Βρετανικό «αέρα» αποκτούν οι εκλογές στη Γαλλία στις 30 Ιουνίου – 7 Ιουλίου καθώς η προοπτική νίκης της Μαρίν Λε Πεν ξυπνά μνήμες των ημερών της Λιζ Τρας.
Η ανακοίνωση του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για προκήρυξη πρόωρων εκλογών στη Γαλλία, αμέσως μετά τη γνωστοποίηση του αποτελέσματος των ευρωπαϊκών εκλογών στις 9 Ιουνίου οι οποίες ανέδειξαν νικητή την ακροδεξιά, έφεραν σημαντική αναταραχή στις αγορές ομολόγων και μετοχών της Γαλλίας, αναγκάζοντας πολλούς να επαναφέρουν την περίπτωση Λιζ Τρας.
Οι επενδυτές φοβούνται πως τις αποφάσεις που θα πάρει αν και εφόσον εκλεγεί η Μαρίν Λε Πεν σε επίπεδο οικονομίας, μαζί και τις δημοσιονομικές επιπτώσεις τους.
Δικαίως, αναλυτές ανασύρουν τις μνήμες των λίγων ημερών διακυβέρνησης της Λιζ Τρας στη Μεγάλη Βρετανία, όταν και η Αγγλίδα πρώην πρωθυπουργός πρόλαβε να στείλει την οικονομία της χώρας της σχεδόν στα… «βράχια».
Τι είχε όμως συμβεί;
H Λιζ Τρας με την ανάληψη της πρωθυπουργίας στις αρχές Σεπτεμβρίου 2022 ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα το οποίο έμεινε στην Ιστορία ως «μίνι προϋπολογισμός». Εκεί περιέχονταν μέτρα μαζικών ενισχύσεων για τους λογαριασμούς ενέργειας και γενναίες μειώσεις φόρων.
Η ανακοίνωση του σχεδίου πυροδότησε εκτίναξη του κόστους του βρετανικού χρέους μέσα από την ραγδαία αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, αλλά και την κατακρήμνιση της στερλίνας στο χαμηλότερο ιστορικά επίπεδό της σε σύγκριση με το δολάριο.
Έτσι, με τα ομόλογα της χώρας να βουλιάζουν, προέκυψε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για τα εθνικά συνταξιοδοτικά ταμεία που τα διακρατούσαν μαζικά στο χαρτοφυλάκιο τους.
Μπροστά στον κίνδυνο της κατάρρευσης παρενέβη η κεντρική τράπεζα της Αγγλίας (BoE) αρκετές φορές από τις 28 Σεπτεμβρίου του 2022 αγοράζοντας μακροπρόθεσμα ομόλογα του δημοσίου.
Το έκτακτο πρόγραμμα παροχής οικονομικής βοήθειας της BoE, το οποίο χρειάστηκε να παραταθεί μπροστά στον φόβο νέου πανικού στις αγορές, «άγγιξε» τα… 65 δισ. λίρες.
Παρ’ όλ’ αυτά, η Τρας αναγκάστηκε να αποσύρει τις εξαγγελίες για τις φορομειώσεις, ενώ τελικά, δεν κατάφερε να κρατήσει ούτε την θέση της, καθώς πολύ γρήγορα παραιτήθηκε αντικαθιστώμενη από τον Ρίσι Σούνακ.