Οι δηλώσεις του κ. Στουρνάρα στο Bloomberg έχουν προσεχθεί ιδιαίτερα από τις αγορές γιατί ποτέ κανείς Κεντρικός Τραπεζίτης τον τελευταίο καιρό δεν ήταν τόσο συγκεκριμένος στις «προβλέψεις» του στην τρέχουσα αβεβαιότητα.
Ήταν και συγκεκριμένος και ειλικρινής.
Είπε τρία πράγματα και ήταν και τα τρία αλήθεια.
Είπε ότι δεν φταίνε οι μισθοί για τον πληθωρισμό και εξήγησε πως όχι μόνο είναι χαμηλότερες οι αυξήσεις των μισθών από το πως τρέχει ο πληθωρισμός, αλλά και ότι ήδη μεγάλο μέρος των μισθών το «τρώνε» τα κέρδη των επιχειρήσεων (ο περιβόητος «πληθωρισμός της απληστίας»).
Είπε πως η νομισματική σύσφιξη δεν γίνεται μόνο με τα επιτόκια που αυξήθηκαν, αλλά και με τα 800 δισ. ευρώ ρευστότητας που η ΕΚΤ με αποσύρει από τις αγορές και την οικονομία.
Πως; Μα αφ’ ενός από τα εκατοντάδες δισ. των TLTROs που οι τράπεζες επιστρέφουν άρον – άρον στην ΕΚΤ και αφ’ εταίρου από την σταδιακή μείωση κατά μερικές εκατοντάδες δισ. ευρώ, των επανεπενδύσεων των πόρων που είχε διοχετεύσει η ΕΚΤ στις κυβερνήσεις μέσω της αγοράς χρέους (APP και PEPP) μέσα στο 2024.
Σύνολο 800 δισ. από TLTROs και PEPP/APP, μέσα στο 2024 είπε ο κ. Στουρνάρας (!).
Δεν είχε υπάρξει μέχρι σήμερα τόσο σαφής και ακριβής υπολογισμός. Και όπως είναι κατανοητό όταν αποσύρονται 800 δισ. από την ΕΚΤ σημαίνει ότι αποσύρονται πολλαπλάσια ποσά από τις αγορές και την οικονομία καθώς τα 800 δισ. ευρώ έχουν «μοχλευθεί» δεκάδες φορές από την στιγμή που μπήκαν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα…
Πόσο είναι το ποσό αυτό; Κανείς δεν μπορεί να το πει με ακρίβεια.
Και από αυτούς που θα μπορούσαν να κάνουν κάποια εκτίμηση κανείς δεν έχει λόγο να το κοινοποιήσει…
Θα πει κανείς ναι, αλλά στην «τρύπα» αυτή πέφτουν τα δις του Ταμείου Ανάκαμψης.
Πράγματι, αλλά τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, που επίσης «μοχλεύονται», δεν είναι παρά ένα πολύ μικρό μέρος αυτού που έχει να αποσύρει η ΕΚΤ – «να μειώσει τον ισολογισμό της», το λέμε – από φέτος και του χρόνου.
Με άλλα λόγια την «ζημιά» στην οικονομία δεν την κάνουν μόνο τα επιτόκια που είναι σχεδόν δύο μονάδες πάνω από τον πληθωρισμό, αλλά κυρίως η αυξανόμενη έλλειψη ρευστότητας, που κάποια στιγμή θα «χτυπήσει» και στις τράπεζες, αν δεν προλάβει να το κάνει αυτό καμιά φούσκα εμπορικών ακινήτων.
Ξέρουμε – ξέρουμε, λέει ο κ. Στουρνάρας και γι’ αυτό έχουμε αφήσει τις τράπεζες να το υπολογίσουν τι επίπεδα χρειάζονται. Να «αυτορυθμιστούν» δηλαδή…
Μα κάπως έτσι δεν άρχισαν να σκάνε και τον περασμένο Μάρτη στις ΗΠΑ και στην Ελβετία;
Είπε όμως ο κ. Στουρνάρας και κάτι άλλο πολύ σημαντικό.
Είπε πως μέσα στο 2024 «κατά την εκτίμησή του» – δηλαδή αυτό που ακούγεται να συζητιέται στο περιθώριο του ΔΣ – θα πρέπει να γίνουν δύο μειώσεις πριν το καλοκαίρι και άλλες δύο μετά.
Ήτοι με τα ισχύοντα μέτρα 4Χ0,25% μας κάνει μία ολόκληρη μονάδα. Γιατί μία μονάδα; Γιατί έτσι θα χαλαρώσει το πραγματικό κόστος του χρήματος και θα πέσει από το επίπεδο του 4% που είναι σήμερα από την ΕΚΤ στο 3%, ήτοι στο επίπεδο περίπου του πληθωρισμού…
Με άλλα λόγια η ΕΚΤ θα μαζεύει το χρήμα κατά εκατοντάδες δις πίσω από τις χρηματαγορές, αλλά αυτό που θα μένει διαθέσιμο στις χρηματαγορές θα κοστίζει σε πραγματικά επιτόκια σχεδόν μηδέν…
Όλα τα είπε και τα ξεκαθάρισε.
Και γι’ αυτό οι αγορές πρόσεξαν ιδιαίτερα αυτή την συνέντευξη γιατί κανείς άλλος από την ΕΚΤ δεν έχει μιλήσει τόσο καθαρά.
Πολύ περισσότερο που ο κ. Φίλιπ Λέιν ο επικεφαλής οικονομικός αναλυτής της ΕΚΤ – ο άνθρωπος που δεν κάνει ποτέ λάθος ιδιαίτερα για τον πληθωρισμό (αυτό είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο στην Φρανκφούρτη) – σχεδόν ταυτόχρονα με τον κ. Στουρνάρα έκανε δηλώσεις για να πει πάλι το γνωστό «θα δούμε…».
Εδώ που τα λέμε όποιος καεί στην σούπα …φυσάει και το γιαούρτι που λέει και η παροιμία.
Τι σχέση έχουν όμως όλα αυτά με την χρυσή λίρα και γιατί την βάζουμε μέσα στο «παιχνίδι»;
Πρώτον γιατί όταν αλλάζει το «κόστος» του χρήματος, αλλάζει και η «τιμή» (όχι η αξία) της χρυσής λίρας.
Όλα όσα περιέγραψε ο κ. Στουρνάρας υποδηλώνουν ότι η ΕΚΤ θα επιχειρήσει να κάνει λιγάκι διαφορετικό «παιχνίδι» από την Fed, γιατί στις ΗΠΑ η κυβέρνηση πάει για εκλογές και ρίχνει «λεφτά» με την σέσουλα (μέσω του δημοσίου ελλείμματος και του χρέους) για να κρατήσει την οικονομία σε θετικούς ρυθμούς.