Τα περιβαλλοντικά εμπόδια με το FSRU Αλεξανδρούπολης, οι υπερβολές κατά των ΑΠΕ, η ιδιομορφία που κρατάει τη CVC στην Ελλάδα και η ξαφνική μόδα των σταθερών τιμολογίων

Περιβαλλοντικά εμπόδια στο FSRU Αλεξανδρούπολης

Στο στόχαστρο οικολογικών – περιβαλλοντικών οργανώσεων έχει μπει το FSRU της Αλεξανδρούπολης, η επένδυση της Gastrade, μέτοχοι της οποίας είναι ο Όμιλος Κοπελούζου, η Gaslog, η Bulgartransgaz, η ΔΕΠΑ Εμπορίας και ο ΔΕΣΦΑ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη έχει κατατεθεί προσφυγή εναντίον της απόφασης του ΥΠΕΝ για τους περιβαλλοντικούς όρους του έργου και δεν αποκλείεται να υπάρξει συνέχεια από τις οικολογικές οργανώσεις και σε επίπεδο ΣτΕ.

Οι προσφυγές αυτές, δεν εμποδίζουν προς το παρόν την πορεία της επένδυσης, καθώς για τις επόμενες ημέρες είναι προγραμματισμένο να καταπλεύσει στην πόλη, το FSRU «Αλεξανδρούπολις», που ξεκίνησε το ταξίδι του στα μέσα Νοεμβρίου από την Σιγκαπούρη.

Η μονάδα προγραμματίζεται να δέχεται φορτία LNG από τα μέσα του προσεχούς Ιανουαρίου, να τα αεροποιεί διοχετεύοντας το φυσικό αέριο στο ΑΣΦΑ και έπειτα, μέσω του αγωγού IGB, να εφοδιάζονται οι αγορές της βαλκανικής. Θα είναι μόνιμα αγκυροβολημένο, έχει δυνατότητα αποθήκευσης LNG 135.000 κυβικών μέτρων, ενώ η τεχνική δυνατότητα αεριοποίησης του εκτιμάται σε 5,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως.

Πάντως, πρόσφατα στο επίκεντρο έντονων αντιδράσεων έχει βρεθεί και το FSRU που προωθείται να γίνει στα ανοικτά του Βόλου.

Οι παράλογες αντιδράσεις και εναντίον των ΑΠΕ

Αν νομίζει κανείς ότι οι αντιδράσεις εναντίον ενεργειακών επενδύσεων περιορίζονται σε υποδομές σαν τα FSRU που σχετίζονται με ορυκτά καύσιμα, είναι πολύ γελασμένος. Μικρές αλλά θορυβώδεις ομάδες αντιδρώντων έχουν επεκτείνει τα τελευταία χρόνια τη δράση τους και εναντίον των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ενώ σε πολλές περιοχές οι τοπικοί άρχοντες, πολιτευτές και βουλευτές λειτουργούν κυρίως ως πελάτες των ψηφοφόρων τους, καταργώντας στην πράξη εθνικές πολιτικές και τους νόμους που οι ίδιοι έχουν ψηφίσει. Θα έλεγε κανείς ότι είναι πιο εύκολο να φτιάξεις ένα τεράστιο εργοστάσιο φυσικού αερίου κάπου στην Ελλάδα, παρά ένα αιολικό ή φωτοβολταϊκό πάρκο. Ούτε η κλιματική κρίση, ούτε η εκτόξευση των τιμών της ενέργειας λόγω των ορυκτών καυσίμων, ούτε η παγκόσμια πανστρατιά υπέρ των ΑΠΕ, ούτε τα συμπεράσματα της COP28 για το κατεπείγον της επίσπευσης της πράσινης μετάβασης, ούτε το αυστηρό πλαίσιο που διέπει τις ΑΠΕ έχουν σταθεί ικανές συνθήκες για να κατανοήσουν οι αντιδρώντες ότι αν δεν υπάρξει μαζική επέκταση των ΑΠΕ (σε συνδυασμό με αποθήκευση και δίκτυα μεταφοράς), τότε και περιβαλλοντικά κι οικονομικά είμαστε χαμένοι από χέρι. Το πιο εύστοχο σχόλιο επί των αντιδράσεων, πάντως, το είχε κάνει ο Κωστής Χατζηδάκης όταν ήταν υπουργός Ενέργειας, ο οποίος είχε αναρωτηθεί αν η λύση για τους αντιδρώντες (σχεδόν σε όλα) είναι η κατάργηση της χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας και η επιστροφή στην εποχή των κεριών….

Το come back των σταθερών τιμολογίων…

Η αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου και η επακόλουθη μείωση του ρίσκου στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σε συνδυασμό με τις δυνατότητες hedging (αντιστάθμισης κινδύνου) που έχουν αναπτύξει οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας επαναφέρουν στο προσκήνιο τα σταθερά τιμολόγια ρεύματος (είναι αυτά με το μπλε χρώμα) και μάλιστα με ανταγωνιστικές από ό,τι φαίνεται τιμές. Τον δρόμο που άνοιξε η ΔΕΗ με την σημαντική μείωση των τιμών στα μπλε τιμολόγιά της σε επίπεδα ευθέως ανταγωνιστικά με τα πράσινα τιμολόγια της θεωρείται δεδομένο ότι θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι πάροχοι, προσφέροντας ανταγωνιστικά σταθερά τιμολόγια με την ασφάλεια της μακροχρόνιας σταθερής χρέωσης για τα νοικοκυριά. Τα σταθερά τιμολόγια δεν είναι κάτι καινούριο, απλά στην πράξη είχαν καταστεί ανενεργά λόγω της εκτόξευσης των τιμών του φυσικού αερίου ως απότοκο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Πάντως, καλό είναι οι καταναλωτές να γνωρίζουν ότι τα σταθερά πακέτα έχουν το μειονέκτημα της ποινής (penalty) αν κάποιος θελήσει να «σπάσει» το συμβόλαιό του.

… και οι κίνδυνοι

Η κοινή λογική λέει πως τα σταθερά τιμολόγια στο ηλεκτρικό ρεύμα αποτελούν ισχυρή γραμμή άμυνας για τα νοικοκυριά σε εποχές που οι τιμές έχουν ανοδική τάση. Αντίθετα, σε εποχές όπως η σημερινή, που οι τιμές κινούνται καθοδικά, όπως τουλάχιστον δείχνουν οι διεθνείς δείκτες στο φυσικό αέριο, τα σταθερά τιμολόγια μπορεί να έχουν δυσάρεστες συνέπειες. Να εγκλωβιστούν, δηλαδή, οι καταναλωτές σε κάποιες υψηλότερες τιμές και να βλέπουν, για κάποιους μήνες, τις τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα να υποχωρούν. Οσοι θεωρούν πως έρχεται άμεσα μια νέα μεγάλη κρίση που θα εκτοξεύσει τις τιμές τότε ας οχυρωθούν πίσω από ένα σταθερό τιμολόγιο. Από την άλλη πλευρά, όσοι πιστεύουν στην περαιτέρω αποκλιμάκωση των διεθνών τιμών, πιθανή εξέλιξη σε μια περίοδο που οι ευρωπαϊκές οικονομίες μπαίνουν σε ύφεση, ας κινηθούν προς τα άλλα χρώματα των τιμολογίων, όπως το πράσινο και το κίτρινο. Τα νέα τιμολόγια στο ρεύμα είναι θέμα χαρακτήρα!

H CVC και οι αποδόσεις που ψάχνει στην Vivartia

Αρκετά στοιχήματα έχουν πέσει τον τελευταίο καιρό για το μοντέλο που θα επιλέξει η CVC για να πάρει πίσω κάποια από τα κεφάλαια που επένδυσε στον όμιλο Vivartia. Κυρίως επειδή το private equity fund βλέπει να περνούν τα χρόνια και οι μέτοχοι θα αναζητήσουν κάποια απόδοση από την επένδυση στον ελληνικό όμιλο τροφίμων, γαλακτοκομικών και εστίασης. Όλοι δείχνουν προς τον κλάδο κατεψυγμένων και την «Μπάρμπα Στάθης» ως πιθανό πρώτο σημείο αποεπένδυσης χωρίς μέχρι στιγμής να υπάρχουν σαφείς πληροφορίες. Το σίγουρο είναι πως η «Μπάρμπα Στάθης» βρίσκεται στο στόχαστρο επενδυτών, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει ισχυροποιήσει τη θέση της στην αγορά κατεψυγμένων λαχανικών και ζυμών.

Γιατί τα funds έγιναν υπομονετικά!

Από την άλλη πλευρά, δεν υπάρχει κάποιος κανόνας για την ημερομηνία αποεπένδυσης ενός fund. Ειδικά όταν βλέπει πως μια οικονομία κινείται ανοδικά και πιθανώς σε δύο – τρία χρόνια μπορεί να έχει πολύ καλύτερες αποτιμήσεις σε σχέση με σήμερα. Η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι αρκετών ευρωπαϊκών αγορών. Η οικονομία της έχει θετικότατο πρόσημο όταν μεγάλο τμήμα της Γηραιάς Ηπείρου βρίσκεται προ της ύφεσης. Οι ξένοι επενδυτές που είχαν τοποθετηθεί στα χρόνια της κρίσης, αυτό τον καιρό έπρεπε να ψάχνουν να βρουν την έξοδο με πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων ώστε να γράψουν τα κέρδη τους. Όμως όσο βλέπουν την οικονομία να κινείται κόντρα στο ευρωπαϊκό ρεύμα θα περιμένουν. Το ίδιο κάνει και η CVC εκτός και αν δεχθεί την σούπερ πρόταση για κάποια από τις πολλές συμμετοχές της.