Aκόμα και αν η συζήτηση στο Νταβός για τα επιτόκια και την νομισματική πολιτική είναι αυτή που κυριάρχησε στα οικονομικά «πρωτοσέλιδα» κατά τις δύο πρώτες ημέρες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, κατά γενική παραδοχή οι γεωπολιτικές συνθήκες είναι αυτές που σε μεγάλο βαθμό θα καθορίσουν κάθε εξέλιξη, μεταξύ άλλων και στην οικονομική σφαίρα.
Ως εκ τούτου, ιδιαίτερη σημασίας ήταν κατά την δεύτερη ημέρα του Φόρουμ του Νταβός η παρουσία του Ουκρανού πρόεδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εκ των πρωταγωνιστών του διετούς πολέμου που διεξάγεται στο κατώφλι της Ευρώπης, ο οποίος αποτέλεσε την θρυαλλίδα για την ενεργειακή κρίση και την συνακόλουθη εκτίναξη του πληθωρισμού.
Ο Ουκρανός πρόεδρος είχε συναντήσεις με πολιτικούς ηγέτες αλλά και με παράγοντες της οικονομίας και του επιχειρηματικού κόσμου, αναζητώντας βοήθεια για την χώρα του.
Στόχος της επίσκεψης του είναι η προσπάθεια εξασφάλισης της συνέχισης της πολιτικής, στρατιωτικής και οικονομικής υποστήριξης από τον δυτικό κόσμο, και για την επιτυχή έκβαση του πολέμου, αλλά και για την επιβίωση του ουκρανικού κράτους που είναι καθημαγμένο από τον πόλεμο.
Για την ΕΕ, όπως διαφάνηκε και στο Νταβός, αποτελεί κορυφαίο ζήτημα στην ατζέντα η διασφάλιση της ήττας της Ρωσίας, η οποία βρίσκεται στην «πίσω αυλή» της και αποτελεί μια διαρκή απειλή.
Από την πλευρά της, εκπροσωπώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, βρέθηκε στο Νταβός και στο περιθώριο της συνάντησης με τον Ζελένσκι, προειδοποίησε ενάντια στο ενδεχόμενο η Δύση να σταματήσει να υποστηρίζει την Ουκρανία σε στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο, εάν θέλει το Κίεβο να καταφέρει να επικρατήσει ενάντια στην Ρωσία. «Οι Ουκρανοί έχουν ανάγκη προβλέψιμης χρηματοδότησης καθ’ όλη την διάρκεια του 2024 και μετά από αυτό», τόνισε η πρόεδρος.
Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν επανέλαβε για άλλη μία φορά πως η Ρωσία αποτυγχάνει στους στρατηγικούς της στόχους, και πως «έχει χάσει σχεδόν τις μισές από τις στρατιωτικές της δυνάμεις» ενώ «η Ουκρανία έχει οδηγήσει την Ρωσία έξω από τις μισές περιοχές τις οποίες είχε καταλάβει» και «έχει απωθήσει τον ρώσικο στόλο της Μαύρης Θάλασσας».
«Η Ρωσία απέτυχε στο οικονομικό επίπεδο. Οι κυρώσεις απομόνωσαν την οικονομία της από τις νέες τεχνολογίες και την καινοτομία. Τέλος, η Ρωσία απέτυχε στο διπλωματικό επίπεδο», είπε η αξιωματούχος.
Αρκετά χιλιόμετρα μακριά, στις Βρυξέλλες, κατά την έναρξη του Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα από τα βασικά θέματα της συζήτησης ήταν το χρηματοδοτικό μέσο «Διευκόλυνση για την Ουκρανία» καθώς και η χρήση από πλευράς του ουκρανικού κράτους των παγωμένων ρωσικών δημόσιων περιουσιακών στοιχείων με σκοπό την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Προσερχόμενος στη σύνοδο, ο Επίτροπος για την οικονομία, Πάολο Τζεντιλόνι έδωσε έμφαση στο ότι πρέπει να έχει επιτευχθεί μία συμφωνία εντός 2 εβδομάδων, πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 1ης Φεβρουαρίου, ενώ κάλεσε όλους τους διεθνείς συμμάχους να στηρίξουν την Ουκρανία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν προσδοκώντας να ξεπεράσουν το μπλόκο από την Ουγγαρία στην παροχή βοήθειας ύψους 50 δισ. ευρώ στην Ουκρανία για τα επόμενα 4 χρόνια.
Πίσω στο Νταβός, για το πολιτικό-στρατιωτικό σκέλος της αιτούμενης βοήθειας ο Ζελένσκι φρόντισε μεταξύ άλλων να συναντηθεί με τον επικεφαλής του NATO, Γιενς Στόλτενμπεργκ. Ο Ουκρανός πρόεδρος αφού ευχαρίστησε την συμμαχία για την βοήθεια της υπογράμμισε την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω η ουκρανική αεράμυνα ενώ τόνισε την σημασία της ουκρανοβρετανικής συμφωνίας ασφάλειας, η οποία υπογράφηκε προ λίγο ημερών μεταξύ Ζελένσκι και Σούνακ και προβλέπει ένα πακέτο βοήθειας προς την χώρα ύψους 3,2 δισ. δολαρίων.
Η Ουκρανία «ποντάρει» πολλά και στην αμερικανική βοήθεια, και για αυτό στο Νταβός έλαβαν χώρα δύο υψηλού επιπέδου συναντήσεις με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Άντονυ Μπλίνκεν, αλλά και με τον επικεφαλής σύμβουλο εθνικής ασφάλειας, Τζέικ Σάλιβαν.
«Είμαστε αποφασισμένοι να διατηρήσουμε την υποστήριξή μας στην Ουκρανία και εργαζόμαστε πολύ στενά με το Κογκρέσο», δήλωσε ο κ. Μπλίνκεν, διαβεβαιώνοντας τον πρόεδρο της εμπόλεμης χώρας πως οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους είναι αποφασισμένοι να «διασφαλίσουν πως η Ρωσία θα αποτύχει και η Ουκρανία θα κερδίσει».
Και όλα αυτά σε μία περίοδο κατά την οποία κυριαρχεί η πολιτική βεβαιότητα διεθνώς, εξαιτίας των επερχόμενων αμερικανικών εκλογών τον Νοέμβριο και της πιθανότητας επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ, καθώς αναδύονται φόβοι για άρδην αλλαγή της πολιτικής των ΗΠΑ σε σχέση με τον ρωσοουκρανικό πόλεμο.
Ήδη ο πρόεδρος Μπάιντεν αντιμετωπίζει δυσκολίες στο να «περάσει» από την έγκριση του Κογκρέσου σχέδια έκτακτης βοήθειας προς την Ουκρανία, καθώς το πακέτο στήριξης των 60 δισ. δολαρίων «κολλάει» στην αντίσταση των ρεπουμπλικανικών ψήφων.
Η συνάντηση με τους τραπεζίτες και τα «ανταλλάγματα»
Όμως, όπως επεσήμανε και ο Επίτροπος Τζεντιλόνι, η Ουκρανία δεν χρειάζεται απλά να μπορεί να συνεχίσει να μάχεται, αλλά και να επιβιώσει ως κράτος. Και ενώ οι θεσμικοί υποστηρικτές της Ουκρανίας, αντιμετωπίζουν όλες τις καθυστερήσεις των δημοκρατικών διαδικασιών, οι ανάγκες μιας χώρας με διαλυμένες υποδομές και ξεχαρβαλωμένο παραγωγικό ιστό «τρέχουν».
Μπροστά σε αυτή την ανάγκη, ο πρόεδρος Ζελένσκι στο Νταβός, είχε σειρά επαφών και συναντήσεων, με κορυφαία στελέχη του επιχειρηματικού και τραπεζικού τομέα.
Συνομίλησε με τον Τζέημι Ντάιμον της JPMorgan, τον Στιβ Σβάρτσμαν της Blackstone, τον ιδρυτή της Bridgewater, Ρέι Ντάλιο, τον Φίλιπ Χίλντεμπραντ της BlackRock, τον Ντέηβιντ Ρούμπενσταϊν και τον Λάκσιμι Μιτάλ, πρόεδρο της Arcelormittal.
Σκοπός του Ζελένσκι η συγκέντρωση 100 δισ. δολαρίων σε χρηματική βοήθεια προς την Ουκρανία, προσπερνώντας τα αδιέξοδα και τις καθυστερήσεις της Ουάσινγκτον και των Βρυξελλών, καθώς το Κίεβο αντιμετωπίζει «εξαιρετικά μεγάλη αβεβαιότητα» όσον αφορά τον προϋπολογισμό του.
Από την πλευρά τους, οι επενδυτές δεν έχουν σκοπό απλά να πετάξουν τα χρήματα τους στο «βαρέλι χωρίς πάτο» που από οικονομικής σκοπιάς αποτελεί η Ουκρανία τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς η σημερινή συνθήκη της χώρας δεν υπόσχεται… αποδόσεις. Γνώμονας του όποιου επενδυτικού ενδιαφέροντος, έχει να κάνει με το αύριο της Ουκρανίας, και με τις προσδοκίες πως το τέλος του πολέμου, αργά ή γρήγορα, θα έλθει.
Ένα ειρηνικό αύριο για την Ουκρανία, σημαίνει ανάγκες ανοικοδόμησης, καθώς και τεράστιες ευκαιρίες αξιοποίησης, ακόμα και μέσω ιδιωτικοποιήσεων, του αμύθητου πλούτου που έχει η χώρα, πάνω και κάτω από την επιφάνεια του εδάφους της.
Το μοντέλο, άλλωστε, δεν είναι άγνωστο: Αποτελεί γνώριμη συνταγή και από άλλες πρώην εμπόλεμες χώρες π.χ. Ιράκ.
Στο ίδιο κάδρο μπαίνει και η επενδυτική «σφήνα» της JPMorgan μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, και η εκστρατεία επιχειρηματικής «συμφιλίωσης» μεταξύ των δύο, καθώς τα μεγάλα τραπεζικά μυαλά της Wall Street, διαβλέπουν τις ευκαιρίες που αναδύονται στην περιοχή και θα αποκτήσουν ακόμα μεγαλύτερη σημασία την επαύριον του πολέμου, ιδιαίτερα στην θάλασσα του Αιγαίου, της οποίας η σημασία έχει αναβαθμιστεί ενεργειακά με τις εγκαταστάσεις της Αλεξανδρούπολης με ιδιαίτερο αμερικανικό ενδιαφέρον…