Καλάθι του νοικοκυριού: Θύματα του shrinkflation και της ακρίβειας οι Έλληνες καταναλωτές

Θύματα του… shrinkflation πέφτουν οι Έλληνες καταναλωτές, καθώς διαπιστώνουν στα σούπερ μάρκετ ότι όχι μόνο αυξάνονται οι τιμές των προϊόντων αλλά παράλληλα μικραίνουν και οι συσκευασίες. Εν μέσω συνεχιζόμενης οικονομικής και ενεργειακής κρίσης, τα αγαθά στο καλάθι του νοικοκυριού αλλάζουν προς το… χειρότερο.

Άρα, δηλαδή, πληρώνουμε περισσότερα για να παίρνουμε λιγότερα; Έτσι φαίνεται. Αυτό διαπίστωσαν και οι περισσότεροι καταναλωτές με τη συσκευασία μιας συγκεκριμένης μάρκας μαργαρίνης όταν πήγαν σούπερ μάρκετ, οι οποίοι βρέθηκαν προ δυσάρεστης εκπλήξεως. Ενώ το μέγεθος είναι ίδιο, το καθαρό προϊόν έχει μειωθεί. 

Αρκετοί νόμιζαν ότι είχε γίνει λάθος και διαμαρτυρήθηκαν στους υπεύθυνους του σούπερ μάρκετ, επειδή νόμιζαν ότι η κακή συντήρηση του προϊόντος οδήγησε στην έλλειψη της ποσότητας μέσα στη συσκευασία. Όπως αναφέρει «Η Καθημερινή της Κυριακής», η μαργαρίνη μειώθηκε από τα 250γρ. στα 200γρ. και από τα 500γρ. στα 400γρ. αλλά η συσκευασία έμεινε ίδια. 

Και είναι… λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι κοστίζει σαφώς λιγότερο στην εταιρεία παραγωγής να αλλάξει δύο νούμερα στην εκτύπωση πάνω στη συσκευασία, παρά να την αλλάξει ολόκληρη. Το κυριότερο πρόβλημα, όμως, δεν είναι στην ποσότητα του προϊόντος αλλά στην τιμή του, αφού αυτή αυξήθηκε ραγδαία από την ημέρα που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει «Η Καθημερινή της Κυριακής», η μέση τιμή της μαργαρίνης (250γρ.) την 1η Μαρτίου 2022 ήταν 1,41 ευρώ. Σήμερα, τα 200γρ. πωλούνται προς 1,62 ευρώ, δηλαδή 21 λεπτά περισσότερα ή 15% ακριβότερα για την ίδια συσκευασία με λιγότερο καθαρό προϊόν. Μάλιστα, η τιμή του κιλού έχει αυξηθεί από 5,64 ευρώ σε 8,1 ευρώ, δηλαδή κατά 43,61%!

Τι είναι το shrinkflation

 Το φαινόμενο του shrinkflation έφτασε και στην Ελλάδα. Η λέξη είναι συνδυασμός από τις αγγλικές λέξεις shrink (μτφ. συρρικνώνω) και inflation (μτφ. πληθωρισμός), με πολλές εταιρείες να προχωρούν ήδη στον ανάλογο σχεδιασμό.

Είναι μια πρακτική που ακολουθούν οι περισσότερες βιομηχανίες τροφίμων, ιδιαίτερα σε περιόδους μεγάλων ανατιμήσεων και σημαντικών αυξήσεων στο κόστος παραγωγής, για να διατηρήσουν ή και να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους, μειώνοντας την ποσότητα που παράγουν και πουλώντας τη στις ίδιες ή και σε υψηλότερες τιμές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι παραπλανητική για τον καταναλωτή, αφού στη συσκευασία αναγράφεται το σωστό βάρος, άρα δεν συζητείται η περίπτωση εξαπάτησης. Όμως, οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και η Προστασία του Καταναλωτή θα πρέπει να ερευνήσουν αν οι εταιρείες παραβιάζουν τις διατάξεις σχετικά με τα περιθώρια κέρδους.

Δηλαδή, το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα από την πώληση προϊόντων ή υπηρεσιών να μην υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα που ίσχυε πριν από την 1η Σεπτεμβρίου 2021.

Αλλά, σύμφωνα με έμπειρα «μάτια» της αγοράς, η αλλαγή συσκευασίας που σημαίνει αλλαγή κωδικού είναι το «παράθυρο» για τα προϊόντα να μην υπάγονται στις διατάξεις περί πλαφόν στο περιθώριο κέρδους.

Σε πόσα προϊόντα έχουν αλλάξει οι τιμές

Το κύμα αισχροκέρδειας συνεχίζεται στο ράφι και στη συνέχεια στο καλάθι και στην τσέπη του νοικοκυριού. Παράλληλα, πληθαίνουν οι καταγγελίες από τους καταναλωτές για «ύποπτες» αυξήσεις στις τιμές, σύμφωνα με την κυριακάτικη «Real News».

Ειδικότερα, έχουν καταγραφεί αυξήσεις στις τιμές 27 προϊόντων μέσα στο 2022:

• Μοσχάρι ελιά ή σπάλα το κιλό: από 8,9€ σε 11,9€, δηλαδή 33,7%
• Ελαιόλαδο 1 λίτρο: από 6,9€ σε 8,74€, δηλαδή 26,6%
• Γάλα φρέσκο 1 λίτρο: από 1,52€ σε 1,90€, δηλαδή 25%
• Κοτόπουλο το κιλό: από 3,19€ σε 3,75€, δηλαδή 17,5%
• Μαργαρίνη 250γρ.: από 0,97€ σε 1,44€, δηλαδή 48,4%
• Γάλα εβαπορέ 400γρ. (ετικέτας): από 0,65€ σε 0,89€, δηλαδή 36,9%
• Χοιρινές μπριζόλες το κιλό: 5,95€ σε 6,98€, δηλαδή 17,3%
• Χυμός ντομάτας 200γρ.: 1,10€ σε 1,32€, δηλαδή 20%
• Γάλα εβαπορέ 400γρ. (επώνυμο): από 0,98€ σε 1,35€, δηλαδή 37,7%
• Μακαρόνια 500γρ.: από 1,05€ σε 1,20€, δηλαδή 14,3%
• Μακαρόνια Νο.6 500γρ.: από 0,98€ σε 1,24€, δηλαδή 26,5%
• Τσιπούρα: από 6,95€ σε 8,95€, δηλαδή 28,7%
• Ζάχαρη: από 0,89€ σε 1,05€, δηλαδή 18%
• Κριθαράκι: από 1,10€ σε 1,33€, δηλαδή 20,9%
• Μπανάνες: από 1,5€ σε 1,75€, δηλαδή 16,6%
• Χαρτοπετσέτες: από 1,74€ σε 2,49€, δηλαδή 43,1%
• Αλλαντικά: από 12€ σε 16€, δηλαδή 33,3%
• Γιαούρτι στραγγιστό 3Χ200γρ.: από 3,30€ σε 3,80€, δηλαδή 15,1%
• Γραβιέρα το κιλό: από 12€ σε 14,5€, δηλαδή 20,8%
• Αλεύρι το κιλό: από 1,40€ σε 2,20€, δηλαδή 57,1%
• Αλεύρι το κιλό (άλλη μάρκα): από 1,29€ σε 1,91€, δηλαδή 48%
• Αλεύρι το κιλό (ετικέτας): από 0,65€ σε 0,95€, δηλαδή 46,1%
• Φέτα ΠΟΠ το κιλό (χύμα): από 8,9€ σε 10,60€, δηλαδή 19,1%
• Πατάτες: από 0,75€ σε 0,93€, δηλαδή 24%
• Ψωμί του τοστ (680γρ.): από 1,52€ σε 1,82€, δηλαδή 19,7%.

Προφανώς, πολλά από τα παραπάνω προϊόντα έχουν πέσει θύματα του shrinkflation, εκτός της μαργαρίνης. Εταιρεία που παράγει στραγγιστό γιαούρτι σε τριάδες, έχει μειώσει το 3Χ200γρ. σε 3Χ190γρ. ενώ κορυφαία εταιρεία με κατεψυγμένα λαχανικά έχει μειώσει το καθαρό προϊόν στις συσκευασίες της από 1 κιλό σε 900γρ.. Μέχρι και τα κρουασάν έχουν επηρεαστεί, με μια εταιρεία να έχει μειώσει την ποσότητα από 110γρ. σε 98γρ.!

«Το κόστος προϊόντων και υπηρεσιών επηρεάζεται από την παγκόσμια ενεργειακή κρίση», δηλώνει στη «Real News» ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών, Γιώργος Λεχουρίτης. «Όμως στην Ελλάδα υπάρχουν φαινόμενα αισχροκέρδειας και κερδοσκοπείας», συμπληρώνει.

Μένει να φανεί, δηλαδή, τι ισχύει με τις τιμές σε σχέση με τα προϊόντα στο ράφι του σούπερ μάρκετ, αφού η έρευνα των αρμόδιων φορέων για ενδεχόμενη αισχροκέρδεια μπορεί να κρατήσει μέχρι και ολόκληρους μήνες…

Με πληροφορίες από την «Καθημερινή της Κυριακής» και την κυριακάτικη «Real News»