Τρεις μήνες μετά δυστυχώς το στοίχημα αυτό δεν έχει κερδηθεί. Οι αγορές δεν δείχνουν να πείθονται και αυτό φαίνεται από την στάση τους απέναντι τόσο στην αγορά ομολόγων, όπου οι αποδόσεις βρίσκονται σταθερά πάνω από το 4,5%, όσο και απέναντι στο ελληνικό χρηματιστήριο, όπου κυρίως οι τραπεζικές μετοχές καταγράφουν το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο.
Η κυβέρνηση έχοντας ως ατού το γεγονός ότι διαθέτει μαξιλάρι ασφαλείας, που της επιτρέπει να μην έχει την ανάγκη εξόδου στις αγορές για τους επόμενους περίπου 20 μήνες, επέλεξε να δώσει έμφαση στην άσκηση κοινωνικής – προεκλογικής πολιτικής και να αφήσει κατά μέρος το στοίχημα της ανάκτησης της εμπιστοσύνης των αγορών, το οποίο θα κληθεί να κερδίσει η επόμενη κυβέρνηση.
Η μη εφαρμογή των περικοπών στις συντάξεις, οι παροχές που δεν στηρίζουν την ανάπτυξη και η περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, είναι σημάδια που οι αγορές δεν είδαν με καλό μάτι.
Το ερώτημα που εύλογα μπορεί να τεθεί, είναι: μα έχουμε ανάγκη τις αγορές; Η απάντηση είναι πως ναι ακόμη και στην περίπτωση που δεν προσφύγουμε άμεσα σε αυτές. Η εμπιστοσύνη είναι κάτι κερδίζεται μέρα και με την μέρα και μπορεί να χαθεί μέσα σε μία νύχτα. Στο ορατό μέλλον το μεγάλο ζητούμενο είναι οι τράπεζες. Κυβέρνηση και ΤτΕ αναγνωρίζουν που εκεί υπάρχει ζήτημα, έστω και αν για ευνόητους λόγους προσπαθούν να υποβαθμίσουν το θέμα. Το γεγονός ότι η κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μέσα στο 2018 έχει υποχωρήσει πάνω από 50% δείχνει αν μη τι άλλο πως υπάρχει ζήτημα. Δεν μπορούμε να κρύβουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί. Οι τράπεζες πρέπει να κλείσουν το θέμα κόκκινα δάνεια άμεσα και να επιστρέψουν ξανά στην κανονικότητα. Να δίνουν δηλαδή δάνεια στις επιχειρήσεις. Όσο δεν το κάνουν συσσωρεύουν προβλήματα και η νέα ανακεφαλαιοποίηση δεν είναι μακριά. Το απευκταίο αυτό ενδεχόμενο αποτάσσουν κυβέρνηση, τραπεζίτες και ΤτΕ, αλλά δεν φτάνει να το αποτάσσεις πρέπει να κάνεις κάτι για να το αποτρέψεις και μέχρι στιγμής αυτό που έχει γίνει μάλλον ως ασπιρίνη λειτουργεί και όχι ως φάρμακο για το θεραπεία.
Όλοι θέλουν να γυρίσουν τα χρήματα στα γκισέ, αλλά αυτό σημαίνει εμπιστοσύνη στο σύστημα και στην χώρα. Και αυτή δεν έχει επιστρέψει. Ο κάθε καταθέτης, μικρός ή μεγάλος, ανεξάρτητα αν έχει τα χρήματά του, στο εξωτερικό ή στο στρώμα θα πρέπει να πειστεί ότι στα ελληνικά τραπεζικά γκισέ είναι περισσότερο ασφαλή ή τουλάχιστον το ίδιο ασφαλή με εκεί το σήμερα τα έχει. Και όπως φαίνεται αυτή η εμπιστοσύνη έρχεται δειλά.
Από την άλλη η αγορά ομολόγων μάλλον προδικάζει δύσκολες ημέρες για ακόμη και δοκιμαστική έξοδο στις αγορές. Επιτόκια πάνω από το 4,5% και κοντά στο 5% απαγορεύουν ακόμη και την σκέψη.
Το επόμενο διάστημα θα είναι καθοριστικό. Η κυβέρνηση θα κληθεί να διαχειριστεί καταστάσεις που σίγουρα δεν θα ήθελε σε προεκλογική περίοδο, αλλά δυστυχώς οι αγορές ελάχιστα ενδιαφέρονται για κάτι τέτοιο.
Του Θανάση Παπαδή
