Οι ελληνικές τράπεζες, που προετοιμάζονται για την τέταρτη ανακεφαλαιοποίησή τους μέσα σε πέντε χρόνια, πρόκειται να ανακαλύψουν αν οι επενδυτές είναι έτοιμοι να στηρίξουν τα τέσσερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που εξακολουθούν να υφίστανται μετά το τελευταίο καταστροφικό έτος για την Ελλάδα.
Πρόκειται για δύσκολη υπόθεση: δισεκατομμύρια ευρώ από τα χρήματα ιδιωτών επενδυτών και του κράτους έχουν εξαλειφθεί καθώς οι μετοχές της Alpha Bank, της Eurobank, της Εθνικής Τράπεζας και της Τράπεζας Πειραιώς έχουν χάσει έως και το 99% της αξίας τους τα τελευταία πέντε χρόνια.
Τα επίσημα roadshows για την προσέλκυση κεφαλαίων δεν μπορούν να ξεκινήσουν πριν ολοκληρώσει η ΕΚΤ την αξιολόγηση της ποιότητας των δανείων των τραπεζών, τα stress tests στα κεφάλαιά τους και πριν καθορίσει το πόσα κεφάλαια θα χρειαστούν. Όμως η διάθεση των επενδυτών ήδη αξιολογείται.
Ορισμένοι μέτοχοι εκτιμούν πως η ΕΚΤ θα παίξει «εκ του ασφαλούς» και θα αναγκάσει τις τράπεζες να πάρουν το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων ύψους 25 δισ. ευρώ που προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών στο πλαίσιο του τρίτου πακέτου διάσωσης της χώρας, ύψους 86 δισ. ευρώ.
Δεδομένου του αριθμού των ελληνικών ανακεφαλαιοποιήσεων που έχουν γίνει μέχρι τώρα, η ΕΚΤ έχει κίνητρο να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες οι τράπεζες να χρειαστεί να ξαναστραφούν σε αυτήν για περισσότερα κεφάλαια. Όμως αν «ρίξει» υπερβολικά πολλά κεφάλαια, τότε θα μειωθούν τόσο τα μερίδια, όσο και οι αποδόσεις των υφιστάμενων μετόχων.
Άλλοι πιστεύουν πως η ΕΚΤ θα χάσει την αξιοπιστία της αν το έλλειμμα κεφαλαίων που θα βρει θα είναι σημαντικά υψηλότερο από το χειρότερο σενάριο του περυσινού stress test.
Η αύξηση κεφαλαίου –είτε από ιδιωτικές πηγές ή από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας- πιθανότατα να περιλαμβάνει κάποιον συνδυασμό κοινών μετοχών και CoCos. Τα CoCos μπορούν να μετατραπούν γρήγορα σε μετοχές σε δύσκολες περιόδους, προκειμένου να ενισχυθούν τα κεφαλαιακά «μαξιλάρια» των τραπεζών.
Ο Rollo Roscow, fund manager μετοχών αναδυόμενων αγορών της Schroeders, δηλώνει πως οι απλές μετοχές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τις κεφαλαιακές ανάγκες του βασικού σεναρίου και τα CoCos για να αυξηθούν τα κεφάλαια σε ένα δυσμενές σενάριο.
Ανώτατος ευρωπαίος τραπεζίτης επισημαίνει πως η ιδανική ανακεφαλαιοποίηση θα γίνονταν με CoCos που δίνουν στο ελληνικό κράτος ένα μεγάλο κουπόνι και στις τράπεζες την ευελιξία για αποπληρωμή καθώς θα βελτιώνονται οι συνθήκες, καθώς και με μετοχές από εκδότες του ιδιωτικού τομέα.
Ο αμερικανός δισεκατομμυριούχος επενδυτής και μέτοχος της Eurobank, Wilbur Ross, έρχεται αντιμέτωπος με dilution αν αναγκαστούν οι τράπεζες να προχωρήσουν σε μεγάλη έκδοση μετοχών. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι το «μίγμα» θα πρέπει να τείνει περισσότερο προς την παροχή κεφαλαίων μόνο όταν και όπως απαιτείται.
«Υπάρχει σημαντικός κίνδυνος οι ρυθμιστικές αρχές να υπερ-κεφαλαιοποιήσουν τις τράπεζες αυτή τη στιγμή. Θα προτιμούσαμε CoCos αντί για μια μαζική, άμεση λύση με μετοχές», αναφέρει.
Όμως, τα CoCos έχουν και αυτά το τίμημά τους. Μια ανακεφαλαιοποίηση με CoCos ύψους 25 δις. ευρώ και κουπόνι 8% θα κόστιζε 2 δις. ετησίως, σημειώνει ο κ. Ross, «όμως το τραπεζικό σύστημα δεν διαθέτει κέρδη 2 δις. ευρώ ετησίως».
Όπως και να έχει, οι επενδυτές θα χρειαστούν κάποια ανακούφιση σε ότι αφορά το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων ή «κόκκινων» δανείων, μετά τις πολιτικές και οικονομικές περιστροφές της Ελλάδας, περιλαμβανομένης της τραπεζικής αργίας και των capital controls που επέβαλε η Αθήνα το καλοκαίρι προκειμένου να αποτρέψει την κατάρρευση των τραπεζών.
«Η ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστη», σχολιάζει ο Roscow. Σημειώνει πως η ελληνική κυβέρνηση έχει οδηγήσει την εγχώρια οικονομία σε μια ακόμα 18μηνη ύφεση, έτσι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι εξαιρετικά πιθανό να αυξηθούν.
«Θα μπορούσαμε να μιλάμε για το πάνω εύρος των 20-25 δισ. ευρώ της ανακεφαλαιοποίησης προκειμένου να είμαστε απόλυτα σίγουροι ότι οι τράπεζες αυτές δεν θα χρειαστεί να ζητήσουν πάλι λεφτά», προσθέτει.
Ορισμένοι fund managers έχουν καθησυχαστεί από τη διάσωση της Ελλάδας και την εντολή του νεοεκλεγέντος πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να υλοποιήσει τις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν επιβληθεί από τους πιστωτές της Ελλάδας. Οι επενδυτές αυτοί «στοιχηματίζουν» πως οι τράπεζες είναι καλοί «αντιπρόσωποι» της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας και πως τα «κόκκινα» δάνειά τους θα μειωθούν, δίνοντας ώθηση στα κέρδη.
Η Αθήνα εκτιμά πως η οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 1,3% το επόμενο έτος, ενώ το 2016 αναμένεται επιστροφή στην ανάπτυξη.
Οι τραπεζίτες υποστηρίζουν πως το ενδιαφέρον των επενδυτών του ιδιωτικού τομέα είναι εντονότερο στις ΗΠΑ, όπου θα μπορούσε να υπάρξει νέο χρήμα από τα distressed funds. Ανώτατος ευρωπαίος τραπεζίτης ανέφερε πως οι αμερικανοί επενδυτές έλκονται από τις ελληνικές τράπεζες διότι τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δραστηριοποιούνται σε ένα από τα πιο συγκεντρωμένα τραπεζικά συστήματα του κόσμου.
«Υπάρχει λιγότερος ανταγωνισμός και περισσότερα χρήματα που μπορούν να βγάλουν», σημείωσε.
Άλλος τραπεζίτης όμως προειδοποιεί πως ενώ υπάρχει μια «πραγματική διάθεση» για ελληνικές τραπεζικές μετοχές, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά μειονεκτήματα στην ανακεφαλαιοποίηση.
Το «σφιχτό» χρονοδιάγραμμα που ορίζουν οι ευρωπαϊκοί κανόνες για τις διασώσεις τραπεζών που τίθεται σε ισχύ τον Ιανουάριο, είναι ένα από αυτά. Οι κανόνες θα αναγκάζουν τις προβληματικές τράπεζες της ευρωζώνης που γίνονται αποδέκτες κρατικής βοήθειας να προχωρήσουν πρώτα σε ‘bail in’ των πιστωτών τους που θα αντιστοιχεί σε έως 8% του παθητικού των τραπεζών.
Τα bail-ins σκοπό έχουν να μειώσουν τον κίνδυνο να επωμιστούν το κόστος των τραπεζικών διασώσεων οι φορολογούμενοι και να διασφαλίσουν πως μέρος του βάρους θα το επωμιστούν και οι ομολογιούχοι. Σ’ αυτή την περίπτωση, θα σήμαινε πως οι μέτοχοι και, ενδεχομένως, οι καταθέτες θα υποστούν απώλειες.
«Ο χρονισμός σημαίνει πως ολόκληρο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να βγει στην αγορά τις ίδιες τέσσερις εβδομάδες του Νοεμβρίου», εξηγεί ο τραπεζίτης. «Αν υπάρχει τρόπος να μοιράσουμε την ανακεφαλαιοποίηση σε μια πιο μακρά χρονική περίοδο, θα είναι μεγαλύτερες οι πιθανότητες άντλησης περισσοτέρων κεφαλαίων από ιδιωτικές πηγές», κάτι που θα αμβλύνει τις πιέσεις στα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας, σύμφωνα με τον ίδιο.
Η σχέση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των ιδιωτών επενδυτών παραμένει μεγάλη πηγή ανησυχίας.
Ο κ. Roscow περιμένει ισχυρές εγγυήσεις ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να παρέμβει στις διοικητικές ομάδες των τραπεζών. «Θα ήθελες πραγματικά να δεις κάποιες διαβεβαιώσεις πως δεν θα παρεμβαίνουν στο έργο σου», σχολιάζει.
Μια επιπλέον ανησυχία των επενδυτών, γνωρίζοντας πως οι τράπεζες έχουν ξαναβρεθεί στην ίδια θέση και δεν έχουν πλέον και πολλές επιλογές, είναι το αν αυτή η ανακεφαλαιοποίηση θα είναι και η τελευταία.
Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη που ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς, κ. Άνθιμος Θωμόπουλος, είναι αισιόδοξος. «Είναι η τέταρτη φορά (που έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί οι τράπεζες). Οι πιθανότητες αυτή η φορά να είναι διαφορετική, είναι υψηλότερες από ποτέ», υπογραμμίζει.
Οι Έλληνες τραπεζίτες ελπίζουν πως η επερχόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών τους θα είναι η τελευταία μιας σειράς τέτοιων διασώσεων τα τελευταία πέντε χρόνια –που η κάθε μία από αυτές προκλήθηκε από επαναλαμβανόμενες κρίσεις εμπιστοσύνης στην ελληνική κυβέρνηση και όχι από τις δικές τους ενέργειες.
Η αρνητική αλληλεπίδραση μεταξύ του κράτους και των τραπεζών στην Ελλάδα υπήρξε ιδιαίτερα έντονη. Οι δεύτερες πρόωρες εκλογές τον προηγούμενο μήνα έδωσαν στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα την εξουσία να πιέσει για την εφαρμογή των δημοσιονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που επέβαλαν οι πιστωτές της χώρας.
Θα πρέπει ταχύτατα να περάσει νόμους για την ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων τραπεζών και αυτές με τη σειρά τους θα πρέπει να ολοκληρώσουν την αύξηση κεφαλαίων τους μέχρι το τέλος του έτους διότι τον Ιανουάριο τίθενται σε ισχύ οι ευρωπαϊκές νομοθεσίες που θα μπορούσαν να αναγκάσουν τις τράπεζες που λαμβάνουν κρατική βοήθεια να προχωρήσουν σε bail-in σε καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ –κίνηση που θα έπληττε τις μικρές επιχειρήσεις.
Πηγή Euro2day
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163