Βαθιά ύφεση προβλέπεται για το 2020. Τι σημαίνει για την κυβέρνηση η "ρήτρα διαφυγής" που τίθεται σε εφαρμογή από την Ε.Ε. "Κομβικός" ο τουρισμός το επόμενο διάστημα.
Η χθεσινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου – που διεξήχθη, μάλιστα, μέσω τηλεδιάσκεψης – είχε ασφαλώς αποκλειστικό θέμα τον κορονοϊό και τις συνέπειές του.
Συμπεριλαμβανομένων και αυτών στην οικονομία, με τις εκτιμήσεις να μιλούν πια δεδομένα κι επίσημα για βαθιά ύφεση αντί της ανάπτυξης που υπολόγιζε αρχικά βάσει του προϋπολογισμού του 2020 η κυβέρνηση.
Το θετικό, βέβαια, για τη χώρα είναι πως οι οικονομικές συνέπειες του κορονοϊού που θυμίζουν πόλεμο αφορούν ολόκληρο τον πλανήτη και όχι μόνο την Ελλάδα.
Τι σημαίνει η “ρήτρα διαφυγής”
Προς τούτο, στην κυβέρνηση επικρατεί ανακούφιση και για τη «ρήτρα διαφυγής» που ενεργοποίησε η ΕΕ, απελευθερώνοντας έτσι τις δημόσιες δαπάνες για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των συνεπειών της. Αλλά και για την ένταξη της Ελλάδας στο νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, η οποία, σύμφωνα με το Μαξίμου, επετεύχθη ύστερα από τις «μυστικές» επαφές του πρωθυπουργού με την επικεφαλής της Ευρωτράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Αφενός ότι το Δημόσιο θα μπορέσει να δαπανήσει ελεύθερα και δίχως το βραχνά των δημοσιονομικών στόχων όσα χρήματα χρειαστούν είτε για τη στήριξη του δημοσίου συστήματος υγείας με προσλήψεις, προμήθειες κτλ. είτε για ενέσεις ρευστότητας στην πραγματική οικονομία και στήριξη προς τους εργαζομένους και τους επαγγελματίες που πλήττονται. Αφετέρου ότι μέρος αυτών των χρημάτων θα προέλθουν από ευρωπαϊκούς πόρους και όχι μόνο από τον κρατικό προϋπολογισμό.
3,6 + 3 δισ. ευρώ
Υπενθυμίζεται ότι ο προϋπολογισμός του 2020 έχει ήδη αναθεωρηθεί και 3,6 δις ευρώ κοστολογούνται τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί, με πρόβλεψη για πρόσθετα μέτρα 3 δις ευρώ. Επίσης, άλλα 3 δις ευρώ θα διατεθούν μετά την αναδιάρθρωση του ΕΣΠΑ, ενώ σε 12 δις ευρώ υπολογίζεται η συνεισφορά της ΕΚΤ μέσα από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Χρήματα τα οποία θα πέσουν μέσω των τραπεζών στην πραγματική οικονομία ή θ’ αφορούν ακόμη και εταιρικά ομόλογα – δηλαδή απευθείας δανεισμό μεγάλων επιχειρήσεων από την ΕΚΤ.
Στις οχλήσεις του ΣΥΡΙΖΑ για το «μαξιλάρι» των 37 δις ευρώ και το ενδεχόμενο αξιοποίησής του, η κυβέρνηση απαντά το αυτονόητο: ότι το «μαξιλάρι» δεν πρέπει να πειραχθεί αυτή τη στιγμή, καθώς και ότι αποτελεί σε κάθε περίπτωση το τελευταίο καταφύγιο για την κυβέρνηση.
Ο στόχος ούτως ή άλλως, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, δεν πρέπει να είναι το κράτος να υποκαταστήσει την ιδιωτική οικονομική δραστηριότητα σε μόνιμη βάση, αλλά μόνο στις έκτακτες συνθήκες που βιώνουμε σήμερα και πάλι δίχως τη λογική ότι υπάρχουν… λεφτόδεντρα και χρήμα που μοιράζεται αφειδώς.
Για ποιο λόγο; Για έναν και μόνο: να συγκρατηθεί στο μέτρο του δυνατού η ύφεση και δη κάτω από διψήφιο ποσοστό. Κομβικό ρόλο στη διαμόρφωση των δημοσιονομικών δεδομένων, αλλά και της πολιτικής που θ’ ακολουθήσει σε δεύτερη φάση η κυβέρνηση – αφού, δηλαδή, ξεπεραστεί η καραντίνα στην οποία έχει μπει και η πραγματική οικονομία λόγω κορονοϊού – θα παίξει η πορεία του τουρισμού, με τις πρώτες και δη αισιόδοξες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο ακόμη και για κάμψη 50% στην κίνηση.
Ποιο μπορεί να είναι, αντίστοιχα, το αντίδοτο; Εάν η χώρα θα καταφέρει πράγματι να συγκρατήσει σε χαμηλά επίπεδα τις απώλειες και τα κρούσματα του κορονοϊού κι έτσι να εκπέμψει μήνυμα αξιοπιστίας, αλλά και να αντισταθμίσει την αναμενόμενη κάμψη των κρατήσεων από αυτές της τελευταίας στιγμής (last minute) στην ύστερη θερινή περίοδο, όπου συνήθως οι τιμές είναι και πιο υψηλές.
