Πρόσφατα η Τράπεζα της Ελλάδος έδωσε τα στοιχεία της περιόδου Ιανουαρίου – Μαΐου 2024 για το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων. Τα «νέα» δεν είναι καλά.
Το Ισοζύγιο αυτό, που είναι χονδρικά το αποτέλεσμα (συν – πλην) της αξίας αυτών «μπαίνουν» και αυτών που «βγαίνουν» από την χώρα είναι ελλειμματικό, πολύ ελλειμματικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία του πενταμήνου Ιανουαρίου-Μαΐου, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων, αυξήθηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, και ξεπέρασε τα 9,7 δισ. ευρώ.
Με άλλα λόγια, η οικονομία της χώρας με αυτά τα δεδομένα χρειάζεται να «δανεισθεί» από το εξωτερικό το ποσό αυτό για να καλύψει αυτό το χρηματοδοτικό κενό. Αυτό το ποσό δεν είναι μικρό, είναι περίπου το 5% του ΑΕΠ, δηλαδή της συνολικής «αξίας» εισοδημάτων που παράγεται μέσα στην χρονιά στην οικονομίας της Ελλάδας.
Αναλυτικά στο πεντάμηνο αυτό του Ιανουαρίου – Μαΐου, το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών φτάνει τα 14,99 δισ. ευρώ, το οποίο είναι σχεδόν τετραπλάσιο από τις εισροές στο πλέον δυναμικό κομμάτι της οικονομίας, τον τουρισμό (εισπράξεις 3,81 δισ. ευρώ) και από το συνολικό πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών (4,4 δισ. ευρώ).
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει, πως «καλή ώρα» όπως την δεκαετία που ακολούθησε το 2000, κάποια στιγμή «αυτοί» που σε δανείζουν για να καλύψεις το έλλειμμα αυτό αρχίζουν να αναρωτιούνται πως θα τους πληρώσεις στο μέλλον, αφού για να καλυφθεί το έλλειμμα ανάμεσα σ’ αυτά που χρειάζεσαι και σ’ αυτά που παράγεις σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα πρέπει να μεσολαβήσει δανεισμός από το εξωτερικό.
Την προηγούμενη φορά που οι «δανειστές» …πρόσεξαν αυτή την διαρκή αδυναμία της οικονομίας να παράγει «αξίες» τόσες που να μπορούν να ισοσκελίζουν τις αναγκαστικά εισαγόμενες, συνέπεσε με την κρίση του χρέους και ακολούθησαν …τρία μνημόνια και μια χωρίς προηγούμενο καταστροφική περίοδος που οδήγησε σε απώλεια του 25% του ΑΕΠ για να ρυθμιστεί το χρέος και να εξασφαλιστούν οι δανειστές.
Ναι αυτοί που τους χρωστάμε τώρα το 162% του ΑΕΠ για τα επόμενα 40 χρόνια και θα πρέπει να παράγουμε ένα πλεόνασμα περίπου 2% του ΑΕΠ και να το βάζουμε στην άκρη για να τους πληρώνουμε και να μην ανησυχούν. Μέχρι σήμερα και με το γνωστό ήδη υψηλό κοινωνικό κόστος των τελευταίων 13 – 14 ετών, «δείχνουμε» ότι θα σφίγγουμε το ζωνάρι για να βάζουμε στην άκρη αυτό το 2% του ΑΕΠ.
Αλλά αυτό που δείχνει το επίμονα αυξανόμενο έλλειμμα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών «φωνάζει» προς όλες τις κατευθύνσεις ότι αυτό δεν θα μπορεί να γίνεται για πολύ ακόμα…
Το ενδιαφέρον είναι ότι ενώ αναδεικνύεται με κάθε ευκαιρία κάθε «διόρθωση» που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια όσο αφορά την διαχείριση του χρέους έτσι ώστε να μπορούν να εξασφαλίζονται οι δανειακές καλύψεις αυτού του ελλείμματος στην οικονομία.
Υπάρχει «σιωπή» για το γεγονός ότι δεν γίνεται τίποτα αντίστοιχα σημαντικό στο πεδίο των προϋποθέσεων για την μείωση αυτής της σταθερής ετήσιας αιμορραγίας.
Τι αλλαγές; Αυτές που θα μπορούσαν π.χ. να χρηματοδοτηθούν από τους τεράστιους πόρους των 37 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης ή των δεκάδων δισ. ευρώ των ΕΣΠΑ, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγική δυναμική «αξιών» και εισοδημάτων από το εσωτερικό της οικονομίας, με άλλα λόγια να ενισχυθεί η παραγωγική δραστηριότητα προϊόντων (βιομηχανικών, αγροτικών, κ.λ.π.) και όχι μόνο υπηρεσιών (τουριστικών) που σε κάθε περίπτωση παραμένουν ευάλωτες στις ασταθείς διεθνείς συνθήκες.
Αυτό το έλλειμμα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, όπως έλεγε ο Γιώργος Προβόπουλος, αλλά και ο αδικοχαμένος πρόσφατα Βασίλης Κάβαλος και οι δύο εξαιρετικοί γνώστες σε βάθος του προβλήματος, είναι «μια καμπάνα που δεν σταματάει να χτυπάει και αλίμονο σε όσους δεν την ακούνε…».