Από την αρχή του 2024 παύει να ισχύει το καθεστώς που γνωρίσαμε σαν καταναλωτές τα τελευταία χρόνια στα τιμολόγια του ρεύματος και ξεκινάει η λειτουργία της νέας αγορά λιανικής που δημιούργησε η κυβέρνηση.
Ως εκ τούτου, οι καταναλωτές, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, καλό είναι να εκμεταλλευτούν την περίοδο των εορτών ώστε να εξοικειωθούν με το νέο αυτό περιβάλλον σε σχέση με τα τιμολόγια ρεύματος και να λάβουν τις αποφάσεις τους.
Πρόκειται για μια αγορά πιο σύνθετη και περίπλοκη από πριν, αλλά και με πολύ περισσότερες επιλογές. Το ΥΠΕΝ πιστεύει ότι μόλις κάποιος ασχοληθεί και “πιάσει” τη λογική των νέων τιμολογίων, θα είναι σε θέση στη συνέχεια να λαμβάνει τις αποφάσεις του γρήγορα και χωρίς ιδιαίτερο κόπο.
Κατ΄ επέκταση, μιλάμε για μια δύσκολη περίοδο προσαρμογής που όμως θα δώσει τη θέση της σε μια ομαλότητα.
Οι νέες κατηγορίες τιμολογίων
Στο εξής θα υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες τιμολογίων για να επιλέξει ο καταναλωτής τι του ταιριάζει περισσότερο, τόσο με βάση την τιμή, όσο και τις προσωπικές του ανάγκες.
Καταρχάς, υπάρχουν τριών ειδών τιμολόγια: Σταθερά, κυμαινόμενα και δυναμικά. Πιο συγκεκριμένα:
Σταθερά είναι τα τιμολόγια ορισμένου χρόνου, με σταθερή τιμή χρέωσης για όλη την περίοδο της σύμβασης.
Κυμαινόμενα, είναι τα τιμολόγια, τα οποία είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής στο Χρηματιστήριο ενέργειας. Αυτά, διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
- με καθορισμό τιμής εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και
- με καθορισμό τιμής εκ των υστέρων.
Δυναμικά, τα οποία αφορούν στη δυνατότητα δυναμικής τιμολόγησης, με διαφορετικές τιμές -ακόμα και μέσα στη διάρκεια της ημέρας- με βάση τις τιμές της αγοράς. Προϋπόθεση για την επιλογή αυτών των τιμολογίων συνιστά η λειτουργία έξυπνου τηλεμετρούμενου μετρητή στην παροχή των καταναλωτών.
Για τη διευκόλυνση του καταναλωτή, τα τιμολόγια συνδέθηκαν με ένα χρώμα. Με το μπλε τα σταθερά, με το κίτρινο τα κυμαινόμενα και με το πορτοκαλί τα δυναμικά.
Το πράσινο τιμολόγιο που συγκρίνεται εύκολα
Επιπρόσθετα, για καλύτερη προστασία των καταναλωτών και για να διαθέτουν επαρκή σιγουριά, το ΥΠΕΝ δημιούργησε και ένα πράσινο τιμολόγιο με απλή δομή που επιτρέπει εύκολη σύγκριση ανάμεσα στους προμηθευτές μέσω της ιστοσελίδας energycost.gr.
Στο πράσινο τιμολόγιο θα μεταπέσουν όλοι οι καταναλωτές, την 1η Ιανουαρίου του 2024, οι οποίοι δεν θα έχουν επιλέξει προηγουμένως κάποιο συγκεκριμένο είδος τιμολογίου για τη μετάβασή τους την 1.1.2024. Αυτό το ειδικό τιμολόγιο, που θα διατίθεται από κάθε προμηθευτή, θα είναι ομοιόμορφο για όλους τους προμηθευτές.
Ασφαλώς, θα υπάρχει η δυνατότητα να επιστρέψει κάποιος στην προηγούμενη σύμβαση με τον πάροχό του με μία απλή διαδικασία έως την 31η.1.2024 και να επιλέξει οποιοδήποτε είδους τιμολογίου ή πάροχο, με κατάρτιση σχετικής σύμβασης οποιαδήποτε στιγμή.
Την 1η κάθε μήνα, η τιμή χρέωσης θα ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του εκάστοτε προμηθευτή και θα κοινοποιείται στην ΡΑΑΕΥ. Ο καταναλωτής θα γνωρίζει, στις αρχές του μήνα, τί πληρώνει στον προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος, για τον επόμενο μήνα και τί τιμές προσφέρουν, όλοι οι υπόλοιποι προμηθευτές.
Το πράσινο τιμολόγιο θα μπορεί να εμπεριέχει και πάγιο ύψους έως 5 ευρώ ανά μήνα, καθώς και εκπτώσεις που θα μπορούν να τροποποιούνται κάθε μήνα.
Διατηρείται με άλλο όνομα η ρήτρα αναπροσαρμογής
Το νέο πράσινο τιμολόγιο θα υπολογίζεται με βάση μια εξίσωση που λαμβάνει υπόψη τα σκαμπανεβάσματα της αγοράς κατά το τελευταίο δίμηνο. Επηρεάζεται δηλαδή, όπως συνέβαινε και στο παρελθόν, από την αυξομείωση της χονδρικής τιμής.
Ο υπολογισμός περιέχει μια σταθερή βασική τιμή προμήθειας που οδηγεί μέσω των διακυμάνσεων σε αυξημένη ή μειωμένη τελική τιμή προμήθειας σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Η σταθερή αυτή τιμή βάσης αναθεωρείται κάθε εξάμηνο, ενώ τα πάγια και οι εκπτώσεις κάθε μήνα. Η δε εξίσωση θα μπορεί να αναθεωρείται κάθε τρίμηνο ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στην πραγματικότητα και να παράγει ρεαλιστικές τιμές.
Στόχος της ρύθμισης είναι να προστατευτεί η βιωσιμότητα των προμηθευτών, καθώς χρειάζεται και εκείνοι να έχουν μια ορατότητα στον προγραμματισμό τους και να μην πέσουν έξω προσφέροντας τιμές που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Καθώς αρκετοί προμηθευτές είναι μικρού μεγέθους και δεν διαθέτουν βαθιές τσέπες, ακόμα και μια αστοχία μερικών εκατομμυρίων ευρώ μπορεί να αποβεί μοιραία, εξ ου και ο προσεκτικός υπολογισμός.
Εν ολίγοις, με το πράσινο τιμολόγιο ο καταναλωτής θα βλέπει μία τιμή κάθε 1η του μήνα, η οποία θα είναι «κλειδωμένη» για όλη τη διάρκεια του μήνα. Θα ξέρει από πριν τι αγοράζει.
Σε αντίθεση με το ένα ειδικό (πράσινο) τιμολόγιο ανά προμηθευτή, στις υπόλοιπες κατηγορίες τιμολογίων, οι προμηθευτές μπορούν να παρέχουν περισσότερα του ενός τιμολόγια σε κάθε κατηγορία, συνδεδεμένα, πολλές φορές, είτε με υπηρεσίες είτε και με άλλα προϊόντα είτε με συνδυασμό αυτών. Επιπλέον, το ύψος του παγίου μπορεί να διαφέρει, σημαντικά, ανά προμηθευτή, γεγονός που μειώνει το βαθμό συγκρισιμότητας των προσφερόμενων τιμών ενέργειας. Για τους λόγους αυτούς, η καθιέρωση του πράσινου τιμολογίου, καθιστά πιο άμεση, εύκολη και διαφανή τη σύγκριση των τιμολογίων των διαφορετικών προμηθευτών, τονίζει το ΥΠΕΝ. Μια αναλυτικότερη εικόνα για τα νέα τιμολόγια θα έχουμε προς τα τέλη του μήνα, ενώ την 1η Ιανουαρίου θα ανακοινωθούν οι τιμές τους.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163