«Πυρ ομάδον» από γερμανικά think tanks και επιχειρηματικών φορέων κατά των κινεζικών επιδοτήσεων στις πράσινες τεχνολογίες βρίσκεται σε εξέλιξη ενόψει της επίσκεψης του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς της Γερμανίας στην Κίνα την ερχόμενη εβδομάδα (14-17.04.24).
Mετά το Ινστιτούτο της γερμανικής Οικονομίας (IW), το οποίο χθες (09.04.24) δημοσίευσε έκθεσή του για τις σινο – γερμανικές οικονομικές σχέσεις, σήμερα (10.04.24) ήλθε η σειρά του Iνστιτούτου για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW, Κίελο, Γερμανία), αλλά και έρευνα του Γερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου στην Κίνα.
Συγκεκριμένα, μία ανάλυση του Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW Kiel) δείχνει ότι το Πεκίνο επιδοτεί ιδιαίτερα έντονα τις εγχώριες βιομηχανίες του, ιδίως στους τομείς των πράσινων τεχνολογιών, όπως η ηλεκτροκίνηση και η αιολική ενέργεια.
Ανάλογα με το εύρος των επιδοτήσεων που λαμβάνονται υπόψη, διαφορετικές εκτιμήσεις ανεβάζουν το συνολικό οικονομικό μέγεθος σε τρεις έως εννέα φορές αυτό που άλλες χώρες του ΟΟΣΑ, όπως οι ΗΠΑ ή η Γερμανία, δαπανούν για επιδοτήσεις επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με την ανάλυση των νέων στοιχείων, ένας από τους μεγαλύτερους δικαιούχους είναι ο κατασκευαστής ηλεκτρικών αυτοκινήτων, η BYD. Αυτό αντικατοπτρίζει την ταχεία επέκταση της τεχνολογίας και των παραγωγικών δυνατοτήτων της BYD και την αυξανόμενη ανταγωνιστικότητά της.
“Η πολιτική επιδοτήσεων της Κίνας είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα εδώ και χρόνια: η ευρωπαϊκή βιομηχανία συχνά δεν είναι πλέον ανταγωνιστική όσον αφορά τις τιμές έναντι του ανταγωνισμού από την Κίνα. Ωστόσο, χωρίς την επιδοτούμενη τεχνολογία της Κίνας, τα προϊόντα που χρειάζεται η Γερμανία για τον πράσινο μετασχηματισμό θα γίνονταν επίσης ακριβότερα και σπανιότερα”, λέει ο Ντιρκ Ντόζε (Dirk Dohse), διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο του Κιέλου και συν-συγγραφέας του Kiel Policy Brief “Foul play? Σχετικά με το επίπεδο και την έκταση των βιομηχανικών επιδοτήσεων στην Κίνα”.
Οι συγγραφείς δείχνουν ότι οι κρατικές επιδοτήσεις είναι πανταχού παρούσες στην Κίνα. Πάνω από το 99% των εισηγμένων εταιρειών έλαβαν άμεσες κρατικές επιδοτήσεις το 2022. Η Κίνα χρησιμοποιεί συχνά τις επιδοτήσεις της με πολύ στοχευμένο τρόπο για να φέρει βασικές τεχνολογίες στην ωριμότητα της αγοράς.
Σε συνδυασμό με άλλα μέτρα στήριξης, όπως η προτιμησιακή πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες, η μεταφορά τεχνολογίας που ενίοτε επιβάλλεται στους ξένους επενδυτές και η προτιμησιακή μεταχείριση στις δημόσιες συμβάσεις και τις διοικητικές διαδικασίες, οι κινεζικές εταιρείες κατάφεραν να επεκταθούν πολύ γρήγορα σε πολλούς τομείς πράσινης τεχνολογίας, να κυριαρχήσουν στην κινεζική αγορά και να διεισδύσουν όλο και περισσότερο στις αγορές της ΕΕ.
Τα τελευταία χρόνια, η χώρα έχει ήδη καταστεί ο κορυφαίος παραγωγός φωτοβολταϊκών συστημάτων και μπαταριών στον κόσμο. Είναι σαφές ότι η χώρα προσπαθεί επίσης να επιτύχει αυτόν τον ηγετικό ρόλο στον τομέα άλλων προϊόντων πράσινης τεχνολογίας, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα και οι ανεμογεννήτριες.
Ο κατασκευαστής ηλεκτρικών αυτοκινήτων BYD λαμβάνει επί του παρόντος ιδιαίτερα υψηλές επιδοτήσεις. Το 2020, οι άμεσες επιδοτήσεις ανήλθαν στο ισοδύναμο περίπου 220 εκατομμυρίων ευρώ – το 2022, ωστόσο, το ποσό αυτό είχε ήδη αυξηθεί σε 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ. Σε σχέση με τον κύκλο εργασιών, αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση των άμεσων επιδοτήσεων από 1,1% το 2020 σε 3,5% το 2022. Η BYD λαμβάνει επίσης πολύ περισσότερες πριμοδοτήσεις αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Κίνα από όλους τους άλλους εγχώριους κατασκευαστές, όπως η GAC, ή ακόμη και από ξένες εταιρείες που παράγουν τοπικά, όπως η Tesla ή οι κοινοπραξίες της VW.
Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά δεν αποτυπώνουν επαρκώς την πραγματική έκταση και το εύρος των επιδοτήσεων για τις πράσινες τεχνολογίες στην Κίνα”, λέει ο Dohse. Η BYD, για παράδειγμα, επωφελείται επίσης από τις επιδοτήσεις για τους κατασκευαστές μπαταριών μέσω της αγοράς φθηνότερων εξαρτημάτων, καθώς και από τη στήριξη των αγοραστών ηλεκτρικών οχημάτων με μπαταρίες μέσω της επακόλουθης αύξησης της ζήτησης.
Οι κορυφαίοι κινέζοι προμηθευτές στον τομέα των ανεμογεννητριών, όπως η Goldwing και η Mingyang, επωφελούνται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τις κρατικές επιδοτήσεις. Στην περίπτωση του κατασκευαστή ανεμογεννητριών Mingyang, αυτές αυξήθηκαν από 20 εκατ. ευρώ το 2020 σε 52 εκατ. ευρώ το 2022. Σε σχέση με τον κύκλο εργασιών, οι επιδοτήσεις είναι παρόμοιες με εκείνες του κατασκευαστή αυτοκινήτων GAC και ανέρχονται σε περίπου 1,2% το 2022.
Οι συγγραφείς συμβουλεύουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση του Πεκίνου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας κατά των επιδοτήσεων που ξεκίνησε πρόσφατα κατά των εισαγωγών ηλεκτρικών οχημάτων από την Κίνα, προκειμένου να την πείσει να καταργήσει τις επιδοτήσεις που είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για την ΕΕ.
Δεδομένης της σημερινής μακροοικονομικής αδυναμίας της Κίνας, της σχετικής δύναμής της στους τομείς της πράσινης τεχνολογίας και των εντάσεων με τις ΗΠΑ, οι συγγραφείς θεωρούν ρεαλιστικές τις πιθανότητες επιτυχίας αυτών των διαπραγματεύσεων. “Το ταξίδι της καγκελαρίου στην Κίνα την επόμενη εβδομάδα προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία να προετοιμάσει το έδαφος για τέτοιες διαπραγματεύσεις”, λέει ο Dohse.
Οι συγγραφείς συμβουλεύουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση του Πεκίνου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας κατά των επιδοτήσεων που ξεκίνησε πρόσφατα κατά των εισαγωγών ηλεκτρικών οχημάτων από την Κίνα, προκειμένου να την πείσει να καταργήσει τις επιδοτήσεις που είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για την ΕΕ.
Δεδομένης της σημερινής μακροοικονομικής αδυναμίας της Κίνας, της σχετικής δύναμής της στους τομείς της πράσινης τεχνολογίας και των εντάσεων με τις ΗΠΑ, οι συγγραφείς θεωρούν ρεαλιστικές τις πιθανότητες επιτυχίας αυτών των διαπραγματεύσεων. “Το ταξίδι της καγκελαρίου στην Κίνα την επόμενη εβδομάδα προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία να προετοιμάσει το έδαφος για τέτοιες διαπραγματεύσεις”, λέει ο Dohse.
Tην ίδια ώρα, τα 2/3 των γερμανικών εταιρειών αισθάνονται ότι αντιμετωπίζουν αθέμιτο ανταγωνισμό από τοπικές εταιρείες στην Κίνα και ότι υπολείπονται σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε τοπικούς αξιωματούχους, πληροφορίες και άδειες, όπως προκύπτει σήμερα από έρευνα του Γερμανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Κίνα, αναφέρει δημοσίευμα του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Οι γερμανικές εταιρείες νιώθουν ότι υπερισχύουν ακόμα σε ό,τι αφορά την ποιότητα των προϊόντων τους και την ικανότητα για καινοτομίες, αλλά αισθάνονται υπό πίεση από τους Κινέζους ανταγωνιστές τους ως προς την τιμολόγηση των προϊόντων με τέτοιο τρόπο που πλήττει τα κέρδη τους, σημειώνει η έρευνα.
Μόνο το 7% των γερμανικών εταιρειών νιώθουν ότι έχουν καλύτερη πρόσβαση στις τοπικές αρχές σε σχέση με το 58% που θεωρούν ότι οι κινεζικές εταιρείες έχουν καλύτερη πρόσβαση.
Περίπου 8% νιώθουν ότι έχουν καλύτερη πρόσβαση στην απόκτηση αδειών και 30% ότι οι κινεζικές εταιρείες είναι αυτές που έχουν καλύτερη πρόσβαση.