Καθοριστικές εξελίξεις αναμένονται φέτος στον κλάδο της ακτοπλοΐα, ενόψει και των πρωτοβουλιών του υπουργείου Ναυτιλίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την εξασφάλιση κονδυλίων για την προώθηση της πράσινης μετάβασης στον κλάδο.
Σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος του ακτοπλοϊκού στόλου θα πρέπει να αντικατασταθεί ή να εκσυγχρονιστεί, σύμφωνα με τους νέους περιβαλλοντικούς κανονισμούς της Ε.Ε., με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων. Τα τελευταία μεγάλα πλοία που ναυπηγήθηκαν για την ελληνική ακτοπλοΐα ήταν της εταιρείας Blue Star το 2012, με το επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο Delos, και το 2011, με το Patmos. Ήδη oι δύο ακτοπλοϊκοί όμιλοι Αttica Group και Grimaldi έχουν ξεκινήσει τα ναυπηγικά τους προγράμματα, προκειμένου ο στόλος τους να οδεύσει σταδιακά προς την πράσινη μετάβαση, ενώ το υπουργείο Ναυτιλίας έχει αναλάβει παράλληλα πρωτοβουλίες για ρύθμιση της αγοράς
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο όμιλος της Αttica Group έχει ήδη υπογράψει συμφωνία για την κατασκευή 2 μεγάλων ακτοπλοϊκών πλοίων τύπου Ε-Flexer, που θα ναυπηγηθούν από τη Stena RoRo στο ναυπηγείο CMI Jinling Weihai της Κίνας και η παραλαβή τους έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο και τον Αύγουστο του 2027.
Τα νέα πλοία θα είναι πιστοποιημένα methanol ready και battery ready, με μηχανές που θα είναι σχεδιασμένες ώστε να λειτουργούν με 3 διαφορετικούς τύπους καυσίμου.
Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης την προοπτική επέκτασης για τη ναυπήγηση από τη Stena RoRo, για λογαριασμό της Attica, 2 επιπλέον πλοίων. Ακόμη, σκοπεύει να αποκτήσει άλλα δύο ταχύπλοα πλοία Aero Catamaran, αλλά μεγαλύτερης χωρητικότητας από τα τρία που ήδη εκμεταλλεύεται στον Σαρωνικό και αποκτήθηκαν σταδιακά από το 2022.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Την ίδια ώρα το νέο ναυπηγικό πρόγραμμα του ομίλου Grimaldi αφορά εννέα συνολικά Ro Pax, εκ των οποίων τέσσερα προορίζονται για τον όμιλο, τρία για τη θυγατρική Finnlines και δύο για τις Μινωικές Γραμμές. Η συμφωνία, που έχει προγραμματιστεί να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί μέσα στο 2025, αποτιμάται σε περίπου 1,5 δισ. δολ. Τα περισσόιτερα από τα νέα πλοία για την Grimaldi Euromed και τη Minoan Lines θα είναι «έτοιμα για μεθανόλη» και εξοπλισμένα για τη μεταφορά 2.500 επιβατών, 300 αυτοκινήτων και 300 καμπινών, με 3.300 γραμμικά μέτρα χώρου γκαράζ.
Τα κεφάλαια που θα απαιτηθούν
Σύμφωνα με πρόσφατη ενημερωτική συνάντηση του υπουργού Ναυτιλίας Χρήστου Στυλιανίδη τα δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια, που θα απαιτηθούν για το «πρασίνισμα» της ακτοπλοΐας και την ανάπτυξη των λιμενικών υποδομών θα ανέλθουν κατ’ εκτίμηση το 2027 και 2028 κατά 2 δισ ευρώ .
Το κόστος για τις άγονες γραμμές από τα 90 εκατομμύρια ευρώ θα αγγίξει εφέτος, τα 161 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ο κ. Στυλιανίδης έχει αναφέρει ότι θα αξιοποιηθεί το μεγάλο κονδύλι των 500 εκατομμυρίων για τις άγονες γραμμές ώστε και να έχουμε, πλέον, δεκαετείς συμβάσεις με προβλεψιμότητα για τις επιχειρήσεις με αξιόπιστη ασφαλή ακτοπλοΐα και πράσινα πλοία.
Είπε ακόμη ότι σε αυτή τη μεταβατική περίοδου χρειάζεται να δείξουμε σύνεση στη διαχείριση των χρημάτων και να κρατήσουμε, πάνω απ’ όλα, όλα τα νησιά σε διασύνδεση, μόνιμα, με την ηπειρωτική χώρα και μεταξύ τους. Έχει επισημάνει επίσης ότι πέραν των πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί, παραμένει σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το θέμα που αφορά το σύστημα εμπορίας ρύπων ETC στη ναυτιλία προκειμένου να διερευνηθεί αν υπάρχει δυνατότητα επιστροφής χρημάτων στον κλάδο για την υλοποίηση επενδύσεων.
Σημειώνεται ότι τα πλοία που εκτελούν δρομολόγια στις γραμμές Πάτρας-Ιταλίας και σε νησιά άνω των 200.000 κατοίκων (Κρήτη) θα πρέπει να εφαρμόζουν τους δύο κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν το σύστημα εμπορίας ρύπων ETS (Emission Trading System) και το FuelEU Maritime.
Για την Ελλάδα, αναφορικά με τον κανονισμό FuelEU Maritime, έχει δοθεί εξαίρεση έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2029 στα πλοία που προσεγγίζουν λιμάνια νησιών με λιγότερους από 200.000 κατοίκους.
Το σύστημα εμπορίας ρύπων ETS είναι αυτό που η κάθε ακτοπλοϊκή εταιρεία θα πρέπει να αγοράζει για κάθε τόνο καυσίμου που καίει, τη χρηματιστηριακή αξία του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπει, ενώ παράλληλα η εφαρμογή του κανονισμού της Ε.Ε. FuelEU Maritime υποχρεώνει τα πλοία της ακτοπλοΐας να καταναλώνουν καύσιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, που είναι και ακριβότερα από το κοινό μαζούτ.
Αύξηση των πλοίων διπλού καυσίμου στην ποντοπόρο
Αξιοσημείωτη ανάπτυξη εμφανίζει και ο παγκόσμιος στόλος των πλοίων που κινείται με καθαρότερα καύσιμα, αφού οι λειτουργίες των σκαφών συμβάλλουν σε πιο πράσινους διαδρόμους συνδυασμένων μεταφορών, υποστηρίζοντας τους στόχους του ΙΜΟ για τη μείωση εκπομπών άνθρακα.
Όπως αναφέρει η Intermodal ο σημερινός στόλος των πλοίων διπλού καυσίμου αποτελείται από 2.119 πλοία με συνολική χωρητικότητα 123 εκατομμυρίων ολικής χωρητικότητας, ενώ το LNG κυριαρχεί στη ναυτιλιακή αγορά. Σημειώνει επίσης ότι ο αυξανόμενος στόλος αντιπροσωπεύει πλέον το 7,4% του παγκόσμιου ναυτιλιακού στόλου με βάση την ολική χωρητικότητα, μια σημαντική αύξηση από το 3,2% που καταγράφηκε το 2018. Με με το υγροποιημένο φυσικό αέριο LNG που παραμένει κορυφαίο εναλλακτικό καύσιμο, κινούνται αυτή τη στιγμή 1.248 πλοία συνολικής χωρητικότητας 102,93 εκατομμυρίων μικτών τόνων.
Σύμφωνα με έκθεση της UNCTAD στις αρχές του 2024, ο παγκόσμιος στόλος αποτελείτο από περίπου 109.000 σκάφη (συμπεριλαμβανομένων των φορτηγών και μη φορτηγών πλοίων).
Η χωρητικότητα του στόλου αυξήθηκε κατά 3,4%
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
