Το δεκαπενθήμερο που ακολουθεί ίσως αποδειχθεί εξαιρετικά κρίσιμο για το πως και με τι θα συνεχισθεί ή όχι, ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η καρδιά του θέματος είναι πως θα βρεθούν «λεφτά» για την συνέχεια της χρηματοδότησης του πολέμου, καθώς τα ρωσικά στρατεύματα φαίνεται να πλησιάζουν σχετικά γρήγορα στον αρχικό τους στόχο.
Ήτοι την τριχοτόμηση της Ουκρανίας με την δημιουργία δύο ζωνών στο κεντρικό και ανατολικό μέρος, μιας ουδέτερης εκτός ελέγχου ΝΑΤΟ και μίας υπό ρωσική εποπτεία.
Σε δύο συναντήσεις, μία στην G-7 το Σάββατο που θα συναντηθούν οι Υπουργοί Οικονομικών και μία δεύτερη μέσα στον Ιούνιο την Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., το «κοινό» θέμα είναι η εύρεση τρόπων χρηματοδότησης της Ουκρανίας.
Οι «ιδέες» που έχουν πέσει στο τραπέζι αφορούν και οι δύο την Ευρωζώνη και τις ΗΠΑ.
Στην πρώτη συνάντηση που θα γίνει το Σάββατο στην Ιταλία στην παραλίμνια μαγευτική Στρέσα, η «ιδέα» είναι παλιά και έχει να κάνει με την εκμετάλλευση των ρωσικών παγωμένων συναλλαγματικών διαθεσίμων σε δυτικές τράπεζες.
Το πως θα μπορούσε να γίνει αυτό έχει το ενδιαφέρον του.
Η πρόταση (αμερικανικής προέλευσης) είναι να κυκλοφορήσει ένα ομολογιακό δάνειο του οποίου την εξόφληση θα εγγυάται στην αγορά, δηλαδή σ’ αυτούς που θα το αγοράσουν, η δέσμευση των «κερδών» από τα παγωμένα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Ρωσίας.
Κάτι δηλαδή σαν τιτλοποίηση των κερδών των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων.
Όπως και το «πάγωμα» των ρωσικών κεφαλαίων, η έκδοση ενός τέτοιου ομολόγου έχει τα προβλήματά της, γιατί αυτό θέτει ερωτηματικά για το ποιος «θεσμός» νομιμοποιείται να αναλάβει την έκδοσή του και με ποιο τρόπο θα νομιμοποιηθεί η έκδοσή του.
Και στην συνέχεια πως αυτό θα επηρεάσει όσους «επενδύσουν» σ’ αυτό και το κρατήσουν στα χαρτοφυλάκιά τους για 10 ή 20 χρόνια με …άγνωστο σήμερα το πως θα καταλήξει το γεγονός του πολέμου, πάνω στο οποίο στηρίζεται η έκδοσή του…
Αυτό τον γόρδιο δεσμό πήγε στην Φρανκφούρτη πριν από την Στρέσα, για να δει πως θα μπορούσε να λυθεί – ή για την ακρίβεια πως θα μπορούσε να τον φορτωθεί η Ευρωζώνη – η κα Γιέλεν, ΥΠΟΙΚ της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Η «λύση» δεν φαίνεται ακόμα στο προσκήνιο εύκολη ενώ στο μεταξύ μόλις ακούστηκε ότι μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο, η Μόσχα ανακοίνωσε ότι θα προβεί σε αντίποινα εις βάρος τριών μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών που διατηρούν στην Ρωσία περιουσιακά στοιχεία…
Μια τελική απόφαση στην Στρέσα για την «χρήση» των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων, ισοδυναμεί με καταδίκη των τριών τραπεζών σε μεγάλες απώλειες από την Ρωσία.
Στην Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. η άλλη «ιδέα» αφορά στο πως θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί το διακρατικό Ταμείο ESM.
Θυμίζουμε ότι είχε φτιαχτεί ad hoc για την διάσωση των ευρωπαϊκών χωρών από την κρίση χρέους – το 70% του ελληνικού χρέους είναι στα χέρια του ESM – και το οποίο πρόσφατα – λόγω Ιταλίας – δεν έγινε δυνατό να μετατραπεί σε εγγυητικό ταμείο για την διάσωση και αναδιάρθρωση ευρωπαϊκών τραπεζών.
Αυτό το Ταμείο έχει κάπου 80 δισ. ευρώ στο ταμείο και δυνατότητα μόχλευσης μέχρι και μισό τρις ευρώ.
Η πρόταση που έχει μπει στο τραπέζι είναι να μετατραπεί σε Ταμείο χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας.
Με άλλα λόγια ένα ταμείο για την χρηματοδότηση του εξοπλισμού της Ε.Ε. απέναντι στην απειλή πολέμου.
Η «δυσκολία» είναι ότι το Ταμείο αυτό δεν είναι ευρωπαϊκός θεσμός, δηλαδή δεν υπάρχει σε κανένα ευρωπαϊκό καταστατικό χάρτη και δεν υπόκειται στον έλεγχο και εποπτεία των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Είναι ένα ταμείο το οποίο είχαν συγκροτήσει οι χώρες μέλη αλλά εκτός θεσμικού πλαισίου Ε.Ε. ή ΟΝΕ. Πρόκειται για ένα διακρατικό ταμείο του οποίου η διεύθυνση και διαχείριση αποτελείται από ένα συμβούλιο με μέλη τους Υπουργούς Οικονομικών της Ε.Ε. Και οι αποφάσεις λαμβάνονται με ομοφωνία, η οποία βέβαια διαμορφώνεται, όπως γνωρίζει καλά η Ελλάδα, με βάση τις ισορροπίες που καθορίζονται από το δίκαιο των ισχυρότερων…
Αυτό το Ταμείο λοιπόν προτείνεται να αναλάβει την παραγωγή και τροφοδοσία οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία, με δάνεια, τα οποία όμως θα χρηματοδοτούν αγορές και παραγωγές όπλων από τις ευρωπαϊκές πολεμικές βιομηχανίες.
Όπως ακριβώς κάνουν και οι ΗΠΑ με την «βοήθεια» που στέλνουν στην Ουκρανία.
Θα συμφωνήσουν όλοι για κάτι τέτοιο, δεδομένου ότι δεν έχουν όλοι όφελος τουλάχιστον οικονομικό από αυτό το σχέδιο; Αμφίβολο λένε όσοι γνωρίζουν τις σχετικές συζητήσεις που ζυμώνονται ήδη στις Βρυξέλλες και στο ΝΑΤΟ.
Κατά την συνήθη μέθοδο όμως λήψης αποφάσεων στην Ευρωζώνη, όταν κάποια ομάδα χωρών θέλει κάτι διακαώς, διαμορφώνονται οι συνθήκες για ανταλλάγματα με θέματα που ζητούν κάποιοι άλλοι για να καταλήξει κάποια συμφωνία, όπου και η πίτα θα μείνει ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος.
Όχι πάντα όμως, γιατί εξαρτάται από το τι είναι διατεθειμένος να δώσει κάποιος για να πάρει αυτό που θέλει και να είναι τυχερός αυτό που θα δώσει να μη προκαλεί την αντίθεση κάποιου τρίτου… Αυτή την φορά η ένταση είναι αρκετά μεγάλη καθώς πέραν των οικονομικών κινήτρων, συμπλέκονται τα μεγάλα γεωπολιτικά ερωτηματικά που έχουν ανοίξει με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την
Γάζα και οι νέες ηγεμονικές φιλοδοξίες στο εσωτερικό της πολιτικά και οικονομικά κατακερματισμένης Ευρωζώνης.
Μπορεί να υπάρξει συμφωνία για το ευρωπαϊκό… Ταμείο Πολέμου; Κανείς ακόμα δεν μπορεί να κάνει πρόβλεψη.
Η αλήθεια όμως είναι ότι στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με αφορμή την χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία, αυτό έχει μπει προς συζήτηση στο τραπέζι…
Άλλος ένας εφιάλτης στον ευρωπαϊκό ορίζοντα λίγο πριν τις Ευρωεκλογές.