Η αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό, μετριάζει το ρυθμό συρρίκνωσης του ΑΕΠ για εφέτος στην Ελλάδα, όπως επισημαίνεται στην έκθεση Eurozone Forecast (EEF) Autumn 2013 της EY (Ernst & Young Global Limited).
Η ελληνική οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί για έκτη συνεχή χρονιά το 2013. Ωστόσο, ενώ το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 4,6% το 2ο τρίμηνο, ο ρυθμός συρρίκνωσης επιβραδύνεται ενώ τα στοιχεία για την πορεία των εξαγωγών είναι καλύτερα από τα αναμενόμενα.
Η χώρα βρίσκεται κοντά στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού (μη περιλαμβανομένων των πληρωμών τόκων), ενώ οι δείκτες αισιοδοξίας και εμπιστοσύνης αρχίζουν να βελτιώνονται. Ανάκαμψη αναμένεται κατά τη διάρκεια του 2014, ενώ στην έκθεση προβλέπεται επάνοδος στην ανάπτυξη με μέσους ετήσιους ρυθμούς της τάξης του 1,7% το 2015 – 2017.
Η αύξηση της εξωτερικής ζήτησης θα είναι η βασική κινητήρια δύναμη της ανάκαμψης καθώς οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 4% ετησίως το 2014 – 2017. Οι εισπράξεις από τον τουρισμό αναδεικνύονται σε πρώτο καταλύτη της ανάπτυξης, ενώ η μείωση των πραγματικών μισθών και οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας βελτιώνουν σταδιακά την ανταγωνιστικότητα του τομέα της μεταποίησης.
Αντίθετα, η ιδιωτική κατανάλωση θα παραμείνει αδύναμη μεσοπρόθεσμα, καθώς η υψηλή ανεργία και η μείωση των πραγματικών μισθών θα συνεχίζουν να πλήττουν τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Δεδομένου ότι το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να κορυφωθεί και να φθάσει στο 30% το 2014, η ιδιωτική κατανάλωση δεν αναμένεται να αυξηθεί πριν το 2015. Σύμφωνα με την έκθεση της EY, η κυβέρνηση εξακολουθεί να προωθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις, παρά την απώλεια ενός κυβερνητικού εταίρου, μετά και το κλείσιμο της κρατικής τηλεόρασης.
Η επίτευξη ενός πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού αποτελεί ένα σημαντικό σημείο καμπής για την κυβέρνηση, αλλά υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν. Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε, κρίσιμης σημασίας, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στις αγορές εργασίας και κεφαλαίου προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα μακροπρόθεσμα.
Παραμένουν ωστόσο σημαντικοί κίνδυνοι. Ενώ, προς το παρόν, δεν υφίσταται απειλή εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, οι φόβοι για πολιτική αστάθεια εξακολουθούν να υπάρχουν, δεδομένης της πολύ υψηλής ανεργίας των νέων και του βαθμού της κοινωνικής αντίστασης στη λιτότητα, ενώ οι αποπληθωριστικές πιέσεις θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις προσπάθειες στο πεδίο της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Εν τω μεταξύ, το αποτέλεσμα των επερχόμενων εκλογών στη Γερμανία ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις, καθώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), δηλώνει ότι το ελληνικό σχέδιο διάσωσης μπορεί να απαιτήσει πρόσθετη χρηματοδότηση για τα επόμενα χρόνια.
Σε φάση ανάκαμψης η Ευρωζώνη
Αργή, σύμφωνα με την έκθεση της EY, αναμένεται η ανάκαμψη στην Ευρωζώνη, παρά τις θετικές ενδείξεις ενίσχυσης της οικονομίας. Η χαλάρωση των μέτρων λιτότητας και η άνοδος του διεθνούς εμπορίου θα ενισχύσουν την ανάκαμψη προς το τέλος του χρόνου. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη αύξηση της ανεργίας και οι διευρυνόμενες αποκλίσεις σε ολόκληρη την ήπειρο, θα λειτουργήσουν ανασταλτικά.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα πρέπει να είναι έτοιμη να ενεργοποιήσει το πρόγραμμα απευθείας νομισματικών συναλλαγών (Outright Monetary Transactions), σε περίπτωση που η Πορτογαλία υποβάλει αίτηση για πιστωτική ενίσχυση και επίσης θα πρέπει να αντισταθμίσει τις αυστηρότερες νομισματικές συνθήκες που προέρχονται από τις ΗΠΑ.
Η έκθεση προβλέπει για φέτος, συρρίκνωση της τάξης του 0,5%, οριακά βελτιωμένη σε σχέση με την πρόβλεψη του τελευταίου τριμήνου και στη συνέχεια ανάπτυξη της τάξης του 0,9% το 2014. Για το 2015-17 προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 1,5% ετησίως.
Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν συνεχώς αυξανόμενες διαφορές μεταξύ του πυρήνα και της περιφέρειας της Ευρωζώνης. Η Γερμανία παραμένει η κινητήρια δύναμη της Ευρωζώνης, με ρυθμό ανάπτυξης 0,6% το τρέχον έτος. Όμως, τα περισσότερα κράτη της περιφέρειας που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, παραμένουν σε ύφεση το 2013, αν και ο ρυθμός συρρίκνωσης μειώνεται. Η έκθεση προβλέπει σταθεροποίηση της οικονομίας στην Ιταλία και την Πορτογαλία το 2014 και στην Ελλάδα το 2015.
Η ανεργία στην Ευρωζώνη θα συνεχίσει να αυξάνεται, φθάνοντας το 12,6% στα μέσα του 2014. Οι σημαντικές αποκλίσεις στα ποσοστά ανεργίας σε ολόκληρη την ήπειρο θα συνεχιστούν με την Ισπανία και την Ελλάδα να φθάνουν το 27,6% και 29%, αντίστοιχα, το 2014, ενώ η Γερμανία βρίσκεται μόλις στο 5,4%.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της έκθεσης, επισημαίνεται ότι η ανάκαμψη θα συνεχίσει να περιορίζεται από την απομόχλευση τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα αλλά και από την έλλειψη φθηνής χρηματοδότησης. Και τα δύο αυτά θέματα θα έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στην περιφέρεια προκαλώντας περαιτέρω απόκλιση από τις χώρες του πυρήνα της Ευρωζώνης.
Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2014 αναμένεται ισχυρότερη ανάκαμψη, βασιζόμενη κυρίως σε εξωτερικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της επιτάχυνσης της οικονομικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ και των ενθαρρυντικών ενδείξεων στο Ηνωμένο Βασίλειο, δύο βασικών εμπορικών εταίρων της Ευρωζώνης.
Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν σε μια ισχυρή άνοδο της ζήτησης για εξαγωγές στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με την έκθεση, ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης για εξαγωγές της Ευρωζώνης θα αυξηθεί από 3,8% φέτος, σε 5,9% το 2014 και 6,6% το 2015. Η σημαντική αποδυνάμωση του ευρώ, το οποίο εκτιμάται ότι σήμερα είναι υπερτιμημένο κατά 8%, θα πρέπει επίσης να βοηθήσει τις εξαγωγές της Ευρωζώνης.
Δεδομένης της σημασίας των εξαγωγών για την ανάκαμψη, η έκθεση προβλέπει ότι η μεταποίηση καθώς και οι υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις θα πετύχουν καλύτερες επιδόσεις. Ωστόσο, οι προοπτικές είναι λιγότερο ευοίωνες σε άλλους τομείς, κυρίως σε αυτούς που εξαρτώνται από την κατανάλωση και τον κρατικό τομέα. Μέτριες επιδόσεις αναμένεται να έχει και ο τομέας των κατασκευών.
Το ενδεχόμενο ισχυρότερης εγχώριας ανάκαμψης έχει σίγουρα αυξηθεί αφότου οι αρχές υιοθέτησαν μια πιο ήπια ρητορική για τη δημοσιονομική λιτότητα. Τα σημερινά σχέδια υποδηλώνουν ότι ο ρυθμός της δημοσιονομικής λιτότητας αναμένεται να μειωθεί από 0,8% του ΑΕΠ φέτος σε 0,5% του ΑΕΠ το 2014-15.
Η εγχώρια ανάκαμψη της Ευρωζώνης, θα επηρεαστεί βραχυπρόθεσμα από την αυξανόμενη ανεργία, ιδιαίτερα στην περιφέρεια. Αυτό θα αντισταθμίσει εν μέρει τα οφέλη από τη μείωση του πληθωρισμού, περιορίζοντας την ώθηση στα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών με συνέπεια οι καταναλωτικές δαπάνες να αναμένεται να αυξηθούν κατά μόλις 0,5% το 2014 και 1,1% το 2015.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στουρνάρας: Σημάδια ανάπτυξης – Ρηχαίνει η ύφεση
The New Yorker: O πιο μόνος άνθρωπος στην Ελλάδα ο Στουρνάρας
Σόιμπλε: Τέλος η ύφεση για την Ελλάδα το 2014
”Θα υποχωρήσει γρηγορότερα η ύφεση – Δεν θα ληφθούν νέα μέτρα”
