Η πολιτική αναστάτωση στην Ιταλία φέρνει πιο κοντά την προληπτική γραμμή για την ελληνική οικονομία. Η κυβέρνηση είχε χτίσει ένα σχέδιο, πάνω στο σενάριο ότι η εικόνα στις αγορές θα ήταν ήρεμη και η ελληνική οικονομία θα κέρδιζε μέρα με την μέρα την εμπιστοσύνη των αγορών.
Πώς “βοηθάει” η Ιταλία; Αντί της προληπτικής γραμμής το Μέγαρο Μαξίμου ήθελε έναν «κουμπαρά» ο οποίος θα χρηματοδοτούσε τις μελλοντικές ανάγκες της ανάγκες της οικονομίας και δεν θα ήταν επιτακτική η ανάγκη για έξοδο στις αγορές.
Μάλιστα τον «κουμπαρά» αυτόν θα τον τροφοδοτούσε από πειραματικές εκδόσεις ομολόγων, χωρίς όμως να υπάρχει η ασφυκτική πίεση.
Ο… κακός χαμός στην Ιταλία
Τα τελευταία 24ωρα ωστόσο η εικόνα αυτή έχει αλλάξει, εξαιτίας της πολιτικής αναταραχής που επικρατεί στην γείτονα χώρα και η οποία δεν αναμένεται να λήξει σύντομα. Στην καλύτερη των περιπτώσεων η Ιταλία θα επιστρέψει στην ομαλότητα μετά το Φθινόπωρο.
Και επειδή οι αγορές είναι αυτές που αποφασίζουν, όλα δείχνουν ότι μπαίνουμε σε μία μακρά περίοδο αμφισβήτησης και αβεβαιότητας. Οι αποδόσεις των ομολόγων στην Ελλάδα βρίσκονται σε απαγορευτικά επίπεδα ακόμη και για σκέψη εξόδου στις αγορές, ενώ τίποτε αυτή την στιγμή στον ορίζοντα δεν δείχνει ομαλότητα.
Το αυξανόμενο κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου ανατρέπει ουσιαστικά τα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών για την έκδοση δύο ομολόγων μέσα στο επόμενο τρίμηνο με σκοπό την άντληση 4 δισ. ευρώ ποσό που θα κατευθυνόταν στο μαξιλάρι ασφαλείας που έχει δημιουργηθεί για την μετά το Μνημόνιο εποχή.
Είναι χαρακτηριστικό πως το ελληνικό δεκαετές ομόλογο κατέγραψε χθες απόδοση 4,47% με το spread, δηλαδή τη διαφορά απόδοσης με το γερμανικό ομόλογο αναφοράς, να διαμορφώνεται στις 413 μονάδες βάσης, όταν στις 2 Μάιου η σχετική διαφορά ήταν στις 331 μονάδες βάσης! Αυτό σχετίζεται άμεσα με την ραγδαία επιδείνωση των ιταλικών ομολόγων. Το ιταλικό δεκαετές ομόλογο σημείωσε χθες απόδοση 2,7%, με το spread, να διαμορφώνεται στις 230 μονάδες βάσης.
Ένα στοιχείο που ενδεχομένως θα επιδεινώσει την κατάσταση είναι πιθανή μη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Αν αυτό συμβεί, τότε οι αγορές θα κρίνουν πως το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και οι αποδόσεις μάλλον θα ενισχυθούν, παρά θα μειωθούν.
Κίνδυνοι και για τον ESM
Αυτό που δεν αντιλαμβάνονται πολλοί είναι πως μια επιδείνωση της κρίσης στην Ιταλία θα ήταν ικανή να οδηγήσει στην αύξηση του κόστους δανεισμού όχι μόνον της Ελλάδος, αλλά ακόμη και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM). Η Ιταλία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος μέτοχος του ESM συμμετέχοντας με ποσοστό 17,79% στο μετοχικό του κεφάλαιο. Συνολικά η χώρα έχει εγγραφή 125 δισ. ευρώ στο μετοχικό κεφάλαιο του ESM, εκ των οποίων έχει καταβάλει τα 14 δισ. ευρώ.
Του Θανάση Παπαδή