Σχεδόν το μισό ΑΕΠ χρωστούν οι Έλληνες σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, ενώ ο αριθμός εκείνων που έχουν οφειλές αντιπροσωπεύει πάνω από τον μισό ενεργό πληθυσμό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία εκτοξεύτηκαν στα 104,365 δις. ευρώ ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία ανήλθαν στα 34,786 δις. ευρώ. Το άθροισμα των δύο ποσών οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι καθαρές οφειλές ανέρχονται πάνω από τα 139 δις. ευρώ χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα στοιχεία του πρώτου διμήνου του 2019.
Η αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία έχει γεωμετρικό ρυθμό. Από τα 93,938 δις. στο τέλος του 2016 έγιναν 99,927 δις. στο τέλος του 2017 (δηλαδή αυξήθηκαν κατά περίπου 6 δις. ευρώ) ενώ από το 2017 στο 2018, η αύξηση περιορίστηκε κάτω από τα 5 δις. ευρώ καθώς τα χρέη ανήλθαν στα 104,365 δις.
Υπάρχει και ένας δεύτερος σχετικός δείκτης και αυτός αφορά στην δημιουργία νέων χρεών κατά τη διάρκεια του έτους: το 2018, τα νέα χρέη έφτασαν στα 10,944 δις. ευρώ ενώ το 2017 ήταν 12,931 δις. ευρώ και το 2016 13,906 δις. ευρώ. Από την άλλη, οι πληρωμές και οι διαγραφές, από τα 6,371 δις. ευρώ στο τέλος του 2017, αυξήθηκαν στα 7,048 δις. ευρώ στο τέλος του 2018.
Σύμφωνα με τα στοιχεία οι περισσότεροι οφειλέτες χρωστούν ποσά που δεν υπερβαίνουν τα 500 ευρώ. Για την ακρίβεια περισσότεροι από τους μισούς οφειλέτες 2,2 εκατομμύρια φορολογούμενοι σε σύνολο 4 εκατ. οφειλετών, έχουν χρέη έως και 500 ευρώ.
Αν προστεθούν και οι 1,577 εκατ. φορολογούμενοι που έχουν φορολογικές οφειλές από 500 έως 10.000 ευρώ τότε οι εννιά στους δέκα οφειλέτες έχουν αφήσει χρέη στην Εφορία που δεν υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ και περιμένουν τη ρύθμιση των 120 δόσεων για να τα ρυθμίσουν και να γλιτώσουν από κατασχέσεις και δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων.
Στο αντίποδα συναντάμε 4.514 ή το 1% των φοροοφειλετών οι οποίοι βαρύνονται με χρέη άνω των 100.000 ευρώ. Τόσο οι πρώτοι όσο και οι δεύτεροι αυξάνονται χρόνο με το χρόνο, ενώ αντίθετα όσοι χρωστούν πάνω από 500 και μέχρι 10.000 ευρώ έχουν αρχίσει να μειώνονται, αλλά εξακολουθούν να καλύπτουν σημαντικό ποσοστό επί του συνόλου των οφειλετών, το οποίο ανέρχεται στο 38%.
Το 2018 το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση αυξήθηκε κατά 4,44 δισ. ευρώ, κυρίως εξαιτίας του γεγονότος ότι την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου εκατομμύρια φορολογούμενοι κλήθηκαν να πληρώσουν ταυτόχρονα φόρο εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ και ΦΠΑ.
Τα στοιχεία αυτά, περιλαμβάνονται στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή και αποκαλύπτουν ότι στο τέλος Δεκεμβρίου 2018:
Οι φορολογούμενοι που χρωστούν στη Φορολογική Διοίκηση μέχρι 500 ευρώ ανέρχονταν σε 2.219.151 ή στο 54,6% του συνόλου των οφειλετών.
Σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2017 αυξήθηκαν κατά 0,78% ή κατά 17.241. Οι οφειλέτες αυτοί δεν απειλούνται με κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων, αλλά μόνο με κατασχέσεις σε εισοδήματα και υπόλοιπα τραπεζικών καταθέσεων. Να σημειωθεί ότι το όριο χρέους πάνω από το οποίο η Εφορία μπορεί να κατάσχει ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία είναι τα 500 ευρώ.
Οι φορολογούμενοι με χρέη άνω των 100.000 ευρώ στη Φορολογική Διοίκηση έφθασαν τους 42.897 ή το 1,05% του συνόλου των οφειλετών. Σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2017 αυξήθηκαν κατά 5,83% ή κατά 2.363.
Οι φορολογούμενοι που χρωστούν ποσά από 10.001 έως 100.000 ευρώ ανέρχονταν σε 256.821 ή στο 6,32% του συνόλου. Σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2017 ήταν περισσότεροι κατά 3,1% ή κατά 7.718.
Ενδεικτικό είναι ότι τον περασμένο Νοέμβριο που έληγε η τελευταία δόση του φόρου εισοδήματος, παρατηρήθηκε αύξηση του πλήθους των οφειλετών κατά 1.093 άτομα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ενώ τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο σημειώθηκε μείωση κατά 113.016 και 135.722 οφειλέτες αντίστοιχα.
Το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο των οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση διαμορφώθηκε στα 104,36 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2018 και ήταν αυξημένο κατά 4,44 δισ. ευρώ σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2017 και κατά 1,27 δισ. ευρώ σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2018.
Όπως διευκρινίζει το Γραφείο Προϋπολογισμού, η αύξηση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι στη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου του 2018 οι εισπράξεις και διαγραφές ληξιπρόθεσμων οφειλών (1,84 δισ. ευρώ) ήταν λιγότερες από τις νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργήθηκαν (3,11 δισ. ευρώ).
Ασφαλιστικά ταμεία
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΚΕΑΟ, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ανέρχονται στα 34,786 δις. ευρώ. Το να υπολογίσει κανείς την καθαρή αύξηση των οφειλών από χρονιά σε χρονιά δεν είναι εύκολο δεδομένου ότι εκτός από την καθαρή αύξηση των οφειλόμενων, υπάρχει και η μεταφορά στοιχείων από άλλες υπηρεσίες του δημοσίου προς το ΚΕΑΟ. Σε κάθε περίπτωση, τα ασφαλιστικά ταμεία μετρούν 1,407 εκατομμύρια οφειλέτες με τον αριθμό τους να εμφανίζεται αυξημένος κατά περίπου 7000 άτομα μέσα σε μόλις ένα τρίμηνο. Από τα 34 δις. ευρώ, τα 24,522 δις. ευρώ αφορούν στο κύριο μέρος της οφειλές και τα 10,265 δις. ευρώ στα πρόσθετα τέλη.
Του Θανάση Παπαδή