Σημαντικά βήματα έχει κάνει η ελληνική Πολιτεία στην κατεύθυνση περιορισμού της φοροδιαφυγής, κάτι που αποδεικνύουν και τα επίσημα στοιχεία από την Κομισιόν και αναφέρονται στο κενό ΦΠΑ, ωστόσο αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος, αφού η Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης έχει κάνει μικρότερα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Πάντως στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εκτιμούν ότι με τα νέα εργαλεία που ετοιμάζεται να ενεργοποιήσει σταδιακά η ΑΑΔΕ κατά της φοροδιαφυγής, θα ανακτηθεί το χαμένο έδαφος. Μάλιστα οι αξιωματούχοι του υπουργείου θεωρούν ότι μέχρι το 2026 το κενό ΦΠΑ θα έχει μειωθεί στα επίπεδα του 9%, κάτι που μεταφράζεται σε επιπλέον 2,5 δισ. ευρώ μόνιμα δημόσια έσοδα και σε ετήσια βάση.
Με τις νέες παρεμβάσεις που δρομολογούνται το υπουργείο Οικονομικών φιλοδοξεί να αποκαλυφθούν τα κρυφά εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων καθώς 1 στους 3 ή 221.000 δηλώνουν σήμερα στην εφορία είτε μηδενικά εισοδήματα είτε ζημίες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, σε σύνολο 676.000 ΑΦΜ ελευθέρων επαγγελματιών, ποσοστό 32,7% δηλώνει μηδενικό εισόδημα, ένα επιπλέον ποσοστό 25,5% δηλώνει εισόδημα έως 5.000 ευρώ και υπάρχει και ένα ποσοστό 20% το οποίο δηλώνει εισοδήματα πάνω από 10.900 ευρώ.
Όπως ανέφερε ο Κωστής Χατζηδάκης, «δεν θα αυξήσουμε τους φορολογικούς συντελεστές για τους ελεύθερους επαγγελματίες» αλλά στα σχέδια του υπουργείου είναι αλλαγές στο σύστημα φορολόγησής τους με στόχο ένα «πιο δίκαιο σύστημα» που θα επιτρέψει την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος δημιουργώντας παράλληλα δημοσιονομικό χώρο για την μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης συνολικά, σε βάθος χρόνου.
Το πακέτο των μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα παρουσιαστεί στο επόμενο υπουργικό συμβούλιο.
Ο στόχος αυτός σε συνδυασμό με την αναμενόμενη ανάπτυξη, θα μπορέσουν να δημιουργήσουν τον δημοσιονομικό εκείνο χώρο που θα επιτρέψει στην κεντρική διοίκηση να προχωρήσει στην μείωση των φορολογικών συντελεστών και παράλληλα να ασκήσει πιο γενναιόδωρη κοινωνική πολιτική.
Από τις πρώτες χώρες στο κενό ΦΠΑ
Και μπορεί στο υπουργείο Οικονομικών να δηλώνουν απόλυτη ικανοποίηση από τα επιτεύγματα που έχουν που έχει κάνει η Ελλάδα, ωστόσο η χώρα μας βρίσκεται στην τρίτη θέση των χωρών της Ε.Ε. Το μεγαλύτερο έλλειμμα ΦΠΑ παρουσιάζεται στη Ρουμανία με ποσοστό 36,7% και ακολουθεί τη Μάλτα στη δεύτερη θέση με 25,7%.
Στην Ελλάδα οι απώλειες εσόδων από ΦΠΑ διαμορφώθηκαν το 2021 στο 17,8% ή 3,2 δις ευρώ από 21% που ήταν το 2020. Αν μάλιστα συγκρίνει κανείς με το 2017, τότε η βελτίωση είναι πολύ μεγάλη καθώς τότε οι απώλειες ΦΠΑ σε ετήσια βάση ήταν της τάξεως των 6 δισ. ευρώ.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το «κενό ΦΠΑ» μειώθηκε κατά 40% μέσα σε έναν χρόνο και από τα 99,3 δισ. το 2020 υποχώρησε σε 60,6 δισ. ευρώ το 2021. Αντίθετα στην Ελλάδα η μείωση ήταν πολύ μικρότερη της τάξεως του 5,7% και σε απόλυτους αριθμούς η απώλεια των εσόδων ΦΠΑ μειώθηκαν σε 3,231 δισ. ευρώ, από 3,426 δισ. ευρώ το 2020.
Σύμφωνα μάλιστα με τις εκτιμήσεις αξιωματούχων από το υπουργείο Οικονομικών, το 2022 το κενό ΦΠΑ είχε υποχωρήσει στο 15%, σχεδόν 3 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το 2021 και ο μεγάλος στόχος παραμένει να πέσει το 9% το 2026.
Τα όπλα της κυβέρνησης στην μάχη κατά της φοροδιαφυγής
Στο υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζονται να ρίξουν στην «μάχη» ελέγχου της φοροδιαφυγής, όλα τα διαθέσιμα «όπλα» που υπάρχουν αυτή την στιγμή στην φαρέτρα. Ένα από αυτά δεν είναι άλλο από την πολυδιαφημισμένη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών τα POS, κάτι που εκτιμάται ότι θα μπει σε εφαρμογή από την 1η Μαρτίου.
Τι σημαίνει πρακτικά η διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές; Ότι δεν θα μπορεί καμία απολύτως συναλλαγή να εκτελεστεί, χωρίς να ενημερωθεί η Εφορία, δηλαδή κάθε πελάτης που θα πληρώνει με πιστωτική κάρτα αυτόματα θα εκδίδεται η απόδειξη από την ταμειακή μηχανή και σε πραγματικό χρόνο θα ενημερώνονται και τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ.
Τέλος στην προσπάθεια κατά της φοροδιαφυγής ο ελεγκτικός μηχανισμός εξοπλίζεται με 1.500 νέα laptop και 1.700 φορητά scanners, τα οποία μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα θα διαπιστώνουν τη γνησιότητα των αποδείξεων που εκδίδονται από ταμειακές μηχανές ή άλλους φορολογικούς μηχανισμούς.