Η ηλεκτροκίνηση θα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά από το 2030 ως το 2040 προκειμένου το 60% των αυτοκινήτων να είναι ηλεκτρικά, σύμφωνα με τη νέα κλιματική πολιτική που παρουσίασε η Κομισιόν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στην Ελλάδα ο στόχος της κυβέρνησης είναι να προωθήσουν την ηλεκτροκίνηση και να φτάσουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα το 30% των νέων πωλήσεων το 2030 από 15% στα τέλη του 2023. Άρα από σήμερα ως το 2030 θα πρέπει να διπλασιαστούν και σε άλλα δέκα χρόνια να ξαναδιπλασιαστούν, ώστε να επιτευχθεί η νέα κλιματική πολιτική της Κομισιόν.
Ο λόγος για τον οποίο υιοθετεί η Κομισιόν ένα τόσο υψηλό ποσοστό είναι απλός: Τα μικρομεσαία αυτοκίνητα είναι ένας τομέας που είναι σχετικά εύκολο να εξηλεκτριστεί σε αντίθεση με τα βαρέα οχήματα. Προκειμένου να πέσουν οι ρύποι των μεταφορών στο βαθμό που θεωρείται απαραίτητο, η ηλεκτροκίνηση είναι μονόδρομος.
Εντούτοις, σήμερα παρατηρούνται επιπλοκές στο όλο εγχείρημα. Πανευρωπαϊκά οι πωλήσεις ηλεκτρικών μοντέλων αυξάνονται διαρκώς, όμως οι περισσότερες αφορούν εταιρικά οχήματα, ενώ οι ιδιωτικές αγορές βρίσκονται χαμηλότερα.
Παρατηρείται επίσης το φαινόμενο μόλις τελειώνει η περίοδος του εταιρικού leasing, τα μεταχειρισμένα οχήματα να βγαίνουν προς πώληση με ραγδαία μειωμένες τιμές, ακόμα και στο μισό της αρχικής μετά από μόλις 2-3 χρόνια. Αυτό φανερώνει ότι η ζήτηση από ιδιώτες παραμένει αναιμική συγκριτικά με τους στόχους και ότι οι πολίτες διατηρούν μια δυσπιστία απέναντι στην εν λόγω τεχνολογία.
Ταυτόχρονα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες με εξαίρεση τις κινεζικές και την Tesla δυσκολεύονται να αποκομίσουν κέρδος από τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Ford στο δ’ τρίμηνο του 2023 είχε ζημιά άνω των 40.000$ για κάθε ηλεκτρικό όχημα που πωλούσε.
Σε χώρες όπως η Ελλάδα υπάρχει και το ζήτημα του δικτύου φόρτισης που δεν μπορεί ακόμα να συμβαδίσει με το ενδιαφέρον, καθώς μιλάμε για μια χώρα που οι περισσότεροι οδηγοί δεν έχουν το δικό τους χώρο για να φορτίσουν.
Ως εκ τούτου, τίθεται μια σειρά από ερωτήματα για το μέλλον της ηλεκτροκίνησης που αφορά ολόκληρη την αλυσίδα. Θα μπορέσουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες να επιβιώσουν από τη μετάβαση προς τα ηλεκτρικά; Θα μπορέσουν ολόκληρες πόλεις, όπως η Αθήνα, να μετασχηματιστούν για να υποστηρίξουν τη φόρτιση; Θα συμβαδίσει η ανάπτυξη του δικτύου ηλεκτρισμού με τους φιλόδοξους στόχους;
Προς το παρόν, υπάρχουν και ορισμένα θετικά, όπως η πτώση της τιμής των νέων ηλεκτρικών αυτοκινήτων το τελευταίο διάστημα. Ή για να είμαστε πιο ακριβείς, οι τιμές των συμβατικών ανέβηκαν και παράλληλα έπεσαν των ηλεκτρικών οπότε «συναντήθηκαν» κάπου στη μέση. Πλέον, μπορεί κανείς να αγοράσει ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο πόλης έναντι 18 – 25.000 ευρώ.
Το ερώτημα που προκύπτει για τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα είναι αν η έμφαση που δίδεται στους εταιρικούς στόλους και στα ταξί θα είναι αρκετή για το στόχο του 2030 και πως θα μπορέσει να αυξηθεί η ζήτηση από τα φυσικά πρόσωπα. Επίσης, τι θα συμβεί με την επιδότηση 30% του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά» το οποίο δεν είναι πλέον σταθερά διαθέσιμο για τους αγοραστές και λειτουργεί σπασμωδικά με χρηματοδοτικά «μπαλώματα».
Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι ασφαλώς δύσκολες. Το σίγουρο είναι ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο βίαιου μετασχηματισμού με ζητούμενο το δρόμο για το 2040.