Ανοικτός είναι πλέον ο δρόμος για την μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, εντός των οικογενειών. Στο εξής θα μπορούν να μεταβιβάζονται περιουσιακά στοιχεία σε όλους τους συνδυασμούς εντός των οικογενειών, από γονείς σε παιδιά, από παππούδες σε εγγόνια και το ανάποδο.
Με βάση εγκύκλιο του Διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή, κάθε περιουσιακό στοιχείο πλέον από ακίνητα, μετοχές και επιχειρήσεις έως χρηματικά ποσά που μεταβιβάζονται με δωρεά ή γονική παροχή θα είναι πια αφορολόγητες, ανά φυσικό πρόσωπο μέχρι του ποσού των 800.000 ευρώ. Από αυτό το όριο και πάνω επιβάλλεται φόρος για τη μεταβίβαση με συντελεστή 10%.
Να σημειωθεί ότι το μέτρο ισχύει από την 1η Οκτωβρίου ωστόσο υπήρχαν εμπόδια και παρατηρήθηκαν αρρυθμίες στις εφορίες τις προηγούμενες ημέρες, που η εγκύκλιος πλέον επαναφέρει την τάξη και ξεδιαλύνει την κατάσταση.
Θεωρητικά πάντα, μπορεί ένα παιδί να αποκτήσει περιουσία συνολικού ύψους 4,8 εκατ. ευρώ, χωρίς να πληρώσει ούτε ένα ευρώ. Και πως θα συμβεί αυτό; Αν λάβει από τον κάθε έναν από τους δύο γονείς περιουσιακά στοιχεία ύψους 800.000 ευρώ (ακίνητα, μετοχές ή χρήματα) και το αντίστοιχο ποσό από τον κάθε παππού (δύο στο σύνολο) και την κάθε γιαγιά (επίσης δύο).
Βέβαια αυτό είναι ένα ακραίο σενάριο που ναι μεν μπορεί θεωρητικά να συμβεί, αλλά πρέπει να συντρέχουν μία σειρά από συνισταμένες. Κάτι άλλο που επίσης μπορεί να συμβεί δια της πλαγίου είναι ένας αδερφός να δανείσει ή χαρίσει στον άλλον περιουσιακό στοιχείο ενός ποσού μέχρι 800.000 ευρώ, χωρίς να πληρωθεί φόρος.
Αυτό με βάση την νομοθεσία δεν ισχύει. Εφόσον όμως ο ένας αδερφός ή αδερφή δωρίσει για παράδειγμα στην μητέρα 100.000 ευρώ σε μετρητά δεν προβλέπεται φόρος. Εν συνεχεία η μητέρα μπορεί να κάνει γονική παροχή στον άλλο της παιδί, το ίδιο ποσό, χωρίς επίσης να πληρωθεί φόρος.
Εάν δεν μεσολαβούσε η μητέρα και ο ένας αδερφός έδινε τα χρήματα στον άλλον, θα έπρεπε να πληρωθεί φόρος ύψους 20.000 ευρώ, δηλαδή το 20% του ποσού.
Πλέον με βάση την εγκύκλιο, από την 1η Οκτωβρίου γονείς που μεταβιβάζουν ακίνητα στα παιδιά τους ή δωρίζουν χρήματα με μεταφορά των ποσών μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή τους δίνουν μετοχές της επιχείρησής τους αξίας έως 800.000 δεν θα πληρώνουν καθόλου φόρο. Το ίδιο ισχύει και για τους παππούδες και γιαγιάδες που «γράφουν» στα εγγόνια τους οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο έχουν στην κατοχή τους, καθώς και για τους συζύγους ή όσους έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης.
Το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ ισχύει ανά γονέα και ανά παιδί ή εγγόνι, πράγμα που σημαίνει ότι σε μια τριμελή οικογένεια ο πατέρας θα μπορεί να μεταβιβάσει ακίνητο αξίας έως 800.000 ευρώ στο παιδί χωρίς την καταβολή φόρου ενώ το ίδιο μπορεί να κάνει και η μητέρα για δικό της ακίνητο και έτσι το αφορολόγητο όριο στη συγκεκριμένη περίπτωση ανέρχεται σε 1.600.000 ευρώ ή αν προστεθούν παππούδες ή γιαγιάδες το αφορολόγητο μπορεί να φτάσει και τα 4,8 εκατ.
Εφόσον η αξία των γονικών δωρεών ή παροχών υπερβαίνει τις 800.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο θα επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10% στο υπερβάλλον ποσό. Έτσι για αξία 900.000 ευρώ ο φόρος ανέρχεται σε 10.000 ευρώ (100.000Χ10%)
Για τις κληρονομιές δεν υπάρχει καμία αλλαγή και εξακολουθούν να φορολογούνται με συντελεστές που κυμαίνονται από 1,5% έως και 10% ανάλογα με την αξία της περιουσίας με απαλλαγή για τις πρώτες 150.000 ευρώ.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο:
- Η γονική παροχή ή η δωρεά προς τα πρόσωπα που υπάγονται στην Α’ κατηγορία της παρ. 1 του άρθρου 29 του Κώδικα οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου, καθώς και η γονική παροχή ή η δωρεά χρηματικών ποσών προς τα ως άνω πρόσωπα, η οποία διενεργείται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, υπόκεινται σε φόρο, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%), μετά την αφαίρεση εφάπαξ αφορολογήτου ποσού οκτακοσίων χιλιάδων (800.000) ευρώ. Οι δωρεές και γονικές παροχές της παραγράφου αυτής δεν συνυπολογίζονται στην αιτία θανάτου κτήση περιουσίας μεταξύ των αυτών προσώπων.
- Η αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής κτήση χρηματικών ποσών, πλην των προβλεπόμενων στην παρ. 1 (όπως αυτή διαμορφώνεται μετά την τροποποίησή της με τον παρόντα νόμο), υπόκειται σε φόρο, ο οποίος υπολογίζεται αυτοτελώς με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%), προκειμένου για δικαιούχους που υπάγονται στην Α’ κατηγορία, με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%), προκειμένου για δικαιούχους που υπάγονται στη Β’ κατηγορία και με συντελεστή σαράντα τοις εκατό (40%), προκειμένου για δικαιούχους που υπάγονται στη Γ κατηγορία.» Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται για δωρεές και γονικές παροχές, οι οποίες συστήνονται από την 1η Οκτωβρίου 2021. Για την εφαρμογή του τρίτου και του τέταρτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 44 του ν. 2961/2001 (Α’266), όπως τροποποιείται με την παρ. 1 του παρόντος, δωρεές και γονικές παροχές που έχουν διενεργηθεί μέχρι την ημερομηνία αυτή, δεν συνυπολογίζονται σύμφωνα με το άρθρο 36, περί συνυπολογισμού προγενέστερων δωρεών και γονικών παροχών.
