Σταδιακή επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, «βλέπει» η Κομισιόν στις εαρινές προβλέψεις της, τοποθετώντας τον πήχη της ανάπτυξης στο 2,2% φέτος, και στο 2,3% το 2025.
Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ελλάδα παραμένει πάνω από τους μέσους όρους στην ευρωζώνη, στηριγμένη στην ιδιωτική κατανάλωση, η οποία επωφελήθηκε από την αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος, από τις επενδύσεις στις κατασκευές και από τις καθαρές εξαγωγές, ενώ τα αποθέματα αποτέλεσαν τροχοπέδη στην ανάπτυξη.
Με την ανεκπλήρωτη ζήτηση να έχει εξαντληθεί σε μεγάλο βαθμό, η ιδιωτική κατανάλωση υποστηρίζεται τώρα κυρίως από την άνοδο του εισοδήματος και αναμένεται να αυξηθεί με ελαφρώς χαμηλότερο ρυθμό το 2024.
Η προβλεπόμενη σταδιακή χαλάρωση των συνθηκών χρηματοδότησης και η επιτάχυνση της υλοποίηση των έργων που σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης προβλέπεται ότι θα τονώσουν το ακαθάριστο πάγιο κεφάλαιο σχηματισμούς, οι οποίοι αναμένεται να αυξηθούν από 4,0% το 2023 σε 6,7% το 2024.
Η σταδιακή ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης αναμένεται επίσης να στηρίξει την αύξηση των εξαγωγών.
Ωστόσο, η επιτάχυνση της ανάπτυξης των επενδύσεων, αναμένεται να προκαλέσει υψηλότερη ζήτηση εισαγωγών. Έτσι, οι καθαρές εξαγωγές είναι πιθανό να είναι ουδέτερες ως προς την ανάπτυξη και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να μειωθεί μόνο μέτρια κατά τη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των προβλέψεων.
Οι επενδύσεις αναμένεται να αποκτήσουν περαιτέρω δυναμική, και να καταστεί βασικός συντελεστής της αύξησης της παραγωγής, ενώ οι δαπάνες των νοικοκυριών είναι πιθανό να υποστηριχθούν περαιτέρω από την αύξηση του πραγματικού εισοδήματος.
Ο κατακερματισμός της αγοράς εργασίας θα επιβραδύνει την αύξηση της απασχόλησης
Το 2023, η αγορά εργασίας συνέχισε να ενισχύεται χάρη στη σταθερή οικονομική δραστηριότητα, με την ποσοστό ανεργίας να μειώνεται κατά 1,4 ποσοστιαίες μονάδες στο 11,1%. Παρά την ακόμη υψηλή ανεργία, τα ποσοστά κενών θέσεων εργασίας αυξάνονται, υποδηλώνοντας αυξανόμενες ελλείψεις στην αγορά εργασίας σε ορισμένους τομείς. Η απασχόληση προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω, αλλά η αύξηση είναι πιθανό να περιοριστεί από τον κατακερματισμό της αγοράς εργασίας, ιδίως λόγω της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων, και από το χαμηλό ποσοστό δραστηριότητας.
Η ονομαστική αμοιβή ανά εργαζόμενο αναμένεται να αυξηθεί με λιγότερο δυναμικό ρυθμό, αλλά να παραμείνει σταθερή, υπερβαίνοντας τον πληθωρισμό, ως αποτέλεσμα της πρόσφατης αύξησης του κατώτατου μισθού, της αύξησης των μισθών του δημόσιου τομέα και της σύσφιξης της αγοράς εργασίας.
Σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού εν μέσω επίμονων τιμών για τα τρόφιμα και τις υπηρεσίες
Παρά την περαιτέρω μείωση των τιμών της ενέργειας, η Κομισιόν εκτιμά πως η διαδικασία αποπληθωρισμού σταμάτησε προσωρινά στα μέσα του 2023 λόγω του επίμονα υψηλού πληθωρισμού των τροφίμων, ο οποίος επιδεινώθηκε από τις επιπτώσεις των πλημμυρών και των επίμονων τιμών των υπηρεσιών.
Ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ ανήλθε κατά μέσο όρο σε 4,2% το 2023 και διαμορφώθηκε σε 3,4% τον Μάρτιο του 2024, δηλ. 1 ποσοστιαία μονάδα πάνω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ. Οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να υποχωρήσουν μόνο σταδιακά στο εγγύς μέλλον λόγω του επίμονου πληθωρισμού των τροφίμων και της σταθερής αύξησης των μισθών.
Ο συνολικός πληθωρισμός αναμένεται να κυμανθεί στο 2,8% το 2024 και κατά 2,1% το 2025. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα αναμένεται να παραμείνει ελαφρώς υψηλότερος, σε 3,1% και 2,2% το 2024 και το 2025 αντίστοιχα.
Μείωση του ελλείμματος και του χρέους λόγω περιορισμού των δαπανών και αύξησης των εσόδων
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε από 2,5% του ΑΕΠ το 2022 σε 1,6% το 2023, κυρίως λόγω της σταδιακής κατάργησης των μέτρων που εφαρμόστηκαν για την άμβλυνση των επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας.
Το έλλειμμα του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω στο 1,2% του ΑΕΠ το 2024. Αυτό είναι κυρίως αποτέλεσμα της συγκρατημένης αύξησης των τρεχουσών δαπανών.
Η πρόβλεψη λαμβάνει υπόψη την μεταρρύθμιση της φορολογίας των αυτοαπασχολούμενων που αυξάνει τα έσοδα, η οποία αφενός περιλαμβάνει 50% μείωση της πάγιας εισφοράς για τους αυτοαπασχολούμενους και, αφετέρου, εφαρμόζει ένα ελάχιστο εισόδημα για αυτοαπασχολούμενους ως κατώτατο όριο για την εκτίμηση των υποχρεώσεων φορολογίας εισοδήματος.
Σχεδόν το σύνολο της ενεργειακής στήριξης θα καταργηθεί σταδιακά: μόνο ορισμένα ήσσονος σημασίας μέτρα παραμένουν σε ισχύ μετά το 2023, τα οποία μονιμοποιήθηκαν, με δημοσιονομικό κόστος περίπου 0,1% του ΑΕΠ.
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,8% του ΑΕΠ το 2025 με βάση αμετάβλητες πολιτικές. Η πτώση αυτή αναμένεται να υποστηριχθεί από τη συγκρατημένη αύξηση του δημόσιου μισθολογικού κόστους.
Αντίθετα, η αναμενόμενη μείωση κατά 0,5 π.μ. των συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και η πλήρης κατάργηση της πάγιας εισφοράς στους αυτοαπασχολούμενους αναμένεται να μειώσουν την αύξηση των εσόδων.