Η πορεία εξέλιξης των έργων στο εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, βρέθηκε στο κέντρο της σημερινής συζήτησης του υπουργού Μεταφορών, Νίκου Ταχιάου με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΡΓΟΣΕ, η οποία εκτείνεται από την Πάτρα μέχρι τον Προμαχώνα και την Ειδομένη, αλλά και αυτών που σχεδιάζει για την επέκταση του δικτύου, με απόλυτη προσήλωση στους όρους ασφάλειας των μεταφορών.
Η υλοποίηση αυτών των έργων, που ολοκληρώνουν τον σχεδιασμό για τον εκσυγχρονισμό του βασικού σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕ/Π, αποτελεί προτεραιότητα στρατηγικής σημασίας για το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και την ΕΡΓΟΣΕ.
Με νέα συμβασιοποιημένα έργα ύψους 438,5 εκατ. ευρώ, ολοκληρώνεται η αναβάθμιση 370 χλμ. γραμμών σε σύνολο 920 χλμ. σιδηροδρομικού δικτύου. Αφορούν πρωτίστως σε εγκατάσταση συστημάτων ηλεκτροκίνησης, σηματοδότησης, τηλεπικοινωνιών και ETCS, τα οποία είναι συμβατά με τα πρότυπα διαλειτουργικότητας των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων. Πρόκειται για τα εξής στον κύριο άξονα:
- Σιδηροδρομικός Σταθμός Αθηνών: Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η δεύτερη φάση ανάπτυξης του Σ.Σ. Αθηνών, ενός έργου που ολοκληρώνει την αναμόρφωση του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού της πρωτεύουσας και την υπόγεια διασύνδεση με το Μετρό.
- Κιάτο – Ροδοδάφνη: Βάσει προγραμματισμού εξελίσσεται το έργο εγκατάστασης της ηλεκτροκίνησης στην νέα σιδηροδρομική γραμμή μήκους 70,6 χλμ. που ενώνει το Κιάτο με τη Ροδοδάφνη.
- Ροδοδάφνη – Ρίο: Σε πλήρη εξέλιξη είναι τα έργα επιδομής, σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ETCS LEVEL 1 σε ένα κομβικό σιδηροδρομικό έργο στην Πελοπόννησο, όπως είναι η νέα διπλή γραμμή μήκους 28,8 χλμ. στο τμήμα Ροδοδάφνη – Ρίο.
- Έργο υπογειοποίησης στα Σεπόλια: Συνεχίζεται το έργο της υπογειοποίησης του σιδηροδρομικού διαδρόμου στα Σεπόλια, που αφορά στην κατασκευή τετραπλού σιδηροδρομικού διαδρόμου, συνολικού μήκους 2,36 χλμ., εκ των οποίων τα 1,5 χλμ. θα είναι πλήρως υπογειοποιημένα.
- Θεσσαλονίκη – Ειδομένη: Με σταθερά βήματα προχωρά η υλοποίηση του έργου εγκατάστασης σύγχρονου συστήματος σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ETCS LEVEL 1 στο τμήμα Θεσσαλονίκη – Ειδομένη, που συμπεριλαμβάνει την αντικατάσταση 37 αλλαγών τροχιάς για τις ανάγκες σηματοδότησης. Με την ολοκλήρωση του, αναβαθμίζεται η υφιστάμενη σήμερα ηλεκτροκινούμενη σιδηροδρομική γραμμή που οδηγεί στη Βόρεια Μακεδονία και από κει στην Κεντρική Ευρώπη.
Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργολαβίες για την αναβάθμιση των δυο κλάδων του ΠΑΘΕ/Π Λάρισα – Βόλος και Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα:
- Λάρισα–Βόλος: Το εν εξελίξει έργο αφορά την εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης, σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης, και ETCS LEVEL 1 στην υφιστάμενη μονή σιδηροδρομική γραμμή, καθώς και αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Σιδηροδρομικός Σταθμός Λατομείου – ΒΙΠΕ – Σιδηροδρομικός Σταθμός Βόλου.
- Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα: Το έργο αφορά στην εγκατάσταση συστήματος ηλεκτροκίνησης, σηματοδότησης με τηλεδιοίκηση και ETCS LEVEL 1 στην υφιστάμενη μονή σιδηροδρομική γραμμή, που προβλέπει και την κατασκευή νέας παρακαμπτηρίου γραμμής στον σιδηροδρομικό σταθμό Σοφάδων.
Η εξέλιξη των εργασιών στους δυο αυτούς κλάδους, συναρτάται άμεσα με τις προγραμματιζόμενες από τον ΟΣΕ εργασίες ανάταξης των γραμμών, οι οποίες έχουν υποστεί ζημιές λόγω της κακοκαιρίας «Daniel», που έπληξε την περιοχή τον Σεπτέμβριο του 2023.
Παράλληλα όμως, συνεχίζεται και η υλοποίηση όλων των υπολοίπων συμβασιοποιημένων έργων για τοπικές αναβαθμίσεις στο σιδηροδρομικό άξονα ΠΑΘΕ/Π, όπως η εγκατάσταση συστημάτων ηλεκτροκίνησης στην προαστιακή γραμμή Ισθμού – Λουτρακίου, η νέα σιδηροδρομική στάση στον Νέο Παντελεήμονα Πιερίας, η νέα σιδηροδρομική στάση στο Κρυονέρι Αττικής και η κατασκευή Άνω Διάβασης στην περιοχή Σ.Σ. Δομοκού.
Στο πλαίσιο, δε, αναβάθμισης του ελληνικού σιδηρόδρομου, η ΕΡΓΟΣΕ ολοκλήρωσε ήδη τα τεύχη δημοπράτησης για ένα πολύ σημαντικό σιδηροδρομικό έργο, που αφορά στην ολοκλήρωση εγκατάστασης του συστήματος ραδιοκάλυψης GSM-R σε όλο το μήκος του σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕ/Π (Πάτρα –Αθήνα-Θεσσαλονίκη- Ειδομένη/ Προμαχώνας).
Συγκεκριμένα, το προς δημοπράτηση έργο, αφορά την εγκατάσταση GSM-R στα υπολειπόμενα τμήματα: Κιάτο – Ρίο, Τιθορέα – Δομοκός, Θεσσαλονίκη – Ειδομένη και στους κύριους κλάδους του ΠΑΘΕ/Π: Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα και Λάρισα – Βόλος.
Με την ολοκλήρωση του έργου αυτού, θα δημιουργηθεί ένα λειτουργικό και ενιαίο σύστημα επικοινωνίας κατά μήκος του σιδηροδρομικού άξονα Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Ειδομένη-Προμαχώνας, που θα είναι απολύτως συμβατό με τα πρότυπα διαλειτουργικότητας των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων.
Όλα τα έργα που υλοποιεί σήμερα η ΕΡΓΟΣΕ, συγχρηματοδοτούνται από πόρους της Ε.Ε.
Ο κ. Ταχιάος ενημερώθηκε επίσης και για τα έργα διασύνδεσης κύριων λιμένων της χώρας με το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Προτεραιότητα στην παρούσα φάση έχει δοθεί στη διενέργεια μειοδοτικού διαγωνισμού για την κατασκευή νέας μονής γραμμής (υποδομή, επιδομή και σταθμοί), στο τμήμα Νέα Καρβάλη – Τοξότες και σύνδεση με τον νέο εμπορευματικό Λιμένα Καβάλας.
Ολοκληρώθηκαν επιτυχώς όλες οι απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου το έργο να μπορεί να δημοπρατηθεί με μειοδοτικό διαγωνισμό, ενώ συντάχθηκαν και τα τεύχη δημοπράτησης. Για το εν λόγω έργο έχει ήδη εξασφαλισθεί χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Connecting Europe Facility 2021-2027 (CEF 2), η δε δημοσίευση του διαγωνισμού προγραμματίζεται εντός του Ιουλίου 2024.
Η σιδηροδρομική σύνδεση με τον 6ο προβλήτα Λιμένα Θεσσαλονίκης και η ανάπτυξη Προαστιακού Δυτικής Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνονται στα προς χρηματοδότηση έργα από το ΕΣΠΑ 2021-2027 στο Πρόγραμμα ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ. Η διαδικασία διαγωνισμού με Ανταγωνιστικό Διάλογο είναι σε εξέλιξη, με την αξιολόγηση εναλλακτικών λύσεων να αναμένεται να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο του 2024, οπότε και ζητηθεί να υποβληθούν και οι οικονομικές προσφορές των υποψηφίων, ώστε να αναδειχθεί ο ανάδοχος του έργου.
Πέραν αυτού, έχει υποβληθεί φάκελος με την ελληνική πρόταση χρηματοδότησης σιδηροδρομικών έργων από το πρόγραμμα Connecting Europe Facility 2021-2027 (CEF 2) για το έργο αναβάθμισης του σιδηροδρομικού άξονα Αλεξανδρούπολη – Πύθιο (σύνορα με Τουρκία) και Πύθιο – Ορμένιο (σύνορα με Βουλγαρία) και τη διπλή σιδηροδρομική γραμμή στο τμήμα Ρίο – Νέος λιμένας Πατρών.
Αναμένονται τα αποτελέσματα αξιολόγησης από τις υπηρεσίες της Ε.Ε. εντός του τρέχοντος μηνός. Στην περιοχή της Αττικής, εξετάζονται οι νέες προαστιακές συνδέσεις με του Λιμένες Ραφήνας και Λαυρίου.