Η συζήτηση στην Βουλή για την «διάσωση» της Τράπεζας Αττικής θα μπορούσε να πει κανείς πως έγινε με… παράδοξο τρόπο.
Κυβέρνηση και αντιπολίτευση «κατηγόρησαν» ο ένας τον άλλον κατά το αναμενόμενο, αλλά κανείς δεν θέλησε να αγγίξει την «καρδιά» του ζητήματος και κυρίως να το …ονομάσει.
Ο μόνος που έκανε ένα βήμα στην κατεύθυνση αυτή ήταν αναμφίβολα το ΥΠΟΙΚ κ. Χατζηδάκης. Με τον τρόπο του βέβαια. Άλλωστε το έχει κάνει και στο παρελθόν όταν χειρίστηκε «ειδικές περιπτώσεις», που δεν ήθελαν να φορτωθούν άλλοι υπουργοί και κυβερνητικά στελέχη.
Τι είπε ο κ. Χατζηδάκης χωρίς να το «ονοματίσει»; Είπε ότι αυτό που πάει να γίνει τώρα στην Βουλή με την Τράπεζα Αττικής είναι να καθαρίσει ένα …υπόλοιπο από την υποτίθεται ολοκληρωμένη εδώ και καιρό, «διάσωση» του τραπεζικού συστήματος που άρχισε το 2009, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, με το πρώτο πακέτο πολλών δις ευρώ (με την υπογραφή του ΥΠΟΙΚ Αλογοσκούφη) για την κεφαλαιακή ενίσχυση των ελληνικών τραπεζών.
Έκτοτε το σήριαλ των πολλαπλών παρεμβάσεων διάσωσης των ελληνικών τραπεζών (ανακεφαλαιοποιήσεις τις αποκαλέσαμε) απορρόφησε δεκάδες δις ευρώ, ειδικά μετά την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, αλλά και μετά από αυτή, σαν συνέπεια της δραματικής συρρίκνωσης του ΑΕΠ (κατά 25%) και την θάλασσα των κόκκινων δανείων που έπνιξαν την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα.
Τότε όλα έγιναν για τις «συστημικές» λεγόμενες τράπεζες και μόνο κάποια «ψίχουλα» που περίσσευαν πήγαιναν πιο κάτω… Η Τράπεζα Αττικής δεν ήταν για διάφορους λόγους στην «πρώτη» ομάδα και μαζί της οι συνεταιριστικές περιφερειακές τράπεζες.
Γιατί δεν ήταν στην πρώτη ομάδα; Γιατί τότε κάποια συμφέροντα, σε συνδυασμό με κάποιες πολιτικές σκοπιμότητες, που αφορούν σχόλια άλλων αναλύσεων, κράτησαν την Τράπεζα Αττικής έξω από το μεγάλο φαγοπότι που οδήγησε στην διάσωση των λεγόμενων 4 μεγάλων συστημικών τραπεζών.
Το ότι έμεινε όμως στην απέξω την έσπρωξε όπως ήταν φυσικό σε ένα αδιέξοδο, από το οποίο όμως κάποιοι θεώρησαν ότι μπορούσαν να αναδυθούν έστω και εκ των υστέρων «ευκαιρίες».
Ήρθε ο «Ηρακλής Ι και ΙΙ» έδειξε ότι με τις πλάτες (εγγυήσεις) του ελληνικού δημοσίου μπορούσε έστω και στο «…και πέντε» να διασωθεί με τον ίδιο τρόπο και η Τράπεζα Αττικής -κάποιοι εξαιρετικά επώνυμοι, που δεν ήθελαν να ακούνε αρχικά για τον «Ηρακλή», μετά τον ανέδειξαν σαν σανίδα σωτηρίας για την Attica Bank- και έτσι ήρθε η ώρα της διάσωσης…
Μιας διάσωσης η οποία γίνεται με τα «εργαλεία» που διασώθηκε η πρώτη ομάδα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών…
Το «γελοίο» βέβαια της περίπτωσης ήταν το ιδεολόγημα που εφευρέθηκε ότι με την Τράπεζα Αττικής θα ανοίξει ο ανταγωνισμός στο τραπεζικό σύστημα. Δηλαδή με την προσθήκη μιας αδύναμης και προς διάσωση τράπεζας θα βρεθούν τα κεφάλαια που θα ανοίξουν τον ανταγωνισμό, που δεν μπορεί να ανοίξει με αυτές που έχουν επαρκή κεφάλαια… Αστεία πράγματα, αλλά από μία άποψη δείχνουν και το επίπεδο της κουβέντας που έγινε.
Κάπως έτσι ήρθαν τα πράγματα και ο νυν ΥΠΟΙΚ κ. Χατζηδάκης το είπε ξεκάθαρα, από την τραπεζική κρίση και διάσωση της προηγούμενης δεκαετίας μας ξέμειναν κάποια νεκροζώντανα «υπόλοιπα» του τραπεζικού συστήματος, των οποίων η «μη διάσωση» θα μπορούσε να προκαλέσει και να ταρακουνήσει και το διασωθέν ήδη σύστημα. Τι θέλατε να κάνω να αφήσω να συμβούν τέτοια πράγματα; Και τόλμησε… να ξεστομίσει λέξεις ξεχασμένες όπως «το κούρεμα των καταθέσεων» και άλλα τέτοια ωραία από το πρόσφατο παρελθόν.
Αυτή την φορά βέβαια είχε και τα …δικαιολογητικά του έτοιμα, μια επιστολή του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννη Στουρνάρα, στην οποία παρουσιάζει το κεφαλαιακό έλλειμμα των δύο τραπεζών (σ.σ. Παγκρήτια για ενοποίηση με Αττικής), που προειδοποιεί για τις συνέπειες για τους καταθέτες (που περιλαμβάνουν μέχρι και «κούρεμα» καταθέσεων), το τραπεζικό σύστημα (μαζική απόσυρση καταθέσεων, κατάρρευση των πιο ευάλωτων τραπεζών) και την οικονομία αν δεν προχωρούσε η συμφωνία.
Επιπλέον είχε και έκθεση διερεύνησης πιθανού επενδυτικού ενδιαφέροντος με τους ίδιους ή καλύτερους όρους που έκανε η JP Morgan ύστερα από εντολή του ΤΧΣ, από την οποία προέκυψε ότι δεν υπήρχε άλλος ενδιαφερόμενος.
Και με περισσή …ειλικρίνεια αναρωτιέται δημόσια: Τι θα κάνατε στη θέση μου; … «Σας εύχομαι να χειριστείτε κάποτε μια αντίστοιχη κατάσταση και να απορρίψετε τη λύση. Για να δούμε τι θα συνέβαινε τότε στα κόμματά σας αλλά και κυρίως στο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία…».
Και κάπου εκεί διευκρινίζει ότι αυτό που προτείνει δεν είναι άλλο από ότι έχει γίνει μέχρι τώρα με την κρίση που παρ’ ολίγον να οδηγήσει το 2008 – 2010 σε κατάρρευση ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα.
Έχουμε λέει, «εμπλοκή του ΤΧΣ ως βραχίονα του Δημοσίου για να εξασφαλιστεί η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος. Παράλληλα έχουμε τη σύμπραξη με ιδιώτη επενδυτή την οποία επίσης απαιτεί το καταστατικό του ΤΧΣ. Και προχωρούμε με την άδεια της ΕΕ με το πρόγραμμα «Ηρακλής»… Και κάνουμε ένα ακόμα βήμα με την αντιμετώπιση μιας ακόμα δωδεκαετούς εκκρεμότητας με την Τράπεζα Αττικής».
Με άλλα λόγια η υπόθεση της Τράπεζας Αττικής δεν είναι άλλο από το υπόλοιπο της διάσωσης του τραπεζικού συστήματος που ξεκίνησε και κόστισε πολλές δεκάδες δις ευρώ από το 2009 μέχρι σήμερα. Δεν είπε αλλά θα μπορούσε να το έχει συμπληρώσει ότι «αυτό που κουνιέται στο τραπέζι» δεν είναι άλλο από την… ουρά της κρίσης του 2010 – 2012…
Και βέβαια επειδή η Τράπεζα Αττικής ως μη συστημική αφορά στον τομέα εποπτείας της ΤτΕ, προσθέτει ότι «ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος προειδοποιεί ότι αν δεν προχωρούσε (σ.σ. η «διάσωση») θα υπήρχαν δραματικές συνέπειες για τους καταθέτες, το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία».
Θα μπορούσε να ρωτήσει κανείς στο σημείο αυτό «μα εμείς νομίσαμε με τις αναβαθμίσεις που μεσολάβησαν στο τραπεζικό σύστημα και το χρέος, ότι έχει ξεπερασθεί το πρόβλημα». Αλλά κανείς δεν ρώτησε.
Με λίγα λόγια θα μπορούσε να μιλήσει κανείς στην υπόθεση αυτή, για την τελευταία «διάσωση» ευρωπαϊκής τράπεζας από την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, αλλά τέτοιες λέξεις αποφεύγονται όταν αφορούν στο τραπεζικό σύστημα.
