Πληθωρισμός: Η ακρίβεια «χτυπά» με αυξήσεις στα βασικά αγαθά

Η ακρίβεια στα σούπερ μάρκετ δείχνει τα δόντια της. Κάπως έτσι θα μπορούσε να τιτλοφορηθεί η χθεσινή (12.01.2023) ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό του Δεκεμβρίου. Και αυτό διότι ναι μεν μπορεί να σημείωσε μία ακόμη, σημαντική υποχώρηση, σε σχέση με τους προηγούμενες μήνες, αλλά δείχνει περίτρανα ότι η ακρίβεια έχει περάσει στον πιο σκληρό πυρήνα της οικονομίας, τα βασικά αγαθά.

Και είναι σαφές ότι η ακρίβεια πλήττει περισσότερο τα ευάλωτα νοικοκυριά, αφού οι δυνατότητες περιορισμού της κατανάλωσης είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Ίσως αυτός είναι ο λόγος που ναι μεν ο πληθωρισμός είναι χαμηλότερος αλλά πιο σκληρός και επίπονος.

Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή υποχώρησε στο 7,2% τον Δεκέμβριο του 2022 από 8,5% τον Νοέμβριο του 2022, αλλά η ακρίβεια είναι εδώ και σε πλήρη εξέλιξη με τις τιμές των τροφίμων να καλπάζουν.

Η προσπάθεια από το υπουργείο Ανάπτυξης με το «καλάθι του νοικοκυριού» δεν έφερε αποτέλεσμα στο βαθμό που όλοι θα επιθυμούσαν. Η ακρίβεια στην ομάδα διατροφή έτρεχε πέρυσι με σχεδόν τετραπλάσια ταχύτητα σε σχέση με το 2021 με το κοντέρ να γράφει 15,5% από 4,3%.

Το κύμα ανατιμήσεων σε βασικά είδη διατροφής ξεπερνά και το 25% πιέζοντας τα νοικοκυριά ενώ η ακρίβεια σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, ήρθε για να μείνει για τουλάχιστον ακόμη δύο χρόνια.

Το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζεται να ανοίξει την πλατφόρμα του market pass με τις πρώτες πληρωμές στους δικαιούχους του επιδόματος να αναμένονται μέχρι το Φεβρουαρίου.

Η αποκλιμάκωση του εθνικού δείκτη τιμών καταναλωτή το Δεκέμβριο οφείλεται σε δύο κυρίως παράγοντες: την αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας και στη σύγκριση με τα περσινά επίπεδα τιμών όπου ο πληθωρισμός είχε αρχίσει να δείχνει τα δόντια του.

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η ακρίβεια στα τρόφιμα θα συνεχιστεί και ήδη οι νέοι τιμοκατάλογοι από τους προμηθευτές και τις βιομηχανίες προς τα σούπερ μάρκετ περιλαμβάνουν αυξήσεις έως και 20% σε μεγάλη γκάμα ειδών διατροφής οι οποίες θα περάσουν σταδιακά στους καταναλωτές.

Οι ανατιμήσεις ροκανίζουν τα εισοδήματα των νοικοκυριών και όπως αναφέρει το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ το εξάμηνο Απριλίου – Σεπτεμβρίου η υποχώρηση της αγοραστικής δύναμης λόγω του υψηλού πληθωρισμού έφτασε το 40% για τα εισοδήματα κάτω από τον κατώτερο μισθό, το 19% για όσους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και περιορίστηκε σε ένα ποσοστό που κυμαίνεται από το 9% έως και το 14% για εισοδήματα έως 1.100 ευρώ.

Όσον αφορά στις εστίες της πληθωριστικής φωτιάς η επεξεργασία των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ δείχνει ότι εκτός από τα τρόφιμα καυτές ανατιμήσεις καταγράφονται στην ενέργεια και σε συγκεκριμένες υπηρεσίες. Ειδικότερα:

Οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις στα τρόφιμα καταγράφηκαν σε γαλακτοκομικά και αυγά με 25,6%, έλαια και λίπη με 21,7%, ψωμί και δημητριακά με 18,1%, κρέατα με 17,8%, καφές, τσάι και κακάο με 13,2%, λαχανικά με 13,1%, λοιπά τρόφιμα με 14%, μεταλλικό νερό, χυμοί και αναψυκτικά με 10,4%, ζάχαρη, γλυκά και σοκολάτες με 8,7%.

Στις μεταφορές ο δείκτης έτρεχε με 9% από 10,9% το 2021 με πρωταθλητές αυξήσεων τα ταξί με 32,9%, τα αεροπλάνα με 36,7%, τα πλοία με 26,7%, τα αυτοκίνητα με 11,1%, τα ανταλλακτικά αυτοκινήτου με 11,7%, και τα καύσιμα και λιπαντικά με 8,6%.

Στην ενέργεια το φυσικό αέριο ακρίβυνε 50%, τα στερεά καύσιμα 24,7%, το πετρέλαιο θέρμανσης 1,4% ενώ η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος μειώθηκε κατά 8,8%.

Στα διαρκή αγαθά οι αυξήσεις επιταχύνθηκαν στο 11,3% από 2,3% το 2021 με τις ανατιμήσεις στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού στο 18,1%, στα έπιπλα στο 6,9%, στις οικιακές συσκευές στο 6,6% και στα υαλικά και επιτραπέζια σκεύη στο 6,7%.

Στην ομάδα υγεία η μέση αύξηση ήταν 2,8% όταν το 2021 υπήρξε υποχώρηση των τιμών κατά 0,1% με τα φάρμακα να ανατιμώνται κατά 6%, τα Ιατρικά προϊόντα κατά 2,7%, τις ιατρικές και οδοντιατρικές υπηρεσίες κατά 1,5% και τη νοσοκομειακή περίθαλψη κατά 0,6%.
Στο πακέτο διακοπών καταγράφηκε αύξηση 13,2%, στους κινηματογράφους και τα θέατρα 14,5%, στα ξενοδοχεία 12,6% και στα εστιατόρια, κυλικεία και καφενεία 7,2%.