Αποτελεί κοινό μυστικό ότι επίκεινται αλλαγές στα τεκμήρια και στις ηλεκτρονικές αποδείξεις ενόψει της κατάθεσης των φορολογικών δηλώσεις που ξεκινούν μετά το Πάσχα. Στο υπουργείο Οικονομικών έχουν αποδεχθεί τις εισηγήσεις, φορέων, λογιστών και ειδικών ότι πρέπει να υπάρξει παρέμβαση τόσο τα τεκμήρια, όσο και στις αποδείξεις.
Και αυτό διότι, όπως αναφέρουν οι σχετικές εισηγήσεις, η πανδημία έχει αλλάξει τα δεδομένα και πιθανή εφαρμογή τους θα φέρει πολλές στρεβλώσεις και αδικίες. Οι αλλαγές στα τεκμήρια και τις e- αποδείξεις που επίκεινται πάντως θα έχουν προσωρινό χαρακτήρα και θα ισχύσουν για εφέτος και εν μέρει πιθανότατα για το 2022, για το διάστημα δηλαδή που η πανδημία φρενάρει την ομαλή λειτουργία της οικονομίας.
Έτσι λοιπόν το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει έκτακτες παρεμβάσεις στα τεκμήρια διαβίωσης και τις ηλεκτρονικές αποδείξεις που αφενός θα αποτρέψουν επιβαρύνσεις και αφετέρου θα δώσουν ανάσες στους φορολογούμενους που πλήττονται από την υγειονομική κρίση.
Οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν και θα ανακοινωθούν τον Απρίλιο, πριν δηλαδή ξεκινήσει η υποβολή των φετινών φορολογικών, οι οποίες και εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει το πρώτο 10ήμερο του Μαΐου.
Ας δούμε τι θα συμβεί:
- Σε ό,τι αφορά τα τεκμήρια, αυτά θα έχουν αλλαγές για εκείνους οι οποίοι αποδεδειγμένα έχουν υποστεί οικονομικό πλήγμα από την πανδημία. Όπως προβλέπεται στον σχεδιασμό οι εργαζόμενοι που τέθηκαν σε αναστολή εργασίας καθώς και οι επαγγελματίες, οι ατομικές επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι που «κατέβασαν ρολά» με κρατική εντολή θα μπορούν να αξιοποιήσουν τα ποσά των ενισχύσεων που έλαβαν από το κράτος π.χ. αποζημίωση ειδικού σκοπού, επιστρεπτέα προκαταβολή για να καλύψουν την τεκμαρτή δαπάνη. Συγκεκριμένα τα ποσά της αποζημίωσης ειδικού σκοπού των 534 και 800 ευρώ που έλαβαν οι εργαζόμενοι οι οποίοι βρέθηκαν σε αναστολή εργασίας μέχρι και 10 μήνες το 2020 αποτελούν εισόδημα το οποίο όχι μόνο δεν θα φορολογηθεί αλλά θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των τεκμηρίων. Οι επαγγελματίες και οι ατομικές επιχειρήσεις θα μπορούν να επικαλεστούν ένα τμήμα των ποσών της επιστρεπτέας προκαταβολής που έλαβαν εντός τους 2020. Στο υπουργείο Οικονομικών αναζητούν τη φόρμουλα με την οποία θα υπολογιστεί το ποσοστό της μη επιστρεπτέας προκαταβολής που θα μπορούν να αξιοποιήσουν για να καλύψουν τα τεκμήρια οι επαγγελματίες που έχουν υποστεί μεγάλες εισοδηματικές απώλειες.
Ας δούμε ένα παράδειγμα. Φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα από μισθωτή εργασία 10.000 ευρώ ο οποίος έχει στην κατοχή του ένα αυτοκίνητο 1.000 κυβικών, τέθηκε το 2020 σε αναστολή εργασίας και έλαβε ως αποζημίωση ειδικού σκοπού συνολικά το ποσό των 4.000 ευρώ. Για τους μήνες που εργάστηκε το φορολογητέο εισόδημά του ανήλθε στις 4.000 ευρώ, το οποίο ωστόσο είναι πολύ μικρότερο από το τεκμαρτό εισόδημα που ανέρχεται σε 7.000 ευρώ (4.000 ευρώ το τεκμήριο του αυτοκινήτου + 3.000 ευρώ η ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης).
Στην περίπτωση αυτή ο φορολογούμενος εγκλωβίζεται στην παγίδα του τεκμηρίου και πληρώνει φόρο εισοδήματος. Ωστόσο, ο φορολογούμενος μπορεί να καλύψει το τεκμήριο διαβίωσης με το ποσό των 4.000 ευρώ της αποζημίωσης ειδικού σκοπού και να γλιτώσει τη φορολογική επιβάρυνση
Κατά συνέπεια η αποζημίωση ειδικού σκοπού των 534 και 800 ευρώ δεν φορολογείται μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψουν οι φορολογούμενοι τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης εάν αυτές είναι σχετικά μικρές.
Στην περίπτωση όμως που οι τεκμαρτές δαπάνες είναι υψηλές και μέχρι το 2020 καλύπτονταν οριακά με το πραγματικό εισόδημα, φέτος, που το εισόδημα θα είναι χαμηλότερο, θα υπάρξει πρόβλημα. Δηλαδή, οι φορολογούμενοι με μηνιαίες αποδοχές άνω των 800 ευρώ οι οποίοι βρέθηκαν το 2020 σε αναστολή εργασίας και τα προηγούμενα χρόνια κάλυπταν οριακά με τα εισοδήματά τους τα τεκμήρια του αυτοκινήτου και της κατοικίας τότε η αποζημίωση ειδικού σκοπού δεν αρκεί για να καλύψει την τεκμαρτή δαπάνη. Στην περίπτωση αυτή κινδυνεύουν να πληρώσουν έξτρα φόρο.
- Οι ηλεκτρονικές αποδείξεις, κρύβουν παγίδα έξτρα φόρου για τους φορολογούμενους που δεν κατάφεραν το 2020 να καλύψουν το 30% του εισοδήματός τους με δαπάνες που πραγματοποίησαν με ηλεκτρονικό χρήμα. Όπως αναφέρει αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών έχει ξεκινήσει η επεξεργασία των στοιχείων για τις δαπάνες που έκαναν πέρυσι οι φορολογούμενοι με πλαστικό χρήμα. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν πως «η μεγάλη πλειοψηφία των φορολογουμένων ανταποκρίθηκε στην υποχρέωση». Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά την πλήρη ποσοτικοποίηση των στοιχείων ώστε να διασφαλιστεί πως δεν θα επιβληθεί άδικα φόρος σε φορολογούμενους οι οποίοι δεν κατάφεραν λόγω πανδημίας να καλύψουν το 30% του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές πληρωμές.