Το κρέας ακριβαίνει. Το ίδιο και πολλά – πολλά άλλα προϊόντα που αγοράζουμε από το σούπερ μάρκετ. Εντάξει, αλλά αυτό θα συνεχίσει να γίνεται ή θα σταματήσει κάποια στιγμή;
Η απάντηση, αν κρίνουμε από τα όσα ακούστηκαν χθες (9.4.2024) από αρμόδια κυβερνητικά χείλη δεν είναι …καλή. Θα συνεχίσουν «λέει» να ακριβαίνουν τα πράγματα και για να μη μας περνάνε ιδέες, δεν πρόκειται να μειωθεί το ΦΠΑ για να συγκρατηθεί αυτή ακρίβεια.
Και ποιος φταίει γι’ αυτό; Σ’ αυτό, όπως ακούσαμε από τα ίδια χείλη, θα φταίει το πετρέλαιο που έχει ξαναπιάσει τα 90 δολάρια το βαρέλι.
Εντάξει, θα πει κανείς, φταίει το πετρέλαιο, αλλά και για τα 90 δολάρια που έχει φτάσει το πετρέλαιο ποιος φταίει; Υπάρχει άκρη σ’ αυτή την ιστορία τελικά;
Στην δεκαετία του 70’ όταν και τότε είχε τετραπλασιασθεί η τιμή του πετρελαίου, πήγε από τα 3 δολάρια στα 12 και μετά συνέχισε προς τα πάνω, μας είχαν πει ότι φταίνε οι πετρελαιοπαραγωγοί. Γιατί; Γιατί αυτοί το ακριβύνανε και πυροδοτήσανε την δεκαετία του
υπερπληθωρισμού… Έτσι τουλάχιστον θυμόμαστε.
Κάπως έτσι αρχίσανε να μιλάνε και για τα «πετροδολάρια» που ήταν κάτι καινούργιο για τα αυτιά μας τότε, μέχρι που καταλάβαμε ότι αυτό που εκτόξευε το πετρέλαιο και τις άλλες πρώτες ύλες δεν ήταν οι άραβες αλλά το γεγονός ότι με ένα βαρέλι πετρέλαιο δεν μπορούσαν να αγοράσουν όσα αγόραζαν δύο χρόνια πριν… Τι είχε συμβεί και ξαφνικά με το ίδιο πετρέλαιο δεν μπορούσαν να αγοράσουν τα ίδια… κλιματιστικά και ψυγεία όπως και πριν;
Μια ματιά στα γεγονότα μας υπενθυμίζει ότι είχε μεσολαβήσει ο Αύγουστος του 1971. Τότε που ο Νίξον μία ωραία πρωία ανακοίνωσε στον κόσμο ότι το δολάριο δεν θα είναι πλέον το ίδιο που ήταν και πριν. Μέχρι τότε όποιος είχε 35 δολάρια μπορούσε να αγοράσει μια πραγματική φυσική ουγκιά χρυσού, έτσι όπως είχαν αποφασίσει όλες οι μεγάλες δυνάμεις το 1944 στο Μπρέτον Γουντς -τότε που «φτιάχτηκε» το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα- προκειμένου να υπάρχει μία σταθερή νομισματική βάση για να ανοικοδομηθεί ο πλανήτης μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Το δολάριο λοιπόν με βάση την συμφωνία εκείνη ήταν τόσο καλό όσο ο
χρυσός.
Ναι, μέχρι που αυτό άλλαξε μέσα σε μία νύχτα στις 15 Αυγούστου 1971. Γιατί; Γιατί οι ευρωπαίοι κυρίως μαζεύανε δολάρια και τα ανταλλάσσανε με χρυσό από το Φόρτ Νόξ. Αλλά πλέον η αμερικάνικη οικονομία δεν μπορούσε να τηρεί αυτή την συμφωνία αφού στο μεταξύ είχε να χρηματοδοτεί τον πόλεμο στον Βιετνάμ και το έλλειμμα είχε τιναχτεί στα ύψη…
Έτσι εκείνο το πρωί ο κ. Νίξον ανακοίνωσε στον κόσμο ότι όποιος είχε δολάρια με γειά του με χαρά του να τα έχει να χαίρετε. Ακολούθησε όπως μπορούμε να φαντασθούμε το …έλα να δεις στο διεθνές νομισματικό σύστημα καθώς όλοι προσπαθούσαν να ξεφορτωθούν τα «χάρτινα» δολάρια.
Το κακό όμως ήταν ότι όλα τα νομίσματα λόγω της Συμφωνίας του Μπρέτον Γούντς «κόβονταν» από τις κεντρικές τράπεζες με βάση το πόσα δολάρια -ισάξια του χρυσού μέχρι πριν λίγο- είχαν στην «αποθήκη». Το αποτέλεσμα ήταν ότι όσοι πουλούσαν κάτι ήθελαν πλέον περισσότερα δολάρια ή όποιο άλλο νόμισμα, από όσα κόστιζε το προϊόν τους πριν. Πολύ περισσότερο εκείνοι που είχαν τον έλεγχο του «μαύρου χρυσού» που ήταν το βασικό ενεργειακό υλικό του πλανήτη.
Για πολλούς γεωστρατηγικούς λόγους, αλλά και γιατί – κυρίως – οι Σαουδάραβες είχαν δεσμευθεί και τηρούσαν την δέσμευσή τους να πουλούν το «μαύρο χρυσό» μόνο σε δολάρια, το πράσινο νόμισμα της Ουάσιγκτον διατήρησε την σχετική του ισχύ στις διεθνείς οικονομικές συναλλαγές, χωρίς να απειληθεί από άλλα νομίσματα παρά την διεθνή αναταραχή.
Όταν μάλιστα ο επικεφαλής της Fed Πώλ Βόλκερ, στις αρχές της δεκαετίας του 80 για να σταματήσει τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό της δεκαετίας του 70’ αύξησε τα επιτόκια σε διψήφια νούμερα, δημιουργώντας έτσι το πλέον αποδοτικό και ασφαλές επενδυτικό προϊόν του πλανήτη, το αμερικάνικο ομόλογο, το δολάριο «κέρδισε» την θέση του και πάλι σαν το κυρίαρχο νόμισμα. Ήταν πλέον πάλι τόσο καλό όσο ο χρυσός, αν και με τέτοια ζήτηση πλέον, δεν χρειαζόταν πλέον την σύγκριση με τον χρυσό, ο οποίος πέρασε σιγά – σιγά στην αφάνεια…
Και πράγματι τον είχαμε ξεχάσει όλοι όσο ο πληθωρισμός ήταν υπό έλεγχο και το δολάριο περιζήτητο. Ακόμα και με τον «σεισμό» της κρίσης του 2007 – 2008 το δολάριο κράτησε την θέση του. Μέχρι που έσκασαν τα γεγονότα και οι θεομηνίες του 2020 και χάθηκε ο έλεγχος -ο νομισματικός- από τις κεντρικές Τράπεζες που προσπαθούσαν με «τζάμπα» χρήμα να κλείσουν τις τρύπες σε κάθε γωνιά του πλανήτη, σβήνοντας τις φωτιές με μία πλημμύρα νομισματικής ρευστότητας. Νομισματικό πληθωρισμό τον ονόμασαν κάποιοι, αλλά οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν ήθελαν να ακούν αυτόν τον όρο…
Κάπως έτσι επανεμφανίσθηκε το «θηρίο», ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός, όπως την δεκαετία του 70’. Τα όσα έχουν ακολουθήσει είναι γνωστά, με τα επιτόκια, την ρευστότητα κ.λ.π.
Και εκεί που λέγαμε ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες ξαναπέρασαν το λουρί στο «θηρίο», τώρα ακούμε ότι ναι μεν θα μειωθούν από τα ύψη που έφτασαν τα επιτόκια, αλλά να ξεχάσουμε τα όσα ξέραμε μέχρι το 2018 – 2019. Όχι εμείς εδώ στην Ελλάδα, οι άλλοι, γιατί εμείς όταν οι άλλοι είχαν τζάμπα χρήμα εμείς το πληρώναμε ακριβά με τα μνημόνια.
Δεν πρόκειται λοιπόν να γυρίσουμε -τώρα που μπορούμε και μείς- στα σχεδόν μηδενικά επιτόκια. Θα μειωθούν λέει, αλλά θα παραμείνουν σε ένα …επίπεδο πλέον. Και ο πληθωρισμός θα είναι κι αυτός …κάπως ψηλότερα από πριν. Κάπου εκεί ακούσαμε λοιπόν αυτές τις μέρες ξανά ότι εξαιτίας του πετρελαίου ο πληθωρισμός ειδικά στα τρόφιμα (!) θα ξανα-τσιμπήσει…
Ίσως είναι πιο εύκολο λοιπόν, με την βοήθεια της δεκαετίας του 70’ να δούμε πραγματικά γιατί «φταίει» τώρα …πάλι το πετρέλαιο.
Ο ακόλουθος πρόσφατος πίνακας καταγράφει την «πτώση» της ισοτιμίας των νομισμάτων το 2024, φέτος δηλαδή σε σχέση με πέρσι, σε σχέση με τον χρυσό.
Όπως φαίνεται αυτό που έχει συμβεί δεν είναι ότι έχει ακριβύνει το πετρέλαιο ή το κρέας. Αυτό που έχει συμβεί είναι ότι με τον νομισματικό πληθωρισμό έχουν χάσει «πάλι» την πραγματική αξία τους τα νομίσματα δολάρια ή ευρώ, με τα οποία αγοράζουμε πετρέλαιο ή κρέας…
Γι’ αυτό και οι νέες προβλέψεις για «τσίμπημα» των τιμών. Αυτή την αλήθεια «κρύβουν» οι Κεντρικές Τράπεζες, γι’ αυτό και δυσκολεύονται να ξαναφέρουν τα επιτόκια και το κόστος του χρήματος σε προηγούμενα επίπεδα διατηρώντας την σταθερότητα των τιμών. Οι μπάρες που φαίνονται στο διάγραμμα δεν είναι …χρυσός, είναι η σχετική απώλεια της αξίας των νομισμάτων έναντι της πραγματικής αξίας που είναι ο χρυσός.