Τα νέα για τις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρωζώνη για φέτος τον χειμώνα δεν είναι καλά.
Και χθες (15.10.2024) η αρμόδια Επίτροπος (που δεν θα συμμετέχει στην νέα σύνθεση της Κομισιόν) το επιβεβαίωσε, τουλάχιστον ως πολιτική πρόθεση της Κομισιόν.
Ο λόγος είναι ότι στα τέλη του 2024 λήγει η εν ενεργεία σύμβαση που επιτρέπει την μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου μέσω των αγωγών που διατρέχουν την εμπόλεμη περιοχή της Ουκρανίας. Και η δεδηλωμένη πρόθεση της Ουκρανίας είναι να μην την ανανεώσει, σε συμφωνία και με την προτροπή των βασικών χρηματοδοτών της, τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.
Οι συνέπειες βέβαια μιας τέτοιας απόφασης αλλάζουν τα δεδομένα και πάλι προς το χειρότερο, λόγω του κόστους της ενέργειας για την Ευρωζώνη αφού οι εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίες για την ποσότητα που θα απολεσθεί, έχουν πολύ υψηλότερο κόστος. Η εικόνα μέχρι σήμερα, μετά το 2022 είναι ότι η ΕΕ τροφοδοτείται από διάφορες πηγές αλλά ο βασικός της πλέον τροφοδότης σε φυσικό αέριο είναι η Νορβηγία (έχει αντικαταστήσει την Ρωσία μετά το 2022) και ακολουθούν με ποσοστά 20% οι ΗΠΑ και κάτι λιγότερο από 17% η Ρωσία. Αν διακοπεί η ροή φυσικού αερίου από τους αγωγούς που διασχίζουν την Ουκρανία -όπως πιέζουν Κομισιόν και ΗΠΑ τις χώρες που το εισάγουν- αυτομάτως οι τιμές που θα πρέπει να πληρώσουν οι καταναλωτές πολλαπλασιάζονται. Και για κάποιες χώρες όπως η Αυστρία, η Σλοβενία, η Ουγγαρία που εξαρτώνται σε ποσοστά 70% – 90% από αυτή την πηγή, το κόστος είναι τόσο που να επηρεάζει ανατρεπτικά τις πληθωριστικές τάσεις, τόσο στις ίδιες τις χώρες όσο και συνολικά στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.
Για τις συνέπειες αυτής της επικείμενης εναλλαγής πηγών τροφοδοσίας από τις φθηνές ρωσικές, σε πολύ ακριβότερες άλλες (ΗΠΑ, Κατάρ, κ.λ.π.) τα Οικονοκλαστικά είχαν αναφερθεί και σε προηγούμενο σημείωμα στις 8/10/2024, « Η επερχόμενη νέα «χειμωνιάτικη» αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου στρώνει τον δρόμο σε επιστροφή… του πληθωρισμού;».
Το κλείσιμο της στρόφιγγας των αγωγών διαμέσου της Ουκρανίας δεν αφορά βέβαια την μοναδική δίοδο εισαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ από την Ρωσία. Ήδη η εναλλακτική οδός του Turkstream (που περιέχει σε αυξανόμενη πυκνότητα ρωσικής προέλευσης φυσικό αέριο) έχει ενισχυθεί αυξάνοντας τις ποσότητες που καταλήγουν μέσω Ελλάδας στις βαλκανικές χώρες αλλά και στην Ιταλία.
Όπως επίσης έχει αυξηθεί και η τροφοδοσία με ρωσικό LNG, σε λιμάνια που έχουν αποκτήσει εγκαταστάσεις επαναεριοποίησης όπως στο Βέλγιο, την Ισπανία, την Γαλλία αλλά και την Ρεβυθούσα ή την Αλεξανδρούπολη. Η διαφορά κόστους του ρωσικού φυσικού αερίου παραμένει συγκριτικά πολύ πλεονεκτική για τις χώρες που το εισάγουν ιδιαίτερα έναντι του αμερικανικού LNG που παραμένει 3 και 4 φορές ακριβότερο.
Στο πλαίσιο της τρέχουσας κατάστασης εντεινόμενης κρίσης της βιομηχανίας στην Ευρωζώνη, η διαφορά αυτή κόστους παρ’ ότι αφορά διαφορετικές περιοχές της οικονομίας, ανάλογα με το κατά πόσο διατηρούν τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την προοπτική περαιτέρω επιβράδυνσης της οικονομίας.
Αν μάλιστα αυτός το παράγοντας κόστους επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο με την διακοπή τροφοδοσίας από φτηνό ρωσικό φυσικό αέριο, είναι αναμενόμενο να συνδυαστεί με νέες αυξητικές πληθωριστικές τάσεις, για τις οποίες έχουν προειδοποιήσει οι Κεντρικές Τράπεζες ότι πιθανόν να επανεμφανιστούν στα τέλη του 2024..
Με δεδομένο ότι η προοπτική αυτή, για την οποία πιέζει ασφυκτικά η Κομισιόν (!), αφορά στον χειμώνα 2024 – 2025, είναι μάλλον φυσιολογικό να αναμένονται νέες εντάσεις οικονομικο-πολιτικές στο εσωτερικό της Ευρωζώνης. Και αυτό πριν καν αναλάβει υπό την νέα της σύνθεση η Κομισιόν, ενισχύοντας φυγόκεντρες δυνάμεις που έτσι κι αλλιώς έχουν καταγραφεί στον χάρτη της «ενιαίας» (;) εσωτερικής ευρωπαϊκής αγοράς…