Ως ένα νομοσχέδιο το οποίο επιδιώκει την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, την άμεση βελτίωση των οικονομικών δεικτών της χώρας, την ελάφρυνση της φορολογίας νοικοκυριών και επιχειρήσεων και την υποβοήθηση της οικονομικής δραστηριότητας του παραγωγικού σκέλους της ελληνικής κοινωνίας το περιέγραψε στην Βουλή ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας.
Το φορολογικό νομοσχέδιο σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα περιλαμβάνει 10 άξονες τους οποίους περιέγραψε αναλυτικά:
1ος Άξονας: Η μείωση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, για όλους τους πολίτες, κυρίως για τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
Καθιερώνεται εισαγωγικός φορολογικός συντελεστής 9% για φυσικά πρόσωπα, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες, μισθωτούς και συνταξιούχους, από 22% που είναι σήμερα.
Με τη μείωση αυτή θα ευνοηθούν όχι μόνο όσοι έχουν εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ, αλλά το σύνολο των φορολογουμένων, αφού το εισόδημά τους φορολογείται κλιμακωτά (ή με βάση προοδευτική κλίμακα).
Επιπλέον, μειώνονται κατά μία ποσοστιαία μονάδα και οι συντελεστές για τα υψηλότερα εισοδήματα.
2ος Άξονας: Η μείωση της φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων, για την ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.
Μειώνεται ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος των επιχειρήσεων από το 28% στο 24% για τα εισοδήματα του 2019, ενισχύοντας κατ’ αυτό τον τρόπο μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις.
Μειώνεται η προκαταβολή φόρου εισοδήματος στο 95% του φόρου που προκύπτει για τα νομικά πρόσωπα, για το 2018.
Μειώνεται ο συντελεστής φορολόγησης των μερισμάτων από το 10% στο 5%.
Καθιερώνεται χαμηλός φορολογικός συντελεστής 10% για τα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα. Στόχος, η δυνατότητα δυναμικής ανάπτυξης του πρωτογενή τομέα της ελληνικής οικονομίας, μέσω της σύστασης νέων αγροτικών σχημάτων.
Καταργείται η εισφορά 0,6% του ν. 128/1975 στις πιστώσεις factoring και leasing, με στόχο τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Ενθαρρύνεται, με φορολογικά κίνητρα, η δημιουργία εταιρειών συμμετοχών.
Εξορθολογίζεται ο τρόπος φορολόγησης των εταιρειών επενδύσεων, όπως των εταιρειών που επενδύουν σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ), των αμοιβαίων κεφαλαίων ακινήτων, των εταιρειών επενδύσεων χαρτοφυλακίου και των ΟΣΕΚΑ, με στόχο την τόνωση της πραγματοποίησης επενδύσεων.
3ος Άξονας: Η ενίσχυση των εργαζομένων
Εξορθολογίζεται ο τρόπος φορολόγησης των δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών [stock options], για τα οποία πλέον η υπεραξία από την άσκησή τους δεν θα προστίθεται στα λοιπά εισοδήματα του φορολογούμενου προκειμένου να υπαχθεί στη φορολόγηση με βάση την κλίμακα, αλλά αντίθετα θα φορολογείται αυτοτελώς, με συντελεστή 15%. Αυτό ως νέο άρθρο προστέθηκε στο φορολογικό νομοσχέδιο και είναι απόρροια της δημόσιας διαβούλευσης και των προτάσεων των οικονομικών εταίρων.
Σκοπός της παροχής των ως άνω δικαιωμάτων είναι να αποτελέσουν ένα έμμεσο κίνητρο διακράτησης και ανταπόδοσης, καθώς και ένα μέσο αναβάθμισης των συνθηκών εργασίας.
Έτσι ο εργαζόμενος καθίσταται συμμέτοχος στην επενδυτική προοπτική της επιχείρησης στην οποία εργάζεται, με χαμηλό κόστος για τον ίδιο. Επιδιώκεται αυτό (σε συνδυασμό και με άλλα μέτρα) να λειτουργήσει ως κίνητρο προκειμένου να επιστρέψει το επιστημονικό μας και εν γένει το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας μας, που τα χρόνια της κρίσης έφυγε στο εξωτερικό.
Ειδικά για τους εργαζόμενους σε νεοφυείς επιχειρήσεις, ήτοι μικρές ή πολύ μικρές μη εισηγημένες επιχειρήσεις, προβλέπεται, υπό προϋποθέσεις, αυξημένο διάστημα διακράτησης των μετοχών και χαμηλότερος φορολογικός συντελεστής, στο 5%.
Εξορθολογίζονται οι παροχές σε είδος προς τους εργαζομένους με τη μορφή εταιρικού αυτοκινήτου ή με τη μορφή δανείου.
Επίσης, οι καταβολές προς τους εργαζομένους λόγω εξαγοράς ασφαλιστηρίου συμβολαίου τους εξαιτίας της συμμετοχής τους σε εθελούσια έξοδο, δεν αποτελούν πλέον πρόωρη εξαγορά και δεν φορολογούνται με συντελεστή προσαυξημένο κατά 50%.
4ος Άξονας: Η στήριξη της οικογένειας και η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και προστασίας
Αυξάνεται το «αφορολόγητο» κατά 1.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο, ανεξαρτήτως αριθμού αυτών.
Απαλλάσσονται από την εισφορά αλληλεγγύης όλων των ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω, ανεξαρτήτως της μορφής της αναπηρίας.
Μειώνεται ο ΦΠΑ για τα βρεφικά είδη, από το 24% στο 13%.
Μειώνεται ο ΦΠΑ για τα κράνη των μοτοσικλετιστών και τα παιδικά καθίσματα, από το 24% στο 13%, υπηρετώντας την ανάγκη συμβολής στη γενικότερη προσπάθεια ενίσχυσης των δράσεων της οδικής ασφάλειας.
Αυξάνεται ο μέγιστος αριθμός δόσεων της πάγιας ρύθμισης οφειλών από 12 σε 24, και σε ειδικές περιπτώσεις έκτακτων οφειλών από 24 σε 48, ανάλογα με την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη, για όσους δεν έχουν υπαχθεί σε προηγούμενη ρύθμιση μέχρι 1.11.2019.
5ος Άξονας: Η προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων και κεφαλαίων
Αποσαφηνίζεται η νομοθεσία για τη φορολογική κατοικία.
Θεσπίζεται εναλλακτικός τρόπος φορολόγησης των εισοδημάτων αλλοδαπής προέλευσης, με πληρωμή ετήσιου κατ’ αποκοπή φόρου στις περιπτώσεις επενδύσεων άνω των 500.000 ευρώ σε μία τριετία.
Προβλέπεται απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος και την εισφορά αλληλεγγύης των τόκων εταιρικών ομολόγων, εισηγμένων σε οργανωμένη αγορά.
6ος Άξονας: Η επανεκκίνηση κλάδων της οικονομίας, με σημαντική συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας
Αναστέλλεται η επιβολή ΦΠΑ στις οικοδομές με άδεια από 1-1-2006 και εφεξής, ενώ η αναστολή του Φ.Π.Α. καταλαμβάνει και την αντιπαροχή.
Αναστέλλεται η επιβολή του φόρου υπεραξίας στη μεταβίβαση ακινήτων για τρία χρόνια, (σημαντική δράση ειδικά για την «μεσαία» τάξη).
Εισάγονται κίνητρα για την πραγματοποίηση δαπανών που θα πραγματοποιηθούν για τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, με τη χορήγηση έκπτωσης φόρου 40% για δαπάνες των σχετικών εργασιών, με συνολικό ύψος δαπάνης τις 16.000 ευρώ, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο 4 ετών.
Μειώνεται το μίσθωμα για την εκμίσθωση δημόσιων ιχθυοτρόφων υδάτων σε αλιευτικούς συνεταιρισμούς, από το 10% στο 5% επί της αξίας των αλιευμάτων.
Ρυθμίζεται η αγορά για τις ναυλώτριες εταιρίες γυμνών πλοίων και πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση, όπως και θέματα φορολογίας ρυμουλκών, αλιευτικών πλοίων και πλοίων δεύτερης κατηγορίας.
Επιστρέφεται ή διαγράφεται ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης που βεβαιώθηκε για κρασιά τα οποία μέχρι και την τελευταία ημέρα ισχύος του ΕΦΚ κρασιού, δηλαδή την 31η Δεκεμβρίου 2018, δεν είχαν διατεθεί στην κατανάλωση.
7ος Άξονας: Η ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης
Εισάγεται δέσμη μέτρων για την προώθηση χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς και οχημάτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων, παρακολουθώντας βέλτιστες πρακτικές άλλων κρατών-μελών.
8ος Άξονας: Η ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, διευρύνοντας τις απαλλαγές από τον υπολογισμό του εισοδήματος μισθών και συντάξεων προς όφελος όλων των εργαζομένων
Χορηγείται έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων για τις δαπάνες που αφορούν σε δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, όπως είναι οι κάρτες απεριορίστων διαδρομών στα μέσα μαζικής μεταφοράς, χωρίς αυτές να αποτελούν εισόδημα για τον εργαζόμενο.
Ενισχύονται οι παροχές από ιδρύματα προς το Δημόσιο, μέσω της έκπτωσης από το εισόδημα των δαπανών για δωρεές σε χρήμα ή σε είδος προς το Ελληνικό Δημόσιο και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
9ος Άξονας: Η ενίσχυση της διαφάνειας και ο περιορισμός της φοροδιαφυγής
Συγκεκριμένα, οι μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και εισοδηματίες θα πρέπει να πραγματοποιούν δαπάνες ίσες με το 30% του πραγματικού τους εισοδήματος με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι:
1ον. Στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης, καθώς και το ποσό της διατροφής διαζευγμένου συζύγου ή τέκνου.
2ον. Σε περίπτωση που έχουν πραγματοποιηθεί δαπάνες που αφορούν καταβολές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, δανειακές υποχρεώσεις προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ενοίκια, οι οποίες υπερβαίνουν το 60% του πραγματικού εισοδήματος, το απαιτούμενο ποσοστό δαπανών περιορίζεται στο 20% του πραγματικού τους εισοδήματος.
3ον. Στον φορολογούμενο του οποίου έχει κατασχεθεί ο λογαριασμός, το όριο δαπανών περιορίζεται στα 5.000 ευρώ.
4ον. Προβλέπονται εξαιρέσεις για φορολογούμενους που έχουν αντικειμενικές δυσκολίες χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, ενώ το όριο δαπανών μειώνεται στις 20.000 ευρώ.
Ρητά εξαιρούνται από τις ρυθμίσεις αυτές συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογουμένων για λόγους κοινωνικούς, όπως οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 70ο έτος της ηλικίας τους, τα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση, αυτοί που υπηρετούν την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία, οι φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, οι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, τα άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών), τα άτομα που διαμένουν σε οίκο ευγηρίας, σε ψυχιατρικό ή σωφρονιστικό κατάστημα.
10ος Άξονας: Η μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου της Φορολογικής Διοίκησης και των επιχειρήσεων, με ταυτόχρονη ωφέλεια των φορολογουμένων
Γίνεται εφάπαξ διαγραφή οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων συνολικής αξίας έως 10 ευρώ ανά φορολογούμενο.
Με αυτό τον τρόπο, αφενός αποφορτίζεται η Φορολογική Διοίκηση από το γραφειοκρατικό κόστος για την παρακολούθηση των οφειλών αυτών, ενώ πάνω από 500.000 φορολογούμενοι θα αποκτήσουν και πάλι τη δυνατότητα έκδοσης φορολογικής ενημερότητας, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για την οικονομική δραστηριότητά τους.
Εφαρμόζεται η περιοδική διαγραφή μικροοφειλών συνολικής αξίας έως 1 ευρώ ανά φορολογούμενο, προκειμένου και με αυτό τον τρόπο να αποφορτιστεί η λειτουργία της Φορολογικής Διοίκησης.