«Aνθεκτική» παρά τους «εξωτερικούς κλυδωνισμούς» αποδείχτηκε η ελληνική οικονομία, σύμφωνα με την αποτίμηση της Κομισιόν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας στα πλαίσια της 3ης έκθεσης εποπτείας της.
Μετά την έντονη επέκταση της παραγωγής το 2022, η δραστηριότητα της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να μετριαστεί, με την αύξηση του ΑΕΠ να υπερβαίνει το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης, σύμφωνα με όσα αναφέρει η έκθεση της Κομισιόν.
Η ελληνική οικονομία αποδείχτηκε ανθεκτική απέναντι σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς και επεκτάθηκε κατά 5,6% το 2022, αναφέρουν οι Βρυξέλλες.
Το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,4% το 2023, 2,3% το 2024 και 2,2% το 2025, σύμφωνα με την φθινοπωρινή πρόβλεψη της Κομισιόν.
Εκτός από την κατανάλωση, ο ακαθάριστος σχηματισμός πάγιου κεφαλαίου αναμένεται να αποτελέσει βασικό μοχλός ανάπτυξης, καθώς η εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας υποστηρίζει τις επενδύσεις.
Οι πρόσφατες φυσικές καταστροφές αναμένεται να έχουν σχετικά μικρό αντίκτυπο στην αύξηση του ΑΕΠ το 2023, δεδομένου ότι οι πληγείσες περιοχές αντιπροσωπεύουν περιορισμένο μερίδιο της συνολικής προστιθέμενης αξίας.
Μετά την απότομη μείωση το πρώτο εξάμηνο του 2023, ο πληθωρισμός αναμένεται να συνεχιστεί να μειώνεται, αν και με βραδύτερο ρυθμό, λόγω της φθίνουσας αρνητικής επίδρασης της βάσης των προηγούμενων ενεργειακών «σοκ» των τιμών και σταθερή αύξηση των μισθών εν μέσω αυστηρότερων συνθηκών στην αγορά εργασίας.
Αύξηση απασχόλησης αλλά με πιο ήπιο ρυθμό
Η απασχόληση προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω, αν και με πιο ήπιο ρυθμό. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε το 2023 και αναμένεται να μειωθεί το επόμενα χρόνια.
Το εξωτερικό ισοζύγιο είναι πιθανό να παραμείνει με σημαντικό έλλειμμα. Το δημοσιονομικό ισοζύγιο προβλέπεται να καταγράψει σταθερό πρωτογενές πλεόνασμα από το 2023.
Το πρωταρχικό ισοζύγιο αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω σε σχέση με το 2022 και να φθάσει σε πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ το 2023, λόγω της σημαντικής μείωσης του κόστους των μέτρων δημοσιονομικής στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Για την αντιμετώπιση των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές, η κυβέρνηση παρείχε άμεση στήριξη στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα την αύξηση των δημοσιονομικών δαπανών.
Το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω το 2024-2025 με βάση τη συγκρατημένη αύξηση των δαπανών και τη συνεπή αύξηση των εσόδων.
«Επίμονα» υψηλό το «στοκ» των ληξιπρόθεσμων οφειλών στα νοσοκομεία
Το «στοκ» των ληξιπρόθεσμων οφειλών μειώθηκε, αλλά η μείωση ήταν άνιση: Ενώ η πρόοδος ήταν ικανοποιητική στον τομέα των συντάξεων, το επίμονα υψηλό «στοκ» ληξιπρόθεσμων οφειλών στα νοσοκομεία και τα επιπλέον τα κονδύλια του προϋπολογισμού απαιτούν διαρθρωτικές βελτιώσεις.
Η κερδοφορία των τραπεζών παραμένει ισχυρή, αλλά η επεξεργασία των μη εξυπηρετούμενων δανείων ιδίως από τους φορείς παροχής υπηρεσιών συνεχίζει να αντιμετωπίζει προκλήσεις.
Το 2022 και το πρώτο εξάμηνο του 2023, οι τράπεζες επωφελήθηκαν από την αύξηση των περιθωρίων επιτοκίου που ενίσχυσε την κερδοφορία των τραπεζών, επιτρέποντάς τους να ενισχύσουν τους δείκτες κεφαλαίου τους.
Ωστόσο, τα περιθώρια επιτοκίου πρόκειται να μειωθούν λόγω της αύξησης του κόστους χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των υψηλότερων επιτοκίων καταθέσεων.
Σταμάτησε η μείωση του “στοκ” των “κόκκινων δανείων”
Η μείωση του «στοκ» των μη εξυπηρετούμενων δανείων σταμάτησε το πρώτο εξάμηνο του 2023, μετά από σημαντική βελτίωση σε μονοψήφια ποσοστά τα τελευταία χρόνια.
Αυτό δείχνει τις πιθανές δυσκολίες των τραπεζών να διατηρήσουν τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω οργανικών ασκήσεων. Η προγραμματισμένη επανεκκίνηση του Ελληνικό Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού (σ.σ. πρόγραμμα «Ηρακλής») αναμένεται να συμβάλει στην περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
O αριθμός χαρτοφυλακίων που τιτλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του αρχικού προγράμματος «Ηρακλής» εξακολουθούν να υπολείπονται των αρχικά σχεδίων, καθώς η εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων οφειλών από τους επισπεύδοντες συνεχίζει να αντιμετωπίζει προκλήσεις.
Οι προκλήσεις αυτές περιλαμβάνουν καθυστερήσεις στις δικαστικές διαδικασίες, ένα ακόμη υψηλό ποσοστό από άγονες δημοπρασίες και, σε μικρότερο βαθμό, μια σχετικά χαμηλή, αν και αυξανόμενη, πορεία των «εξωδικαστικών συμβιβασμών».
Η αποτελεσματική αναδιάρθρωση του χρέους από τους πιστωτικούς φορείς και η αποτελεσματική λειτουργία της επιβολής του χρέους, σε συνδυασμό με τη λειτουργία της δευτερογενούς αγορά για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, θα είναι το κλειδί για την περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και συνεπώς για τη στήριξη της οικονομικής απόδοσης.
Εν αναμονή της εισαγωγής των προγραμματισμένων βελτιώσεων, οι πολιτικές του χρηματοπιστωτικού τομέα για την εκκαθάριση συναντά διάφορα εμπόδια στην αντιμετώπιση του παλαιού μη εξυπηρετούμενου χρέους αποδίδουν σταθερά, παρά τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση προγραμματισμένων πρωτοβουλιών. Ο ρυθμός εκκαθάρισης των υποθέσεων αφερεγγυότητας νοικοκυριών ήταν σταθερή.
Οι εξωδικαστικές αναδιαρθρώσεις έχουν κερδίσει έδαφος και οι αρχές σκοπεύουν να εισάγουν νέα χαρακτηριστικά στην πλατφόρμα. Ωστόσο, υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω διευκόλυνσης χρήση των άλλων εργαλείων του νέου κώδικα αφερεγγυότητας, όπως η πλατφόρμα της «δεύτερης ευκαιρίας». Η διαδικασία σύστασης του οργανισμού πώλησης και επαναμίσθωσης δεν είναι αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από τον Σεπτέμβριο του 2024.
Το προσωρινό καθεστώς στήριξης για τη προστασία της κύριας κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών πρόκειται συνεπώς να επεκταθεί για άλλους 15 μήνες ή μέχρι τη δημιουργία του εν λόγω οργανισμού, παρόλο που η απορρόφηση του ήταν πολύ περιορισμένη μέχρι στιγμής.
Οι πληρωμές παραμένουν σημαντικά κάτω από τους στόχους. Ανάλογα με τις δικαστικές αποφάσεις, ένα σημαντικό μέρος των κρατικών εγγυήσεων που ζητήθηκαν μπορεί να καθυστερήσει ή να μην καταβληθεί καθόλου, ιδίως στον τομέα των επιχειρηματικών δανείων.
Η διαχείριση των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων γίνεται πιο αποτελεσματική χάρη στο νέο νόμο για την διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων.
Το Υπερταμείο πέτυχε υψηλότερα έσοδα
Το πρώτο εξάμηνο του 2023, το Υπερταμείο πέτυχε υψηλότερα έσοδα που έχει λάβει ποτέ από το χαρτοφυλάκιό του τα μερίσματα των εταιρειών.
Οι συναλλαγές ιδιωτικοποίησης εξελίσσονται σε γενικές γραμμές σύμφωνα με το σχέδιο. Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2023, η Ελλάδα έχει αναβαθμιστεί σε επενδυτική βαθμίδα από δύο από τους τέσσερις οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας που αναγνωρίζει η ΕΚΤ.
Οι κύριοι λόγοι για τις αναβαθμίσεις ήταν η διαρκής δέσμευση στη δημοσιονομική υπευθυνότητα, την ανθεκτική οικονομία και την εφαρμογή οικονομικών μεταρρυθμίσεων.
Η Ελλάδα βρίσκεται μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική βαθμίδα στους άλλους δύο οίκους αξιολόγησης. Διατηρεί την ικανότητα να εξυπηρετεί το χρέος της. Παρά τις διάφορες προκλήσεις, η ελληνική οικονομική, δημοσιονομική και χρηματοοικονομική κατάσταση εξακολουθεί να είναι ανθεκτική.
Σύμφωνα με το ανάλυση βιωσιμότητας χρέους, η Ελλάδα εκτιμάται ότι αντιμετωπίζει χαμηλούς κινδύνους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, ενώ οι μεσοπρόθεσμοι κίνδυνοι φαίνεται να είναι υψηλοί λόγω του ακόμη υψηλού λόγου χρέους προς ΑΕΠ.
Οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της κυβέρνησης για την περίοδο 2023-2025 είναι χαμηλές, λόγω των προβλεπόμενων πρωτογενών πλεονασμάτων και τη μέτρια απόσβεση χρέους.
Η Ελλάδα ζήτησε την πρόωρη αποπληρωμή 5,3 δισ. ευρώ της ελληνικής δανειακής διευκόλυνσης το 2023. Η αποπληρωμή του κεφαλαίου για τα δάνεια του EFSF άρχισαν φέτος, ενώ η αποπληρωμή των δανείων του ESM θα αρχίσει μόλις το 2034.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα πολύ μεγάλο ταμειακό απόθεμα και έχει συνεχή πρόσβαση στις αγορές και τακτική επιτυχή στις δημοπρασίες ομολόγων, καταλήγει η ίδια έκθεση.
