Την ανάγκη να ολοκληρωθεί η ένωση των τραπεζών στην ΕΕ με τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης καταθέσεων, υπογράμμισε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), κ. Γιάννης Στουρνάρας, κατά την διάρκεια ομιλίας του στο Συνέδριο «NPL Meeting 2024 – Step Forward» της Banca Ifis στη Λίμνη Κόμο της Ιταλίας.
Μιλώντας για τις μακροοικονομικές και άλλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες τόνισε πως η τραπεζική ένωση είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταθετών, ιδίως σε περίπτωση διασυνοριακών αναταράξεων και συστημικών κρίσεων.
Επισημαίνει πως η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης με τη θέσπιση ενός κοινού πλαισίου διαχείρισης κρίσεων και ασφάλισης των καταθέσεων (CMDI) θα διευκολύνει την ενοποίηση του ‒ σήμερα κατακερματισμένου ‒ τραπεζικού τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως προτείνεται και στην έκθεση Draghi, και θα εξασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες πλέον θα υπάγονται σε ένα ομοιόμορφο πλαίσιο κανονιστικής ρύθμισης και εξυγίανσης.
Ο κεντρικός τραπεζίτης υπενθύμισε πως η οικονομική ύφεση επηρέασε αρνητικά την ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού όλων των ελληνικών τραπεζών. Μέσα σε λίγα μόλις χρόνια, περίπου τα μισά δάνεια στο χαρτοφυλάκιο των τραπεζών έγιναν μη εξυπηρετούμενα. Τα NPL έφθασαν να αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη κατηγορία ενεργητικού των τραπεζών στην Ελλάδα ‒ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, περίπου τα 2/3 των δανειοληπτών βρίσκονταν σε αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους στην οξύτερη φάση της κρίσης.
Ωστόσο, όπως πρόσθεσε ο κ. Στουρνάρας «σήμερα, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική, καθώς οι τράπεζες έχουν καταφέρει να μειώσουν το δείκτη NPL τους σε ποσοστό ελάχιστα άνω του 5% (το οποίο είναι πιο κοντά στο μέσο όρο της ΕΕ) χάρη σε ένα συνδυασμό μέτρων, ιδίως αξιοποιώντας το πρόγραμμα «Ηρακλής», ένα σχήμα προστασίας στοιχείων ενεργητικού (APS) παρόμοιου με το ιταλικό GACS».
Ο Γιάννης Στουρνάρας απαρίθμησε τρία διδάγματα από την εμπειρία της αντιμετώπισης του ζητήματος των NPL:
- Η διαχείριση των NPL υπό συνθήκες συστημικής κρίσης απαιτεί μια πολύπλευρη στρατηγική, που περιλαμβάνει νομικές, λειτουργικές και χρηματοοικονομικές πτυχές.
- Η έγκαιρη αναγνώριση του προβλήματος και η λήψη μέτρων πολιτικής σε πρώιμο στάδιο είναι υψίστης σημασίας. Η μείωση του αποθέματος των NPL είναι πιο εφικτή σε μια οικονομία που βρίσκεται σε φάση μεγέθυνσης (καθώς π.χ. βελτιώνεται η χρηματοοικονομική κατάσταση των νοικοκυριών και των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, αυξάνεται η αξία των εξασφαλίσεων κ.λπ.).
- Η ενίσχυση του νομικού πλαισίου περί πτώχευσης και αφερεγγυότητας είναι επίσης ουσιώδους σημασίας. Η απλοποίηση των διαδικασιών, π.χ. για τη ρευστοποίηση των εξασφαλίσεων, και η επιτάχυνση της δικαστικής επίλυσης των διαφορών συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση των NPL. Εν ολίγοις, θα πρέπει να αρθούν τα πάσης φύσεως εμπόδια που δυσχεραίνουν τη διευθέτηση του προβλήματος των NPL. Αυτό ήταν ένα πολύ χρήσιμο δίδαγμα που αποκομίσαμε την τελευταία δεκαετία.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163