Δικαιολογημένα όλα τα «μάτια» παραμένουν στραμμένα στο τι θα προκύψει στο Παρίσι, όσον αφορά στην διαχείριση της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας, μετά τις βουλευτικές εκλογές με το γνωστό αποτέλεσμα. Άλλωστε πρόκειται για την πρωτο-δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και αναμφίβολα την πρώτη χώρα σε πολιτική επιρροή στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Ότι όμως και να συμβεί τελικά, αυτό που θα προκύψει σαν κυβερνητικό σχήμα θα είναι υποχρεωμένο να κινηθεί στο πλαίσιο μιας σημαντικής αλλαγής που έχει σιωπηρά συμβεί στο μεταξύ. Και αυτή η αλλαγή δεν είναι άλλο από την έμμεση επιβολή και εφαρμογή σε όλες τις χώρες της ΕΕ του συνταγματικού «φρένου» της Γερμανίας στο χρέος.
Όπως είναι γνωστό η γερμανική κυβέρνηση έχει τροποποιήσει το σύνταγμά της και έχει εισάγει σαν συνταγματικό όρο για την οικονομία της την εφαρμογή ενός «φρένου» σε κάθε κυβερνητική απόπειρα αύξησης του δημόσιου χρέους.
Η απόφαση αυτή με συμφωνία της Bundestag (γερμανικής Βουλής) μπήκε σε αναστολή λόγω της πανδημίας και τώρα επανέρχεται σε ισχύ καθώς αποσύρεται η αναστολή της. Αυτή την απόφαση υπενθύμισε άλλωστε πρόσφατα ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ κ. Λίντνερ όταν αναφερόμενος στο ενδεχόμενο να παρέμβει η ΕΚΤ για να στηρίξει -λόγω του εκλογικού αποτελέσματος- τα γαλλικά ομόλογα, απείλησε με προσφυγή στην δικαστική εξουσία κατά της ΕΚΤ.
Η συνταγματική αυτή δέσμευση έχει γίνει αντικείμενο μεγάλης κριτικής στο εσωτερικό της ΕΕ, αλλά τελικά έχει γίνει αποδεκτή σαν γερμανική εθνική ιδιαιτερότητα…
Η αλήθεια όμως είναι ότι τώρα η γερμανική αυτή δέσμευση έχει διαχυθεί σαν γενική δέσμευση στην ΕΕ μέσω άλλης φόρμας. Συγκεκριμένα από το 2025 τίθεται όπως είναι γνωστό σε εφαρμογή το επικαιροποιημένο Σύμφωνο Σταθερότητας. Σ’ αυτό το επικαιροποιημένο Σύμφωνο Σταθερότητας αυτό που κυριαρχεί -με άλλη μορφή- είναι ακριβώς το γερμανικό «φρένο» στο δημόσιο χρέος.
Πως; Μα μέσα από την απόφαση που ανεξαρτητοποιεί την αύξηση των δημοσίων δαπανών από την πορεία των δημοσίων εσόδων.
Μέχρι και φέτος (μεταβατικά) τα αυξημένα δημόσια έσοδα, όπως πχ. στην Ελλάδα με την τρελή αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ, δημιουργούσαν δημοσιονομικό περιθώριο για κάποιες αυξήσεις έκτακτες ή μη των δημοσίων δαπανών, όπου αυτό έκρινε η κάθε κυβέρνηση.
Τώρα αυτό έχει αλλάξει με βάση το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας. Το όριο αύξησης των δημοσίων δαπανών «ορίζεται» με βάση την ανάλυση της Κομισιόν και κόβεται κάθε συσχετισμός με τα δημόσια έσοδα. Αν κρίνουμε από το ελληνικό όριο (3%) για την αύξηση των δημοσίων δαπανών που έχει ορίσει η Κομισιόν, παρ’ ότι ο προϋπολογισμός του 2025 έτσι κι αλλιώς σχεδιάζεται να είναι πλεονασματικός, στην πραγματικότητα οδηγεί σε «πάγωμα» των δημοσίων δαπανών αν το ποσοστό αυτό αποπληθωριστεί.
Σε άλλες χώρες π.χ. στην Γαλλία, την Ιταλία κ.λπ. (επτά το σύνολο που εμφανίζονται με υπερβολικά ελλείμματα) το προβλεπόμενο όριο αύξησης των δημοσίων δαπανών οδηγεί σε πραγματική αρνητική μεταβολή των δημοσίων δαπανών επιβάλλοντας στην ουσία περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, με στόχο ένα δημοσιονομικό αποτέλεσμα που θα μειώνει ή έστω δεν θα αυξάνει το χρέος. Ακριβώς δηλαδή αυτό που προβλέπει η γερμανική συνταγματική δέσμευση για το φρένο στο χρέος!
Και τι θα συμβεί σε οικονομίες που έτσι κι αλλιώς προβλέπεται πλεονασματικός προϋπολογισμός; Τίποτα απολύτως, απλώς αντί να έχουν δημοσιονομικό χώρο για να βελτιώσουν τις δαπάνες (καταναλωτικές και επενδυτικές), θα έχουν περισσότερο «περίσσευμα» για να μειώσουν ή να μην αυξήσουν το χρέος τους…
Αυτό είναι και το «μικρό» μυστικό του κ. Μακρόν ενόψει της συζήτησης και διαπραγμάτευσης με το Νέο Λαϊκό Μέτωπο για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Η Γαλλία ξεκινάει αυτή την συζήτηση με ένα έλλειμμα ήδη στο 5,5% του ΑΕΠ, ήτοι με δεδομένη την «δαμόκλειο σπάθη» για περιορισμό των δημοσίων δαπανών, πάνω από το κεφάλι του νέου πρωθυπουργού ή της όποιας κυβέρνησης συνασπισμού ή τεχνοκρατών.
Η νέα κυβέρνηση που θα σχηματιστεί, επειδή ακριβώς ο γαλλικός λαός αποφάσισε ότι δεν πάει άλλο με την «δημοσιονομική πειθαρχία» του Μακρόν και ταυτόχρονα δεν «θέλει» λύσεις από την Λε Πεν, με στόχο να ανταποκριθεί σ’ αυτές τις λαϊκές απαιτήσεις, θα πρέπει να φορέσει τον «ζουρλομανδύα» του γερμανικού «φρένου» του χρέους με ένα όριο αύξησης των δημοσίων δαπανών που θα αποφασίσουν οι «τεχνικοί» της κας Φον Ντερ Λάϊνεν…
Και εδώ έρχεται η ΕΚΤ να κλείσει κάθε διέξοδο υπαναχώρησης από τον μελλοντικό Γάλλο Πρωθυπουργό και ΥΠΟΙΚ, καθώς η οποιαδήποτε στήριξη στα γαλλικά ομόλογα προϋποθέτει την εφαρμογή του ορίου δημοσίων δαπανών που ορίζει η Κομισιόν.
Παγίδα; Ίσως και μάλιστα πολύ πιο ασφυκτική από εκείνη που φτιάχτηκε ad hoc για τον Ελλάδα το 2011 – 2012.
Υπάρχει διέξοδος από αυτή; Ναι, αλλά αυτή η «διέξοδος» οδηγεί σε εντελώς αχαρτογράφητα «εκτός Ευρώ» νερά και μέχρι στιγμής κανείς δεν την έχει διασχίσει για να γνωρίζει τι τον περιμένει στο άγνωστο τέλος της…
Πρόκειται μάλλον για τον τετραγωνισμό του κύκλου στην οικονομική πολιτική της Γαλλίας. Και κάτι τέτοιο δεν φαίνεται εφικτό στον πραγματικό κόσμο, χωρίς νέους οικονομικούς «σεισμούς» και πολιτικές ανατροπές που θα ξεπερνούν τα όσα εκπληκτικά έχουν συμβεί μετά τις Ευρωεκλογές, στην Γαλλία τις τελευταίες εβδομάδες.