Το δεύτερο κύμα της πανδημίας στην Ελλάδα βρίσκεται στο ζενίθ και ελάχιστα είναι ακόμη τα σημάδια για αποκλιμάκωση της. Πλέον θεωρείται κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι και η νέα πρόβλεψη για την ύφεση του 2020 στο 10,5%, που περιλαμβάνεται στον προϋπολογισμό, θα διαψευσθεί. Αν μάλιστα το lockdown συνεχιστεί για ένα μεγάλο μέρος της εορταστικής περιόδου, τότε είναι σίγουρο ότι η κατανάλωση, που αποτελεί ένα μεγάλο του ΑΕΠ, θα υποστεί μία ακόμη σημαντική ζημιά.
Το ενδεχόμενο για μεγαλύτερη ύφεση σε συνδυασμό με τις εκ των πραγμάτων αυξημένες δαπάνες για στήριξης επιχειρήσεων και εργαζομένων, θα έχουν άμεση επίπτωση τόσο στο δημοσιονομικό έλλειμμα, όσο και στο χρέος. Και μπορεί οι δημοσιονομικοί κανόνες της Ευρωζώνης να έχουν να μπει στο πάγο, τόσο για το 2020, όσο και για το 2021 και ενδεχομένως και κατά κάποιο τρόπο και για το 2022, ωστόσο αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι μπορεί το υπουργείο Οικονομικών να ξοδεύει χωρίς μέτρο.
Click4more 120 δόσεις, ψηφιακή «κατάθεση» πινακίδων, αποζημίωση για τα «χαμένα» ενοίκια – Όλες οι αλλαγές
Η στατική εικόνα της ελληνικής οικονομίας, θυμίζει εν πολλοίς το 2009, όταν και ακολούθησαν τα τρία μνημόνια. Τα τελευταία στοιχεία από το υπουργείο Οικονομικών, αλλά και την Τράπεζα της Ελλάδος, έφεραν μνήμες από το μακρινό παρελθόν, όταν το χρέος είχε αυξηθεί υπέρμετρα, ενώ τα δίδυμα ελλείμματα (δημοσιονομικό και τρεχουσών συναλλαγών), έπνιξαν την χώρα και έφεραν τις γνωστές συνέπειες με τα μνημόνια.
Στο υπουργείο Οικονομικών γνωρίζουν άριστα ότι η κατάσταση σε όλα τα επίπεδα πρέπει να παραμείνει υπό απόλυτο έλεγχο, γιατί στην αντίθετη περίπτωση θα ελλοχεύει ο κίνδυνος να κυλήσει η χώρα σε κακές συνήθειες του παρελθόντος.
Χρέος
Μέχρι σήμερα το μοναδικό μέγεθος που δεν έχει ελεγχθεί είναι το χρέος. Βέβαια το μέγεθος αυτό δεν είναι με βάση ποιοτικά χαρακτηριστικά εφάμιλλο του 2009. Εφέτος όπως προβλέπεται στο προϋπολογισμό, που κατατέθηκε πριν από λίγες ημέρες στην Βουλή, το χρέος θα διαμορφωθεί στα 340 δισ. ευρώ ή 208,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ έναντι 331,072 δισ. ευρώ ή 180,5% του ΑΕΠ το 2019, αύξηση που οφείλεται στην άνοδο των κρατικών δαπανών φέτος λόγω της πανδημίας.
Για του χρόνου θα υπάρξει αποκλιμάκωση του χρέους της τάξεως των 9,3 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ και θα διαμορφωθεί κάτω από το 200% του ΑΠΕ και συγκεκριμένα στο 199,6%. Σε απόλυτα μεγέθη το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης το επόμενο έτος αναμένεται να ανέλθει στα 343,2 δισ. ευρώ.
Έλλειμμα στο ισοζύγιο
Όπως σημειώνει σε σχετική της ανάλυση και η Eurobank στο εβδομαδιαίο δελτίο «7 Ημέρες Οικονομία», το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών στην Ελλάδα κατέγραψε μεγάλη ετήσια μείωση της τάξης των 7 δισ. ευρώ το τρίτο 3μηνο 2020. Αναλυτικά, διαμορφώθηκε σε έλλειμμα 1,3 δισ. σε τρέχουσες τιμές από πλεόνασμα 5,8 δισ. το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Για το σύνολο του 9μηνου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 η αντίστοιχη πτώση διαμορφώθηκε στα 9,4 δισ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως σημειώνει η Eurobank, ποτέ άλλοτε δεν έχει καταγραφεί τόσο μεγάλη συρρίκνωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών στην Ελλάδα σε τόσο βραχύ χρονικό διάστημα.
Click4more Εστίαση: Επιδότηση έως και 5000 ευρώ σε επιχειρήσεις για εξωτερική θέρμανση
Το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών ισούται με τη διαφορά ανάμεσα στις εισπράξεις (εξαγωγές) και τις πληρωμές (εισαγωγές) που πραγματοποιεί η εγχώρια οικονομία από συναλλαγές με την αλλοδαπή. Στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας, η μεγάλη μείωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 πηγάζει κυρίως από τη συνιστώσα των εισπράξεων και συγκεκριμένα των τουριστικών εσόδων. Η υψηλή βαρύτητα του τουρισμού στο σύνολο των εξωτερικών συναλλαγών της Ελλάδας και ο μεγάλος βαθμός ευαισθησίας του εν λόγω κλάδου στην πανδημία του κορονοϊού COVID-19 οδήγησαν στο προαναφερθέν αποτέλεσμα. Η συνολική ετήσια μείωση των τουριστικών εισπράξεων στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 διαμορφώθηκε στα -€12,6 δισ. ή -78,2%.
Δημοσιονομικό έλλειμμα
Το πρωτογενές έλλειμμα για το διάστημα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2020, σε 9,065 δις. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 5,739 εκατ. σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Μάλιστα σύμφωνα με την Eurobank «η πτώση της οικονομικής δραστηριότητας κατά το τρέχον έτος, αλλά και τα μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση με σκοπό την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, όπως οι αναστολές πληρωμών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, η μείωση της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος, αλλά και η παροχή αποζημίωσης ειδικού σκοπού προς τους εργαζόμενους των κλάδων που έχουν πληγεί από την πανδημία, η στήριξη των ανέργων κ.λπ., αναμένεται να έχουν σημαντική επίπτωση και στα δημοσιονομικά μεγέθη της οικονομίας».