Τις διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν πλέον σε ότι αφορά το κόστος και το χρονοδιάγραμμα της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης Great Sea Interconnector μεταξύ Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ υιοθετεί η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ).
Πρόκειται για ένα καλώδιο συνολικού μήκους 1.200 χλμ, που συμφωνήθηκε αρχικά το 2017 για την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ των τριών κρατών. Την επένδυση έχει αναλάβει να φέρει εις πέρας από πέρυσι ο ΑΔΜΗΕ. Όπως αναφέρεται σε πρόσφατη απόφαση της ΡΑΑΕΥ, το αυξημένο κόστος κεφαλαίου αποδείχθηκε εύλογα, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη την αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία, τις διαταραχές στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού και την υψηλή αστάθεια της ενεργειακής αγοράς, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων, ταυτόχρονα με την παγκόσμια κρίση υγείας.
Πρόσφατα γεγονότα, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η πανδημία COVID-19, έχουν διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού και τη διαθεσιμότητα πρώτων υλών για τους προμηθευτές καλωδίων και μετατροπέων, προκαλώντας λειτουργική και οικονομική αστάθεια στην υλοποίηση του έργου.
Ειδικότερα, οι ασταθείς τιμές των υλικών, τα αυξανόμενα επιτόκια, οι διακυμάνσεις του ForEX και ο υψηλός πληθωρισμός οδήγησαν σε αύξηση του λειτουργικού κόστους των προμηθευτών καλωδίων και μετατροπέων.
Για τους λόγους αυτούς και βάσει των στοιχείων που προσκομίσθηκαν από τον φορέα υλοποίησης του έργου, οι Ρυθμιστικές Αρχές κατέληξαν ότι είναι εύλογο το αίτημα για επαναπροσδιορισμό του χρόνου υλοποίησης του έργου, με νέα απώτατη ημερομηνία ολοκλήρωσης του καλωδίου στις 31 Δεκεμβρίου 2029.
Πέραν του χρονοδιαγράμματος, σημαντικός είναι και ο επιμερισμός του κόστους. Η σχετική μεθοδολογία συζητήθηκε στην ολομέλεια της ΡΑΑΕΥ χθες (10.5.2024), για να ληφθεί η απόφαση και να κοινοποιηθεί.
Τα μέχρι τώρα δεδομένα θέλουν την κυπριακή πλευρά να πληρώνει για το 63% και την ελληνική το υπόλοιπο 37%. Οι πληρωμές προς τον ΑΔΜΗΕ θα πρέπει να προχωρήσουν ως τις αρχές Ιουνίου, διαφορετικά θα χρειαστεί συνεννόηση με την εταιρεία Nexans για να γίνουν οι κατάλληλες εργασίες εγκαίρως και να μην υπάρξουν καθυστερήσεις.
Επίσης, απομένει η οριστική στήριξη της κυπριακής κυβέρνησης, στην οποία ο ΑΔΜΗΕ πρόκειται να παρουσιάσει μελέτη κόστους-οφέλους σύντομα για να λάβει τις αποφάσεις της.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, οι προθεσμίες είναι μάλλον ασφυκτικές και θα χρειαστεί ιδιαίτερη ταχύτητα εντός του τρέχοντος μήνα προκειμένου να γίνουν όλες οι κινήσεις που χρειάζονται.
