Η μάχη για να αποκλιμακωθούν οι τιμές στην Ευρώπη δεν δείχνει να φτάνει σε ύφεση με την έλευση του 2024, καθώς σήμερα (05.01.24) αναμένεται η ανακοίνωση της Eurostat για τον πληθωρισμό με τις πρώτες ενδείξεις να μην είναι θετικές.
Ήδη οι μετρήσεις που ανακοινώθηκαν σε εθνικό επίπεδο σε βασικές οικονομίες της περιοχής δείχνουν επιτάχυνση στην αύξηση των τιμών, συσκοτίζοντας έτσι περαιτέρω τις προβλέψεις για τις επόμενες κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε σχέση με τα επιτόκια.
Από το «κάδρο» των ανατιμήσεων δεν εξαιρείται φυσικά και η Ελλάδα. Παρά την πρόοδο των τελευταίων μηνών του 2023 στην επιβράδυνση του γενικού δείκτη – η οποία εκτιμάται από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ότι θα συνεχιστεί – εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ιδιαίτερα αυξημένες τιμές σε μία σειρά από κλάδους και προϊόντα, με πρώτα και κύρια τα τρόφιμα που κατέγραψαν αύξηση 7,7% τον προηγούμενο μήνα.
Στα παραπάνω θα πρέπει να συνυπολογιστεί πως ο Δεκέμβριος του 2023 ήταν μήνας χριστουγεννιάτικων εορτών κατά τον οποίο η ζήτηση γενικά, αλλά και ειδικότερα στα τρόφιμα, αυξάνεται ραγδαία και ως εκ τούτου πιέζει τις τιμές ανοδικά, ενώ δεν αποκλείονται και τα φαινόμενα κερδοσκοπίας.
Είναι χαρακτηριστικό, πως το χριστουγεννιάτικο τραπέζι φέτος κόστισε από 10% έως και 20% περισσότερο σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς.
Σε επίπεδο γενικού δείκτη, ωστόσο, η τελευταία ανακοίνωση της Eurostat με στοιχεία Νοεμβρίου έδειξε πως οι τιμές αυξήθηκαν στην Ελλάδα κατά 2,9% αντί για 3,8% τον προηγούμενο μήνα, πετυχαίνοντας μάλιστα άνοδο τιμών κάτω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μένει να φανεί, αν η επιβράδυνση που πέτυχε η Ελλάδα σε συνθήκες αντίστοιχης κίνησης στην Ευρωζώνη, θα επαναληφθεί σε συνθήκες επιτάχυνσης των ευρωπαϊκών τιμών.
Και τούτο διότι, τα προμηνύματα που καταφθάνουν από την Ευρώπη δεν είναι ευνοϊκά σε επίπεδο εθνικών ανακοινώσεων, καταδεικνύοντας την τάση που αναμένεται να αποτυπωθεί και από την Eurostat το μεσημέρι της Παρασκευής (5.1.2024), ώρα Ελλάδας, ανεβάζοντας τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης στο 3%, αν και προβλέπεται πως θα συνεχίσει την επιβράδυνσή του καθώς προχωράει το έτος.
Τα προμηνύματα από Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία
Τα στοιχεία της Πέμπτης από την Γαλλία δείχνουν ότι ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο 4,1% σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο, από 3,9% τον Νοέμβριο, μετά τη σταδιακή κατάργηση των ενεργειακών επιδοτήσεων, καθώς η ενέργεια αλλά και οι υπηρεσίες βρέθηκαν στο επίκεντρο των ανατιμήσεων.
Ακόμα πιο ραγδαία είναι η αύξηση του πληθωρισμού στη Γερμανία, με ετήσια άνοδο στις τιμές καταναλωτή κατά 3,7% τον Δεκέμβριο, από 2,3% έναν μήνα νωρίτερα. Αυτή είναι και η ταχύτερη αύξηση τριών μηνών, με τις ενεργειακές τιμές να αναπηδούν σε αύξηση 4,1% από μείωση 4,5% τον προηγούμενο μήνα, ήτοι 8,6 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά.
Η άνοδος της πληθωριστικής πίεσης αντανακλά τις «επιδράσεις βάσης» από ένα χρόνο νωρίτερα, όταν το Βερολίνο ανέλαβε τη μηνιαία έκπτωση για τα νοικοκυριά για φυσικό αέριο και θέρμανση σε εφάπαξ βάση τον Δεκέμβριο του 2022 ενώ και το Παρίσι επιδοτούσε σε μεγάλο βαθμό το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Η απόσυρση αυτών των επιδοτήσεων απειλεί να «εκτροχιάσει» την Ευρωζώνη από την πορεία επιβράδυνσης την οποία ακολουθεί τους τελευταίους έξι μήνες καθώς το μέτρο αυτό της ομοσπονδιακής γερμανικής κυβέρνησης είχε επιβραδυντική επίδραση στον συνολικό δείκτη τον Δεκέμβριο του 2022 και, κατά συνέπεια, τώρα ωθεί σε υψηλότερες ταχύτητες τον Δεκέμβριο του 2023.
Από την άλλη, εν αντιθέσει με τα ελληνικά δεδομένα, η άνοδος των τιμών των τροφίμων εξασθένησε περαιτέρω τον Δεκέμβριο του 2023 σε ρυθμό 4,5% σε ετήσια βάση.
Άγνωστες ακόμα παραμένουν οι περαιτέρω επιδράσεις των εν εξελίξει κρίσεων σε Μέση Ανατολή και Ερυθρά Θάλασσα που έχουν φέρει διαταραχές στις διεθνείς μεταφορές και συνολικά στο εμπόριο.
Νωρίτερα στην εβδομάδα, είχε προηγηθεί και η αντίστοιχη ανακοίνωση της ισπανικής στατιστικής υπηρεσίας η οποία έδειξε ανακοπή της τάσης επιβράδυνσης του πληθωρισμού για το μήνα Δεκέμβριο, που βρισκόταν σε εξέλιξη όλους τους προηγούμενους μήνες, παραμένοντας σταθερός σε ρυθμό 3,3%.