Στον ασφυκτικό κλοιό φυσικού αερίου και πετρελαίου βρίσκεται η ελληνική οικονομία, με τις υπάρχουσες εξελίξεις να διαψεύδουν το καλό σενάριο της γρήγορης αποκλιμάκωσης των τιμών.
Με βάση τις υπάρχουσες εκτιμήσεις σε κορυφαίο, όχι ελληνικό, αλλά ευρωπαϊκό επίπεδο, οι υψηλές τιμές τουλάχιστον για το φυσικό αέριο θα συνεχιστούν για όλο σχεδόν το 2022. Σε ότι αφορά το πετρέλαιο, οι εκτιμήσεις είναι πιο δύσκολες αφού εύκολα μπορεί μία είδηση να ανατρέψει τα δεδομένα και να ωθήσει προς τα πάνω τις τιμές ή και προς τα κάτω.
Για το τελευταίο βέβαια, δεν υπάρχουν ορατές τέτοιες προσδοκίες. Οι εκτιμήσεις πάντως είναι ότι θα διατηρηθεί σε αυτά ή και λίγο υψηλότερα επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμη.
Χθες πάντως οι τιμές για το πετρέλαιο στις διεθνείς αγορές παρέμειναν σταθερές, ενώ το φυσικό αέριο κινήθηκε ανοδικά, με τους αναλυτές να σημειώνουν ότι οι αυξομειώσεις θα είναι συχνές τουλάχιστο σε βραχυπρόθεσμο επίπεδα και θα επηρεάζονται από την κατάσταση στην Ουκρανία.
Σε ότι αφορά το φυσικό αέριο σε πρόσφατο έγγραφο της Κομισιόν που αποκάλυψε το Euractiv, αναφέρεται η εκτίμηση ότι οι τιμές θα διατηρηθούν υψηλές για όλο το έτος.
Σύμφωνα με αυτό, η ενεργειακή κρίση – που πυροδοτήθηκε από τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και κλιμακώθηκε από την επιδείνωση των σχέσεων με τον κύριο προμηθευτή αερίου της Ευρώπης, τη Ρωσία – έχει χειροτερέψει από το φθινόπωρο και θα διαρκέσει περισσότερο από το αναμενόμενο, έως το 2023.
Με τις αποθήκες αερίου της ΕΕ σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, την αδυναμία να γεμίσουν μέχρι τον επόμενο χειμώνα, την εμπλοκή στον Nord Stream 2 και τις ανησυχίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού που συνδέονται με τη χαμηλή χρέωση στους αγωγούς φυσικού αερίου από την Ανατολή, γινόμαστε μάρτυρες μιας αυξανόμενης κρίσης φυσικού αερίου σε σύγκριση με την κατάσταση την εποχή της ανακοίνωσης της Επιτροπής από τον περασμένο Οκτώβριο.
Τα διλήμματα της κυβέρνησης
Την ίδια στιγμή στο οικονομικό επιτελείο έχουν ισχυρά διλήμματα, αφού πρέπει να ισορροπήσουν όχι σε δύο βάρκες σε περισσότερες.
Το ένα δεδομένο είναι ότι θα συνεχιστεί η στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων από το αυξημένο ενεργειακό κόστος, για όσο χρειαστεί. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 300 – 400 εκατ. το μήνα. Αν σε αυτό προστεθεί το άνοιγμα στο έλλειμμα του ισοζυγίου, λόγω των αυξημένων τιμών σε πετρέλαιο και αέριο, που υπολογίζεται σε 1 δις τον μήνα, αντιλαμβάνεται κανείς την οξύτητα του προβλήματος.
Επίσης δεδομένο είναι ότι απαιτείται η στήριξη της κοινωνίας, για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, ως ασπίδα απέναντι στην κρίση. Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, αυτό θα γίνει μέσω επιδόματος λίγο πριν το Πάσχα και το συνολικό ποσό θα είναι περί τα 300 – 400 εκατ.
Από εκεί και πέρα όμως είναι απαραίτητο να διατηρηθεί η δημοσιονομική ισορροπία και βέβαια να είναι το έλλειμμα εντός στόχου. Αυτός έχει περιγραφεί στο 1,4% του ΑΕΠ, ωστόσο κανείς δεν βάζει το χέρι του στην φωτιά, με τόσο μέτωπα ανοικτά ότι θα παραμείνει αυτός ο στόχος έως το τέλος της ημέρας.
Εν κατακλείδι στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι το αυξημένο ενεργειακό κόστος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με μεμονωμένες ενέργειες των κρατών μελών της ΕΕ, αλλά απαιτείται κοινή δράση στο άμεσο διάστημα και ίσως το θέμα απασχολήσει το σημερινό Eurogroup.