Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς αναβαθμίζει τη σχέση της Γερμανίας με την Πολωνία, αφού ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ επανάφερε τη χώρα στο φιλο – ευρωπαϊκό ρεύμα πέρυσι, ενώ η ολίσθηση της Γαλλίας προς τα δεξιά (όπως φάνηκε από τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των πρόωρων εκλογών στις 30 Ιουνίου) φέρνει τους δεσμούς εκτός ισορροπίας.
Η επανεξισορρόπηση των δεσμών μεταξύ των τριών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δείχνει πώς οι εκλογικοί κύκλοι που ανατρέπουν τις πολιτικές ιεραρχίες στην ΕΕ μετασχηματίζουν δοκιμασμένες σχέσεις. Η Γερμανία, η Γαλλία και η Πολωνία αποτελούν το λεγόμενο “Τρίγωνο της Βαϊμάρης”, μια συμμαχία που δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση της κομμουνιστικής κυριαρχίας στην Πολωνία για την προώθηση της βαθύτερης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σύμφωνα με το Bloomberg.
Το σχήμα παρασύρθηκε στο μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας δεκαετίας, ιδίως καθώς οι σχέσεις με την εθνικιστική κυβέρνηση της Πολωνίας χαλάρωσαν.
Αλλά τώρα που ο Τουσκ έχει καταστήσει την αποκατάσταση του τριμερούς διαύλου ακρογωνιαίο λίθο της φιλοευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής του μετά την ήττα των εθνικιστών πέρυσι, ο προσανατολισμός της Γαλλίας μπορεί να γίνει ακυβέρνητος.
Η ήττα του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών την Κυριακή (30.06.24) από τον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό εγείρει την προοπτική κοινής διακυβέρνησης με ένα κόμμα που αντιτίθεται στην ενίσχυση της ΕΕ. Τον περασμένο μήνα, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ (Bruno Le Maire) ακύρωσε μια συνάντηση με τους ομολόγους του της Βαϊμάρης για να επικεντρωθεί στην εσωτερική κατάσταση, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους.
Εν τω μεταξύ, η Γερμανία κάνει ανοίγματα προς τα ανατολικά. Ο Σολτς θα μεταβεί στη Βαρσοβία σήμερα (2.7.2024) για την πρώτη κοινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου μεταξύ των δύο κυβερνήσεων από το 2018. Θα φέρει ένα οικονομικό πακέτο αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, καθώς επιδιώκει να χαλαρώσει τις εντάσεις που κυριαρχούσαν υπό την εξουσία της πολωνικής κυβέρνησης Νόμου και Δικαιοσύνης.
Οι δύο πλευρές θα συζητήσουν επίσης για την αστυνομική συνεργασία και τα σύνορα των δύο χωρών, καθώς Πολωνοί αξιωματούχοι έχουν παραπονεθεί για τις μεγάλες ουρές για όσους θέλουν να εισέλθουν στη Γερμανία.
Σε όλα τα πολιτικά επίπεδα
Ο Σολτς και ο Τουσκ έχουν βελτιώσει τον συντονισμό. Μαζί με τον Τσέχο ομόλογό τους, έγραψαν επιστολή την περασμένη εβδομάδα στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν (Ursula von der Leyen), ζητώντας πρόσθετη οικονομική στήριξη για την κάλυψη του κόστους φιλοξενίας των Ουκρανών που διαφεύγουν από τη ρωσική εισβολή.
Το πακέτο του Σολτς θα περιλαμβάνει πληρωμές στα πολωνικά θύματα της ναζιστικής κατοχής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου -ένα βαθιά ευαίσθητο θέμα στην Πολωνία- καθώς και δεσμεύσεις για την κοινή άμυνα της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ. Άλλα στοιχεία είναι ένα κέντρο μνήμης στο Βερολίνο για την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τα δεινά των Πολωνών κατά τη ναζιστική εποχή.
Το γερμανο – πολωνικό ξεπάγωμα ήρθε γρήγορα αφότου ο συνασπισμός του Τουσκ εξασφάλισε μια απροσδόκητη πλειοψηφία στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου, εκδιώκοντας μια εθνικιστική κυβέρνηση που είχε μακροχρόνια διαμάχη με τις Βρυξέλλες. Ο υπουργός Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι (Radoslav Sikorski) επέλεξε το Βερολίνο ως ένα από τα πρώτα του ταξίδια μετά την ανάληψη των καθηκόντων του τον Δεκέμβριο.
«Ελπίζουμε να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στις σχέσεις σε όλα τα πολιτικά επίπεδα», δήλωσε ο Sikorski κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχε τον Ιανουάριο με τη Γερμανίδα ομόλογό του, Αναλένα Μπέρμποκ, Annalena Baerbock. Τον Απρίλιο, ξεκαθάρισε ότι η Γερμανία και η Γαλλία είναι οι σημαντικότεροι εταίροι της χώρας.
Ήταν μια δραματική αντίθεση με τις τεταμένες σχέσεις με τους Πολωνούς εθνικιστές υπό την ηγεσία του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, ο οποίος είχε καταστήσει τις επιθέσεις κατά της Γερμανίας και της κυβέρνησης στο Βερολίνο χαρακτηριστικό γνώρισμα της κοσμοθεωρίας του. Το 2022, οι εθνικιστές απαίτησαν από τη Γερμανία να καταβάλει αποζημιώσεις για την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, λέγοντας ότι οι καταστροφές που προκάλεσε το ναζιστικό καθεστώς προκάλεσαν ζημιές αξίας περίπου 1,3 τρισ. δολαρίων.
Το ποσό που προσφέρει η κυβέρνηση του Scholz επιδιώκει να ανταποκριθεί στο αίτημα της κυβέρνησης του Τουσκ να υποβάλει εποικοδομητικές προτάσεις, με κονδύλια που θα προορίζονται για τα εν ζωή θύματα των ναζιστικών εγκλημάτων.