Εύσημα, αλλά και… «γκάζια» περιέχει το ειδικό τμήμα στην τρίτη ετήσια έκθεση της Κομισιόν για την υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης το οποίο αφορά στην Ελλάδα, με την χώρα μας να «τρέχει» για την πέμπτη και προτελευταία δόση πληρωμών.
Η Κομισιόν αξιολογώντας την εξέλιξη της εφαρμογής του ελληνικού σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης εκτιμά ότι παρά τις καλές επιδόσεις της χώρας απαιτούνται «αυξημένες προσπάθειες» για να έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα έως το 2026. Υπενθυμίζεται πως όσα κεφάλαια έχουν δεσμευτεί για κάθε χώρα αλλά δεν έχουν δεσμευτεί μέχρι την λήξη του προγράμματος, χάνονται.
Έως τώρα οι επιδόσεις της Ελλάδας είναι από τις καλύτερες σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Από τα 18,2 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων και 17,7 δισ. ευρώ σε δάνεια που πρέπει να απορροφήσει στο διάστημα 2021-2026 (ίσα με το 16,3% του ΑΕΠ της Ελλάδας), έχουν ήδη εκταμιευτεί 17,2 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, εκ των οποίων 7,6 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 9,6 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Απομένουν, δηλαδή, 18,7 δισ. ευρώ τα οποία θα εκταμιευθούν μετά την αξιολόγηση της μελλοντικής εκπλήρωσης των υπόλοιπων 294 ορόσημων και στόχων που απομένουν.
Τα παραπάνω κεφάλαια κατανέμονται σε 4, μέχρι στιγμής, δόσεις πληρωμών. Η Κομισιόν έχει ήδη αξιολογήσει θετικά το πρώτο, το δεύτερο και το τρίτο αίτημα πληρωμής της Ελλάδας με αποτέλεσμα την εκταμίευση 3,6 δισ. ευρώ ως χρηματοδοτική στήριξη στις 8 Απριλίου 2022, 3,6 δισ. ευρώ στις 19 Ιανουαρίου 2023 και 3,6 δισ. ευρώ στις 28 Δεκεμβρίου 2023, ενώ αρχικά έχει αξιολογηθεί θετικά από τις αρχές Σεπτεμβρίου και το τέταρτο αίτημα πληρωμής επιχορηγήσεων.
Τροχάδην για το πέμπτο αίτημα
Ωστόσο, τα όσα έχει να κάνει το οικονομικό επιτελείο και οι αρμόδιες υπηρεσίες, κάθε άλλο παρά εύκολα είναι, καθώς στις επόμενες εβδομάδες θέλει να υποβάλει νέο αίτημα για την πέμπτη δόση 3,6 δισ. ευρώ, δηλαδή σε 2,3 δισ. δανειακή στήριξη και 1,3 δισ. σε επιχορηγήσεις.
Για να γίνει αυτό, όμως, θα πρέπει πρώτα το οικονομικό επιτελείο να είναι σε θέση να παρουσιάσει την ολοκλήρωση 27 οροσήμων και δύο στόχων.
Ο πρώτος στόχος αφορά στον εκσυγχρονισμό του Δημοσίου και στην ψηφιοποίηση των αρχείων του Δημοσίου κατά τουλάχιστον 30%, μία συνθήκη η οποία «κολλάει» τις διαδικασίες, μεταξύ αυτών και στις εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο δεύτερος στόχος απαιτεί την συμβασιοποίηση δανείων 3 δισ. ευρώ.
Το «καμπανάκι» του κινδύνου έχει κρούσει και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, προειδοποιώντας πως χωρίς έγκαιρη απορρόφηση και εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης προς τον ιδιωτικό τομέα θα υπάρχει πρόβλημα στην την επίτευξη των προβλεπόμενων ρυθμών αύξησης των ακαθάριστων επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου κατά την περίοδο 2024 – 2026.
Έτσι, ενώ ο διοικητής επεσήμανε πως μέχρι στιγμής, το ποσοστό απορρόφησης των πόρων είναι ικανοποιητικό, οι εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις, ωστόσο, προχωρούν με βραδύτερο ρυθμό, γεγονός που καθυστερεί την πραγματοποίηση επενδυτικών δαπανών.