Τα σημάδια για την πορεία του ελληνικού τουρισμού είναι θετικά, ωστόσο η συνεχιζόμενη προκλητικότητα από την πλευρά της Τουρκίας και συνεχιζόμενες απειλές με «όπλο» τους πρόσφυγες δημιουργούν έκδηλη ανησυχία στον κλάδο. Την ίδια ώρα σύμφωνα με έκθεση του ΙΟΒΕ, ένας από τους βασικούς παράγοντες που ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Μάρτιο ήταν πτωτικός μετά από πολλούς μήνες ανόδου, ήταν η αβεβαιότητα που αναπτύσσεται σε θέματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.
Την ίδια ώρα στο υπουργείο Οικονομικών αρχίζουν να ανησυχούν ότι εφόσον αυτή η κατάσταση συνεχιστεί είναι πιθανό να επηρεαστεί αρνητικά ο ρυθμός ανάπτυξης και να πάει πίσω η όλη προσπάθεια για καθαρή έξοδο και άμεση ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης. Μάλιστα εκτιμούν ότι εφόσον η εικόνα αυτή αποτυπωθεί σε κάποιους δείκτες της οικονομίας, τότε διακυβεύονται πολλά, φωτογραφίζοντας πως ένα πισωγύρισμα πχ σε έσοδα και ρυθμό ανάπτυξης θα φέρει πιο κοντά την μείωση του αφορολόγητου από την 1η Ιανουαρίου, όπως άλλωστε ζητάει μετ΄ επιτάσεως το ΔΝΤ.
Ανησυχητικά σημάδια
Εξασθένηση των επιχειρηματικών προσδοκιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας καταγράφεται τον Μάρτιο, αναχαιτίζοντας την ανοδική πορεία του δείκτη οικονομικού κλίματος του ΙΟΒΕ, που υποχώρησε στις 99,8 από 104,3 μονάδες βάσης τον Φεβρουάριο.
Ασθενέστερος ήταν και ο προσαρμοσμένος Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) που εκπονείται από την IHS Markit για τον τομέα της μεταποίησης, ο οποίος, αν και έκλεισε σε θετικό έδαφος και συγκεκριμένα στις 55 μονάδες βάσης, υποχώρησε από την υψηλή τιμή των 56,1 μονάδων που είχε καταγραφεί τον Φεβρουάριο και η οποία ήταν η υψηλότερη σε διάστημα πολλών ετών.
Σε ό,τι αφορά τον δείκτη οικονομικού κλίματος, όπως παρατηρεί το ΙΟΒΕ, με δεδομένο ότι δεν έχει προκύψει κάποια ιδιαίτερη δυσμενής εξέλιξη στην οικονομία, η διόρθωση είναι πιθανόν να συνδέεται με την αβεβαιότητα που αναπτύσσεται σε θέματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, φωτογραφίζοντας τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά. Ο συνδυασμός της συνεχιζόμενης επίπτωσης των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων και η εντεινόμενη έλλειψη σαφήνειας και συναίνεσης για τους όρους χρηματοδότησης της χώρας μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος, σημειώνει το ΙΟΒΕ, προκαλεί προβληματισμό και λειτουργεί ανασχετικά στη δυναμική επιτάχυνσης της ανάπτυξης και μένει να διαπιστωθεί αν αυτή η εξέλιξη θα είναι συγκυριακή ή θα διαμορφωθεί σε τάση, τους επόμενους μήνες. Αναλυτικότερα:
• Στη βιομηχανία, οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση διευρύνονται, ενώ στα ίδια επίπεδα κινούνται οι προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες, με το ισοζύγιο ωστόσο στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να κλιμακώνεται.
• Στις κατασκευές, τόσο οι προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων όσο και εκείνες για την απασχόληση επιδεινώνονται αισθητά.
• Στο λιανικό εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις βαίνουν πιο αρνητικές, ενώ οι θετικές προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους εξασθενούν ελαφρώς, όπως και ο δείκτης εκτιμήσεων για το ύψος των αποθεμάτων.
• Στις υπηρεσίες οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων, όπως και εκείνες για την τρέχουσα ζήτηση χάνουν έδαφος, με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της να βελτιώνονται όμως οριακά.
Του Θανάση Παπαδή