Τους αξιωματούχους απασχολεί αν η πολιτική τους στάση εξακολουθεί να περιορίζει την οικονομική δραστηριότητα
Για έβδομη φορά αναμένεται να μειώσει σήμερα (17.04.2025) τα επιτόκια δανεισμού η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), μια κίνηση που έρχεται μετά τους δασμούς του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ που συγκλόνισαν τις αγορές και συσκότισαν τις οικονομικές προοπτικές.
Το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ αναμένεται να μειωθεί στο 2,25% από 2,5%, σύμφωνα με σχεδόν ομόφωνη έρευνα αναλυτών του Bloomberg. Μόνο ένας από τους 62 ερωτηθέντες προβλέπει παύση, ενώ ένας άλλος εκτιμά ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη κίνηση.
Η αποκάλυψη των τεράστιων αμερικανικών εμπορικών εισφορών εκτροχίασε τις συζητήσεις προς το ότι η συνεδρίαση της ΕΚΤ αυτή την εβδομάδα θα μπορούσε να φέρει μια παύση στη νομισματική εκστρατεία χαλάρωσης που ξεκίνησε τον περασμένο Ιούνιο. Η προσδοκία είναι ότι τα δασμολογικά μέτρα θα συμπιέσουν την οικονομική ανάπτυξη παρά θα υποδαυλίσουν τον πληθωρισμό, καθιστώντας τις αγορές σχεδόν βέβαιες ότι το κόστος δανεισμού θα μειωθεί και πάλι.
Πέραν της Πέμπτης, οι επενδυτές βλέπουν τουλάχιστον δύο ακόμη κινήσεις μέχρι το τέλος του έτους, καθώς ένα ισχυρότερο ευρώ συμβάλλει στη συγκράτηση των πιέσεων στις τιμές και αυξάνεται ο κίνδυνος να κατευθυνθούν στην Ευρώπη κινεζικά προϊόντα χαμηλού κόστους.
Με τις εμπορικές διαπραγματεύσεις να βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ είναι απίθανο να προσφέρει σαφείς ενδείξεις για το πού θα κινηθούν τα επιτόκια στη συνέχεια.
Επιτόκια
Οι αξιωματούχοι διατήρησαν τις επιλογές τους ανοιχτές μετά τη μείωση των επιτοκίων του Μαρτίου, καθώς τα σχέδια για πιο έντονες δημόσιες δαπάνες στη Γερμανία και σε άλλες χώρες υποστήριξαν τις εκκλήσεις για προσοχή. Ένας απολογισμός αυτής της συνεδρίασης αποκάλυψε ότι μια μείωση ή μια παύση ήταν υπό εξέταση για αυτή την εβδομάδα.
Ωστόσο, η «Ημέρα Απελευθέρωσης» του Trump ανέτρεψε τις προοπτικές, οδηγώντας σε πιο σθεναρή υποστήριξη για πρόσθετη χαλάρωση από τον διοικητή της Τράπεζας της Γαλλίας Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, τον Όλι Ρεν της Φινλανδίας και τον Γκεντίμινας Σίμκους της Λιθουανίας, μεταξύ άλλων.
Μια μειοψηφία παρόλα αυτά προέτρεψε σε επιφυλακτικότητα. Ο Ρόμπερτ Χόλζμαν της Αυστρίας δήλωσε ότι δεν βλέπει λόγους για μείωση, ενώ παραδέχθηκε ότι είναι «πάντα ανοιχτός σε καλά επιχειρήματα».
Αν και το 2% παραμένει το πιθανότερο επίπεδο για να διαμορφωθεί το επιτόκιο καταθέσεων, το ασταθές σκηνικό παράγει ποικίλες απόψεις για το θέμα. Η τελευταία έρευνα του Bloomberg δίνει ένα εύρος από 1,25% έως 2,25%, με περισσότερους από το ένα πέμπτο των οικονομολόγων να προβλέπουν ακόμη και μια πρώτη αύξηση πριν από το 2026.
Οικονομικές προοπτικές
Η χαρά ότι εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ γερμανικών δαπανών για υποδομές, παράλληλα με μια ευρύτερη ευρωπαϊκή εκστρατεία επανεξοπλισμού, θα αναζωογονούσαν την παραπαίουσα οικονομία της ηπείρου επισκιάστηκε από την κατήφεια ότι οι δασμοί θα εξανεμίσουν μεγάλο μέρος των ελπίδων ανάπτυξης του τρέχοντος έτους.
Ο επικεφαλής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας Κλάας Κνοτ υπογράμμισε την πολυπλοκότητα της κατάστασης, λέγοντας ότι ο αντίκτυπος μπορεί να διαφέρει με την πάροδο του χρόνου και ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να είναι «πραγματικά σε εγρήγορση».
Όσον αφορά τα δημοσιονομικά σχέδια της Γερμανίας, ένα βασικό ερώτημα είναι πόσο γρήγορα μπορούν να δαπανηθούν τα χρήματα και πώς αυτό θα επηρεάσει τον πληθωρισμό. Μια ομάδα κορυφαίων Γερμανών οικονομολόγων μόλις μείωσε τις προβλέψεις της για το τρέχον έτος, με θετικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη να αναμένονται μόνο το 2026.
Όσον αφορά τους δασμούς, ορισμένες εξελίξεις μετά την ανακοίνωση του Τραμπ υποδεικνύουν μεγαλύτερους καθοδικούς κινδύνους για τον πληθωρισμό. Το ευρώ έχει ανατιμηθεί έναντι του δολαρίου και η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχει οδηγήσει σε αντίτιμα που θα καθιστούσαν τις εισαγωγές ακριβότερες.
«Περιοριστική» πολιτική
Ένα ερώτημα που απασχολεί τους αξιωματούχους είναι αν η πολιτική τους στάση εξακολουθεί να περιορίζει την οικονομική δραστηριότητα.
Τον περασμένο μήνα τους είδαν να τροποποιούν την ορολογία στη δήλωση μετά τη συνεδρίαση για να δηλώσουν ότι τα επιτόκια έχουν γίνει «σημαντικά λιγότερο περιοριστικά». Αυτό άφησε ανοιχτή την πόρτα για περισσότερη χαλάρωση, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι έχει ήδη καλυφθεί μεγάλο μέρος του εδάφους.
Μια άλλη μείωση θα τοποθετούσε το κόστος δανεισμού πιο σταθερά εντός ενός εύρους εκτιμήσεων για το λεγόμενο ουδέτερο επιτόκιο, το οποίο ούτε εμποδίζει ούτε τονώνει την ανάπτυξη. Μια περαιτέρω αλλαγή στη γλώσσα ή η αφαίρεση της φράσης φαίνεται να είναι πιθανές. Αλλά η ΕΚΤ ίσως να μην θέλει να προσφέρει τόσο ρητά μηνύματα σε έναν κόσμο που απαιτεί συνεχή προσαρμογή.
