε δηλώσει πέρυσι από το βήμα φορολογικού φόρουμ ο Γιάννης Στουρνάρας, το συνολικό δηλωθέν εισόδημα φυσικών προσώπων στην ΑΑΔΕ το 2021 ήταν περίπου 84 δισ. ευρώ. Την ίδια χρονιά η τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών ήταν υψηλότερη κατά περίπου 40 δισ. ευρώ, με τον κεντρικό τραπεζίτη να εξηγεί πως η διαφορά αυτή αποτελεί μια ένδειξη της παραοικονομίας.

Έτσι, αυτά τα σημαντικά ποσά τα οποία διακινούνται «μαύρα» δεν αποταμιεύονται, ούτε συνολικά αλλά ούτε και μερικά.

Μία αιτία είναι πως μετά από τις «περιπέτειες» της προηγούμενης δεκαετίας, η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στο τραπεζικό σύστημα έχει ζημιωθεί. Ωστόσο, η κυριότερη αιτία, όπως επισημαίνει και η μελέτη της Eurobank στην παρουσίαση της οποίας μίλησε ο Γιάννης Στουρνάρας, το σημαντικότερο τμήμα των «κρυμμένων» ποσών συνδέεται και με την φοροδιαφυγή.

Είναι χαρακτηριστικό πως η φοροδιαφυγή ως φαινόμενο παρατηρείται πιο έντονα μεταξύ των αυτοαπασχολούμενων, την ίδια στιγμή που η συγκεκριμένη κατηγορία φορολογουμένων έχει σχεδόν μηδενικό ποσοστό αποταμίευσης σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα τους.

Συγκεκριμένα, το ποσοστό των αυτοαπασχολούμενων με αρνητικό ποσοστό αποταμίευσης είναι 58%, καθώς πολλοί εξ αυτών που φοροδιαφεύγουν φοβούνται να τα δηλώσουν στην εφορία.

Σε αυτή την περίπτωση, είναι αναπόφευκτο πως αρκετοί θα «πιαστούν» στην «παγίδα» των τεκμηρίων, γι’ αυτό και η ΑΑΔΕ με τον νέο Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας θα κάνει «φύλλο και φτερό» όσους αποπειραθούν να αμφισβητήσουν τα τεκμήρια διαβίωσης.

Από το ελεγκτικό «κόσκινο» της ΑΑΔΕ θα μπουν κυριολεκτικά τα πάντα που αφορούν στην οικονομική δραστηριότητα των ελευθέρων επαγγελματιών και αυταποσχολούμενων, καθώς θα γίνει έλεγχος των τραπεζικών λογαριασμών τους, χρηματοοικονομικών επενδύσεων, θυρίδων, μετρητών, κρυπτονομισμάτων, λογαριασμών τηλεφωνίας, ρεύματος και νερού, ασφαλιστήρια συμβόλαια, έργα τέχνης και τιμαλφή, μέχρι και το πού πήγαν διακοπές και πόσα δαπάνησαν γι’ αυτές.