Ο τουρισμός αποτελεί αναμφίβολα το βαρόμετρο για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Ειδικά για το 2021, η σημασία του είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη χρονιά.
Ο στόχος που έχει τεθεί για εφέτος είναι να φτάσουν τα έσοδα από τον τουρισμό στο 50% αυτών που ήταν το 2019, δηλαδή στα 10 δισ. ευρώ περίπου. Βέβαια όσο το lockdown παραμένει και όσο το πρόγραμμα εμβολιασμού δεν επιτυγχάνει τους επιθυμητούς ρυθμούς, τόσο αυτός ο στόχος θα απομακρύνεται.
Το πρόβλημα βέβαια δεν είναι μόνο ελληνικό, σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς, αλλά σχεδόν παγκόσμιο. Αν εξαιρέσει κανείς χώρες, όπως το Ισραήλ, όπου ο ρυθμός είναι απόλυτα ικανοποιητικός, στις υπόλοιπες υπάρχει απόσταση σε σχέση με αυτόν που είχε σχεδιαστεί προ μηνών.
Click4more Το «στοίχημα» του τουρισμού και η στρατηγική της κυβέρνησης
Αν η κατάσταση δεν αλλάξει, ως προς τον ρυθμό εμβολιασμού, τότε είναι αναπόφευκτο να επηρεαστεί αρνητικά η ανάπτυξη και το μόνο που θα περιμένουμε είναι το πόσο.
Σύμφωνα με τα όσα εκτίμησε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Γιάννης Ρέτσος, «ο στόχος για ανάκτηση του 50% των εσόδων του 2019 εμφανίζεται αυτή τη στιγμή ως επιεικώς αισιόδοξη».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι εκτιμήσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θοδωρή Σκυλακάκη. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις τους σημείωσε ότι «είναι ήδη οριακό το σενάριο του 50% στα έσοδα από τον τουρισμό σε σχέση με το 2019. Ακόμα δεν ξέρουμε καθόλου τι θα συμβεί το καλοκαίρι».
Προκειμένου να αντιληφθεί ο καθένας την σημασία του τουρισμού για την ελληνική οικονομία, πρέπει να επισημανθεί ότι το 2019 τα τουριστικά έσοδα είχαν διαμορφωθεί περίπου στα 20 δις ευρώ και εφέτος στο αισιόδοξο σενάριο είναι στα 10 δισ. πέρυσι, το τελικό αποτέλεσμα ήταν περίπου έσοδα 4,5 δισ.
Όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, οι κύριοι παράγοντες και έχουν κατεβάσει τόσο χαμηλά τον πήχη και δημιουργούν σοβαρές επιφυλάξεις για το αν τελικά μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος είναι οι εξής:
- Η τουριστική βιομηχανία ξεκινάει να βάζει μπροστά τις μηχανές, σχεδόν με το τέλος της προηγούμενης σαιζόν. Σήμερα, λιγότερο από τρεις μήνες από την έναρξη της θερινής περιόδου, λίγο πριν το Πάσχα δηλαδή και ακόμη οι μηχανές ακόμη είναι στο ρελαντί για όλα τα γρανάζια.
- Έχει χαθεί χρόνος που ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση δεν μπορεί να αναπληρωθεί.
- Είναι άγνωστο ποιοι θα είναι οι κανόνες εφέτος, αναφορικά με το εμβόλιο. Ακόμη και στην περίπτωση που όλα πάνε κατ’ ευχή, η αίσθηση του φόβου θα παραμείνει για ένα μεγάλο διάστημα εξαιρετικά δύσκολα και αργά.
Θα έρθει έκπληξη από τον μέτωπο του εμβολιασμού;
Οι παράγοντες του τουρισμού πάντως θεωρούν ότι αν τελικά επιβεβαιωθούν οι αισιόδοξοι που θέλουν την πορεία των εμβολιασμών να ανεβάζει ρυθμούς από ημέρα σε ημέρα, τότε δεν αποκλείεται να έχουμε θετική έκπληξη. Σύμφωνα μάλιστα με τον Γ. Ρέτσο «η πορεία των εμβολιασμών, η οποία δημιούργησε αρχικά μεγάλες προσδοκίες, το τελευταίο διάστημα μας προκαλεί μεγάλο προβληματισμό, βλέποντας να εξελίσσεται ένας «άτυπος πόλεμος» μεταξύ χωρών και εταιρειών, που έως ότου λήξει σίγουρα θα έχει μόνο αρνητικές επιπτώσεις».
Η ανάπτυξη στον πάγο;
Στο υπουργείο Οικονομικών πάντως δεν βιάζονται να εξάγουν τα τελικά τους συμπεράσματα και κυρίως δεν βιάζονται να αναθεωρήσουν τις προβλέψεις τους, αφού γνωρίζουν ότι τα πάντα είναι ρευστά και μπορεί να έχουμε εκπλήξεις θετικές ή αρνητικές.
Πάντως ψύχραιμοι αναλυτές θεωρούν ότι μάλλον είναι εξαιρετικά δύσκολο τελικά να επιτευχθεί ο στόχος για έσοδα 50% αυτών του 2019 και τοποθετούν την πήχη αρκετά χαμηλότερα, αλλά τουλάχιστον αρκετά καλύτερα από πέρυσι.