Μόνο αισιόδοξα δεν είναι τα μηνύματα για την ελληνική οικονομία. Κι αν πιστέψει κανείς τις εκτιμήσεις του διευθυντή του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Μαρσέλ Φράτσερ, μας περιμένουν άλλα δυο χρόνια λιτότητας, που θα πλήξουν κυρίως τους οικονομικά ασθενέστερους και η κρίση δεν θα τελειώσει. Όχι πριν το 2027 τουλάχιστον.
Την ώρα που το Eurogroup ζητά από την Αθήνα να νομοθετήσει από τώρα μέτρα και για μετά το 2018 με μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά, το ασφαλιστικό και το φορολογικό, αλλά η κυβέρνηση αρνείται, ο διευθυντής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) Μαρσέλ Φράτσερ μιλώντας στη Deutsche Welle είναι κατηγορηματικός: δεν υπάρχει εναλλακτική.
«Μακροπρόθεσμα οι μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες, βραχυπρόθεσμα όμως έχουν οικονομικό κόστος για τους κοινωνικά αδύναμους. Και αυτό είναι το δίλημμα. Οι μεταρρυθμίσεις είναι σωστές αλλά για τα επόμενα ένα, δύο χρόνια οι άνθρωποι, και προπαντός αυτοί που είναι κοινωνικά αδύναμοι, θα υποστούν στερήσεις. Δεν βλέπω καμία εναλλακτική παρά να συνεχιστεί το πρόγραμμα. Συνεπώς, η διένεξη μεταξύ τρόικας και ελληνικής κυβέρνησης θα συνεχιστεί. Επίσης, βλέπω την αναγκαιότητα να συνεχιστεί η βοήθεια προς την Ελλάδα και πέραν του 2018».
Ο Γερμανός υποστηρίζει ότι η έξοδος από το ευρώ είναι η χειρότερη επιλογή για όλες τις χώρες της ευρωζώνης και ιδίως για την Ελλάδα. «Μια έξοδος δεν θα έλυνε κανένα από τα προβλήματά της. Ούτε η οικονομία της θα γινόταν πιο ανταγωνιστική, ούτε οι κρατικοί θεσμοί αποτελεσματικότεροι. Τουναντίον, η χώρα θα βυθιζόταν σε μια βαθιά κρίση που θα ήταν πολύ χειρότερη από αυτή που έζησε τα τελευταία χρόνια».
Και οι εκτιμήσεις του είναι ακόμη πιο… “μαύρες”: «Ο γόρδιος δεσμός στην Ελλάδα δεν πρόκειται να λυθεί σύντομα. Πρόκειται για μια διαδικασία ούτε δύο, ούτε πέντε, αλλά τουλάχιστον δέκα ακόμη ετών. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι η τρόικα, ούτε το ευρώ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η κυβέρνηση και οι κρατικοί θεσμοί οι οποίοι δεν υπηρετούν τους πολίτες τους. Και σε τελική ανάλυση – αυτός είναι ο λόγος που αποτυγχάνουν».
Παράλληλα, ο Φράτσερ τάσσεται υπέρ της παραμονής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. «Όταν δύο αδέρφια τσακώνονται τότε έχουν ανάγκη από κάποιον διαιτητή – γιατί δύσκολα μπορούν να επιβάλουν ο ένας στον άλλον πειθαρχία. Για αυτό είναι σημαντικός ο ρόλος του ΔΝΤ ο οποίος είναι ένας ανεξάρτητος, σχετικά αυτόνομος θεσμός που διαθέτει τεχνογνωσία. Το Ταμείο έχει δίκιο, το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Με αυτή την άποψη συμφωνεί και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών με την προϋπόθεση ότι πριν από τη συζήτηση αυτού του θέματος η Ελλάδα θα πρέπει να έχει εφαρμόσει τα προαπαιτούμενα. Το βρίσκω σωστό. Δεν μπορεί να ζητά χρήματα και να αρνείται μεταρρυθμίσεις. Πρόκειται για έναν συμψηφισμό. Είμαι πεπεισμένος ότι η διαγραφή χρέους, η οποία θα ονομαστεί αναδιάρθρωση, είναι θέμα χρόνου», λέει.
Κανείς όμως δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι το ΔΝΤ θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα. Στην πιθανότητα της εξόδου του αναφέρθηκε πρόσφατα ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για να υποδείξει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ως το θεσμό που θα μπορούσε να αναλάβει το ρόλο του. Πρόκειται για μια «πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα», λέει ο Μαρσέλ Φράτσερ, να μετεξελιχθεί ο ESM σε ένα ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο που δεν θα παρέχει μόνο δάνεια αλλά και που θα έχει την ικανότητα να αναπτύσσει προγράμματα.
Όμως, «για να διαδραματίσει αυτό το ρόλο επιβάλλεται να διευρυνθεί σε μεγάλο βαθμό. Θα πρέπει να αποκτήσει τεχνογνωσία για θέματα που αφορούν τη δημοσιονομική πολιτική και για διαρθρωτικές αλλαγές σε κράτη. Τέτοιου είδους τεχνογνωσία του λείπει προς το παρόν πλήρως. Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου, αυτόνομου θεσμού που σε αντίθεση με την Κομισιόν και την ΕΚΤ θα εξετάζει από μια άλλη σκοπιά και ολότελα ανεξάρτητα τα προγράμματα θα ήταν θεμιτή.» Σύμφωνα με τον Μαρσέλ Φράτσερ θα πρέπει τέλος να θεσπιστεί το αξίωμα ενός ευρωπαίου υπουργού Οικονομικών ο οποίος θα προΐσταται αυτού του θεσμού.
Πηγή: Deutsche Welle