Το γεγονός ότι τα περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά περιορίζουν τις δαπάνες τους, ακόμη και τις πλέον αναγκαίες προκειμένου να βγει ο μήνας, είναι εκ των ον ουκ άνευ.
Πλέον η διαπίστωση αυτή αναδεικνύεται και με τα επίσημα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού. Και μπορεί η κυβέρνηση να είναι περιχαρής, διότι έστω και ανορθόδοξα καταφέρνει να παράγει πρωτογενές πλεόνασμα κατά πολύ πάνω από τον στόχο, εντούτοις τα ποιοτικά στοιχεία δείχνουν ότι οι πολίτες βρίσκονται σε απόγνωση.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία περιορίζουν τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο για να κάνουν οικονομία στη βενζίνη ενώ μειώνουν όσο μπορούν και τις δαπάνες θέρμανσης.
Τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στο πρώτο δίμηνο του έτους δείχνουν μείωση της κατανάλωσης με τις εισπράξεις των φόρων να χτυπούν καμπανάκι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, τα έσοδα από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης (ενεργειακά προϊόντα – καύσιμα) ήταν χαμηλότερα κατά 58 εκατομμύρια ευρώ έναντι του στόχου. Γεγονός που σε ένα βαθμό κατοπτρίζει τη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, τον περιορισμό δηλαδή των μετακινήσεων από τους Έλληνες καταναλωτές.
Ωστόσο στο υπουργείο Οικονομικών προς το παρόν δεν φαίνεται να ανησυχούν, αφού την ίδια ώρα το πλεόνασμα του προϋπολογισμού το διάστημα Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2018 ξεπέρασε τον μνημονιακό στόχο φτάνοντας στα 2,75 δισ. ευρώ. Τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 8,3 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 675 εκατ. ευρώ, ενώ οι δαπάνες είναι μόνιμα υπερμειωμένες πια σε σχέση με την πρόβλεψη του Μνημονίου. Στο δίμηνο εξοικονομήθηκαν πόροι ή δεν εκταμιεύτηκαν (εάν το δει κανείς από την άλλη πλευρά) κονδύλια 310 εκατ. ευρώ.
Η πορεία του προϋπολογισμού και κυρίως το μέγεθος του πλεονάσματος έχει βαρύνουσα σημασία φέτος για την κυβέρνηση. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνουν τα στοιχεία που θα ανακοινώσει το Γενικό Λογιστήριο στις αρχές Ιουνίου για το πρώτο πεντάμηνο του έτους, αφού τότε θα κριθεί η τύχη του αφορολόγητου ορίου. Η μείωσή του από τα 8.636 ευρώ σήμερα στα 5.685 ευρώ για τον άγαμο έχει νομοθετηθεί για το 2020. Ανάλογα με την πορεία των πρωτογενών πλεονασμάτων το 2018 και το 2019, θα αποφασιστεί αν η μείωση θα έρθει ένα χρόνο νωρίτερα, δηλαδή από το 2019 μαζί με την περικοπή των συντάξεων.
Το ΔΝΤ θα αποφασίσει για το αν το μέτρο θα ενεργοποιηθεί νωρίτερα. Για την ώρα τηρεί στάση αναμονής επιλέγοντας να μην ανοίγει σε επίσημο επίπεδο τα χαρτιά του αλλά μόνο παρασκηνιακά. Στις Βρυξέλλες έχουν γίνει αποδέκτες αυτών των μηνυμάτων, τα οποία ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επιχειρεί να διαψεύσει, ενώ πρόσφατα και ο ΟΟΣΑ σε έκθεσή του για την ανάπτυξη, στο κεφάλαιο για την Ελλάδα, έπαιρνε ως δεδομένη τη μείωση στο αφορολόγητο από το 2019. Στο υπουργείο Οικονομικών άφησαν να περάσει στα «ψιλά» το θέμα χωρίς να κάνουν κανένα σχόλιο. Αν δεν πρόκειται για λάθος των συντακτών της έκθεσης (δεν μας έχουν συνηθίσει σε κάτι ανάλογο), μάλλον ο διεθνής οργανισμός -που χρόνια τώρα είθισται να βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας- εμφανίζεται να γνωρίζει κάτι παραπάνω.
Του Θανάση Παπαδή