Τι φέρνει η προεδρία Τραμπ στα ενεργειακά για την Ελλάδα

Αλλαγή του κυρίαρχου αφηγήματος των τελευταίων ετών στον τομέα της ενέργειας φέρνει η έλευση του Ντόναλντ Τραμπ.

Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη προαναγγείλει ότι η χώρα του θα αποχωρήσει άμεσα από την κλιματική συμφωνία του Παρισιού, ενώ δεν επιθυμεί «καμία νέα ανεμογεννήτρια», όπως το έθεσε. Ως εκ τούτου, μιλάμε για μια στροφή από την πράσινη ενέργεια προς τα συμβατικά καύσιμα, με στήριξη του άνθρακα, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου εις βάρος των φωτοβολταϊκών και αιολικών.

Ήδη μεγάλες τράπεζες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού έσπευσαν να αλλάξουν ρότα και ρητορική σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτήσεις προς τις ΑΠΕ. Αυτό ενδεχομένως να επηρεάσει συνολικά τον χώρο της πράσινης ενέργειας, αν και στην Ευρώπη η στήριξη παραμένει έντονη.

Στον αντίποδα, τα ορυκτά καύσιμα θα λάβουν ώθηση με αποφάσεις που θα επιτρέπουν μεταξύ άλλων γεωτρήσεις σε νέες θαλάσσιες ζώνες και σε δημόσιες εκτάσεις, οι οποίες απαγορεύονταν μέχρι τώρα.

Ώθηση στο LNG

Ήδη από τις πρώτες ημέρες, η νέα αμερικανική κυβέρνηση αναμένεται να τονώσει την εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου απομακρύνοντας τα ρυθμιστικά εμπόδια. Η αύξηση της διαθεσιμότητας του συγκεκριμένου καυσίμου εκτιμάται ότι θα ρίξει σταδιακά τις τιμές που πληρώνει η Ευρώπη μετά την έντονη πτώση των προμηθειών που λαμβάνει από τη Ρωσία τα τελευταία χρόνια.

Από την άλλη, ο Τραμπ έχει κάθε πρόθεση να μετατρέψει σε όπλο το αμερικανικό LNG και δεν αποκλείεται να το συνδέσει με απαιτήσεις σε άλλους τομείς. Ως εκ τούτου, η Ευρώπη ενδεχομένως να βρεθεί αντιμέτωπη με δύσκολες αποφάσεις.

Το τέλος του ρωσικού αερίου

Η Ελλάδα συνεχίζει να προμηθεύεται αρκετά υψηλές ποσότητες ρωσικού αερίου από τον αγωγό Turk Stream και με φορτία LNG. Αν ο Τραμπ πιέσει την Ευρώπη να δώσει τέλος στις προμήθειες αυτές νωρίτερα από το στόχο του 2027 που έχει τεθεί, τότε η χώρα μας θα χάσει μια από τις πηγές εφοδιασμού της.

Οι επιπτώσεις θα είναι αισθητές, αν και όχι ιδιαίτερα δυσμενείς. Ο λόγος είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει πολλαπλές πηγές εφοδιασμού και θα είναι σε θέση να αναπληρώσει τις χαμένες ποσότητες. Πάντως, το ρωσικό αέριο είναι φθηνότερο, άρα η εξέλιξη αυτή εκτιμάται ότι θα ανεβάσει σε ένα βαθμό τις εγχώριες τιμές.

Οι Τούρκοι και η διασύνδεση με Κύπρο

Στον «πάγο» βρίσκεται ακόμα η κατασκευή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Great Sea Interconnector μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. Παρόλο που δεν ομολογείται από επίσημα χείλη, η βασική αιτία είναι οι αντιδράσεις των Τούρκων στη θαλάσσια περιοχή όπου καλείται να κάνει εργασίες το πλοίο που έχει μισθωθεί.

Η ελληνική κυβέρνηση προφανώς και αναμένει τη νέα ηγεσία στην Ουάσιγκτον προκειμένου να συντονίσει τις κινήσεις της. Η κυβέρνηση Τραμπ διαθέτει εξαιρετικές σχέσεις με τους Ισραηλινούς και το καλώδιο σχεδιάζεται να φτάσει μέχρι το Ισραήλ. Κατ’ επέκταση, στην Αθήνα ελπίζουν ότι θα υπάρξει κάποια πίεση προς την Άγκυρα ώστε να υλοποιηθεί το έργο χωρίς εντάσεις.

Έρευνες υδρογονανθράκων

Ο Τραμπ έχει σύνθημα το “drill baby, drill” και ήδη από τις πρώτες ημέρες αναμένεται να ελαφρύνει τους αδειοδοτικούς περιορισμούς για νέες γεωτρήσεις στις ΗΠΑ. Ως υπέρμαχος του πετρελαίου, δημιουργεί ένα νέο τοπίο για τον κλάδο, σαφώς πιο φιλικό από ό,τι προηγήθηκε.

Η ExxonMobil από κοινού με την HELLENiQ Energy (πρώην ΕΛΠΕ) έχουν αναλάβει τις έρευνες υδρογονανθράκων δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης. Εντός του 2025 εκτιμάται ότι θα λάβουν την τελική επενδυτική τους απόφαση για το αν θα προχωρήσουν με ερευνητικές γεωτρήσεις. Το θετικότερο κλίμα που διαμορφώνεται πλέον διεθνώς ενδεχομένως να αποτελέσει παράγοντα στην απόφαση αυτή.

Βόρειος Διάδρομος

Ένα σημείο όπου ο Τραμπ θα επιμείνει περίπου στην ίδια γραμμή με τον Μπάιντεν είναι ο περιορισμός της ρωσικής ενέργειας στην Ευρώπη και η αντικατάστασή της με αμερικανική.

Η χώρα μας έχει υλοποιήσει ήδη κρίσιμες υποδομές που επιτρέπουν τον εφοδιασμό των βαλκανικών κρατών με εναλλακτικές πηγές. Ο αγωγός IGB και το τερματικό της Αλεξανδρούπολης αποτελούν τους πρώτους κρίκους μιας αλυσίδας που ονομάζεται Κάθετος Διάδρομος. Στόχος είναι να μπορεί να φτάσει το φυσικό αέριο μέχρι την Ουκρανία και ήδη αυτό συμβαίνει σε ένα βαθμό, καθώς οι Βούλγαροι λαμβάνουν ποσότητες μέσω της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης.

Το όλο εγχείρημα αναμένεται να συνεχίσει να έχει την ένθερμη στήριξη της Ουάσιγκτον.