Οι τιμές στα σούπερ μάρκετ που ήδη έχουν αρχίσει να “τσιμπάνε” και προκαλούν ανησυχία στους καταναλωτές γιατί ο οικογενειακός προϋπολογισμός αλλάζει. Οι τιμές στις πρώτες ύλες που επίσης έχουν… πάρει την ανηφόρα και ο παράγοντας “πληθωρισμός” προκαλούν τον νέο παγκόσμιο “πονοκέφαλο”.
Η τιμή του αμερικάνικου αργού πετρελαίου βρέθηκε χθες στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας 2ετίας, ενώ ανάλογη πορεία ακολουθούν και άλλα εμπορεύματα με χαρακτηριστικότερη αυτή του χαλκού που βρίσκεται πλέον στα υψηλότερα επίπεδα της 10ετίας. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με μία σειρά παραγόντων εντείνουν τους φόβους ότι το επόμενο πρόβλημα, ίσως και μεγάλο για την παγκόσμια οικονομία, θα είναι ο πληθωρισμός. Ήδη μάλιστα στα σούπερ μάρκετ κάποιος παρατηρητικός θα δει ότι οι τιμές έχουν αρχίσει να τσιμπάνε.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Βασική αιτία για την εικόνα αυτή, είναι στην περίοδο της κρίσης, οι κυβερνήσεις έδωσαν πολλά χρήματα για την στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων. Ένα μέρος αυτών έγιναν αποταμίευση και πλέον αρκετοί καταναλωτές έχουν δύναμη πυρός στα χέρια τους. Όμως η αυξημένη ζήτηση δεν μπορεί να καλυφθεί από την παραγωγή και την προσφορά με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι τιμές.
Αν αυτό θα συνεχιστεί και για πόσο είναι το ζητούμενο. Οι κεντρικές τράπεζες είναι έτοιμες να αναλάβουν πρωτοβουλίες και την επόμενη εβδομάδα που συνεδριάζουν Fed και ΕΚΤ θα έχουμε μία πρώτη εικόνα για πόσο υπαρκτός είναι ο φόβος του πληθωρισμού και τι μέτρα είναι έτοιμες να πάρουν.
Αυτοί πάντως που είναι στην κεφαλή των κεντρικών τραπεζών δεν είχαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του πληθωρισμού στη διάρκεια της καριέρας τους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τις 10ετίες του ’70 και το ’80 ο μέσος όρος του πληθωρισμού ήταν στο 10% ετησίως, ο παγκόσμιος πληθωρισμός έπεσε στο 5% στη δεκαετία του 1990 στα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ, στο 3% στη δεκαετία του 2000 και στο 2% στη δεκαετία του 2010.
Πάντως οι απόψεις των οικονομολόγων σήμερα διίστανται. Άλλοι εκτιμούν ότι … μπόρα είναι και θα περάσει και ο όποιος υψηλός πληθωρισμός θα είναι παροδικός και δεν θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Υπάρχει όμως και εκείνοι που αναφέρουν ότι ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει και θα είναι το επόμενο μεγάλο πρόβλημα που θα κληθούν να επιλύσουν οικονομολόγοι και αγορές.
Από το ναδίρ στο ζενίθ
Ένα χρόνο πριν η παγκόσμια οικονομία ήταν αντιμέτωπη με ένα θανατηφόρο κοκτέιλ που περιείχε μεγάλη ύφεση, αποπληθωρισμό και ανεργία. Όλα αυτά βέβαια εξαιτίας της πανδημίας που είχε παγώσει και αναστείλει ένα μεγάλο μέρος της παραγωγικής δραστηριότητας.
Από το τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι και η εικόνα της οικονομίας σήμερα είναι εντελώς διαφορετική, κυρίως λόγο της ισχυρής παρέμβασης στην λειτουργία της οικονομίας των κυβερνήσεων που έριξαν τεράστια ποσά στην αγορά προκειμένου να μην καταρρεύσει η οικονομία.
Όπως κάθε δράση έχει και αντίδραση. Και αυτό φαίνεται σήμερα, με τις τιμές κάποιων βασικών προϊόντων να έχουν πάρει την ανιούσα. Το πλέον ανησυχητικό όμως είναι ότι οι αυξήσεις που παρατηρούνται διεθνώς στις πρώτες ύλες, δημιουργούν ένα περιβάλλον ώστε να συνεχιστούν και να ενταθούν οι πληθωριστικές πιέσεις.
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, εφάρμοσε μία νέα πολιτική που στηριζόταν σε ένα δόγμα: δανεισμός και δαπάνες χωρίς όρια. Αποτέλεσμα αυτού ήταν οι καταθέσεις να σημειώσουν εντυπωσιακή αύξηση στην διάρκεια της πανδημίας.
Ως εκ τούτου τα νοικοκυριά διαθέτουν ισχυρά αποθέματα με αποτέλεσμα η ζήτηση να μην καλύπτεται από την προσφορά, κάτι που οι νόμοι της καπιταλιστικής οικονομίας δείχνουν αντιστροφή της κατάστασης και αύξηση σε μισθούς και τιμές παγκοσμίως.
Το σημείο μηδέν για τον πληθωρισμό σε παγκόσμιο επίπεδο είναι το 2%. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι μέχρι αυτό το επίπεδο αποκρούονται πιέσεις και στην οικονομία υπάρχουν ήπιες προσαρμογές.
Ο φόβος λοιπόν είναι να ξεπεραστεί αυτό το όριο. Όταν μάλιστα τον Απρίλιο, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ εκτινάχθηκε στο 4,2%, όπως ήταν αναμενόμενο οι αγορές τρόμαξαν και τώρα περιμένουν τα νέα επικαιροποιημένα στοιχεία, προκειμένου να δουν προς τα που γέρνει το καράβι.
