Μήνυμα ότι ο δρόμος για την ολοκλήρωση της επιστροφής της χώρας στην κανονικότητα είναι πλέον πάρα πολύ κοντά, έδωσε η αναβάθμιση της Fitch, που για πολλούς ήταν έκπληξη, ειδικά εν όψει εκλογών, κάτι που δεν συνηθίζεται ιδιαίτερα.
Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι στην έκθεσή του ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Fitch, δεν διαβλέπει πολιτικό κίνδυνο, ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα θα κερδίσει τις προσεχείς εκλογές και οι όποιοι κίνδυνοι έχουν δημοσιονομική χαρακτήρα, λόγω της μεγάλης πιθανότητας να υπάρξει διπλή εκλογική μάχη, λόγω της απλής αναλογικής.
Στην περίπτωση, πάρα πολύ πιθανό, αν δεν υπάρξει δημοσιονομικός εκτροχιασμός, που η Ελλάδα αποκτήσει επενδυτική αξιολόγηση μέσα στο 2023, θα σημάνει αλλαγή σελίδας για την χώρα, αφού αφενός θα έχει θετικό αντίκτυπο στα ομόλογα με πτώση αποδόσεων, πρόσβαση σε φθηνότερο χρήμα για τις τράπεζες και ως εκ τούτου και για καταναλωτές και επιχειρήσεις και βέβαια η Ελλάδα μπαίνει στο ραντάρ των μακροπρόθεσμων επενδυτών σε μία περίοδο που η χώρα τις έχει μεγάλη ανάγκη.
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται, μία ανάσα από την απόκτηση επενδυτικής αξιολόγησης, η οποία έχει χαθεί για την χώρα το μακρινό πλέον 2009. Στους τρεις από τους τέσσερις οίκους αξιολόγησης η επενδυτική βαθμίδα απέχει μόλις ένα σκαλοπάτι, ενώ για την Moody’s η απόσταση είναι τρία σκαλοπάτια.
Η Ελλάδα από το 2009 και μετά έχει βιώσει ουσιαστικά τρεις χρεοκοπίες. Η πρώτη ήταν το 2010, από την οποία διασώθηκε με την παρέμβαση της Ευρωζώνης. Η δεύτερη ήταν το καλοκαίρι του 2011, που ήταν μια συντεταγμένη χρεοκοπία που τελείωσε με το κούρεμα του ιδιωτικού χρέους κατά 75% (το γνωστό PSI) και μια 3η χρεοκοπία το καλοκαίρι του 2015, η οποία δεν αναγγέλθηκε ποτέ, όταν η Ελλάδα αθέτησε δύο φορές τις υποχρεώσεις προς το ΔΝΤ.
Ας δούμε αναλυτικά ποια θα είναι τα οφέλη για τη χώρα, η απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, κάτι που εκτιμάται να συμβεί στο διάστημα από την Άνοιξη έως και το Φθινόπωρο.
Οι μακροπρόθεσμους επενδυτές, είναι ίσως με το μεγαλύτερο κέρδος για την χώρα. Τα συστήματα ανάλυσης κινδύνου των διαχειριστών κεφαλαίων για τα ασφαλιστικά ταμεία επιτρέπουν μόνο μικρά ποσοστά συμμετοχής σε ομόλογα χωρίς επενδυτική βαθμίδα, αφού θεωρούνται «υψηλού ρίσκου».
Με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, τα ασφαλιστικά ταμεία θα έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση στα ελληνικά ομόλογα. Τα ταμεία θα αγοράζουν ελληνικά κρατικά ομόλογα για αποταμίευση. Θα πληρώνονται κάθε χρόνο το ετήσιο κουπόνι και θα ρευστοποιούν στη λήξη του, σταθεροποιώντας έτσι τις τιμές σε υψηλά και τις αποδόσεις σε χαμηλά επίπεδα.
Επίσης ακόμη μια σημαντική επίδραση της επενδυτικής βαθμίδας, θα είναι η μείωση του country risk, όπως ονομάζεται με άλλο τρόπο ο κίνδυνος χρεοκοπίας, θα βοηθήσει και στην προσέλκυση περισσότερων άμεσων ξένων επενδύσεων.
Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του δημοσίου θα βελτιώσει και το αξιόχρεο των τραπεζών, οι οποίες θα μπορούν να δανείζονται με πιο χαμηλά επιτόκια από τη διατραπεζική αγορά. Ένα δεύτερο κέρδος είναι ότι θα μπορούν να δανείζονται από την ΕΚΤ με εγγύηση ομόλογα του δημοσίου που θα αποτιμώνται στην πραγματική τους αξία.
Η ΕΚΤ στην παρούσα φάση, κάνει κατ’ εξαίρεση δεκτά τα ελληνικά ομόλογα ως εγγυήσεις αλλά με έκπτωση 50% στην αξία τους. Ο φθηνότερος δανεισμός για τις τράπεζες σημαίνει εξίσου φθηνός δανεισμός και για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Η βελτίωση αυτή της ρευστότητας των τραπεζών θα έρθει να αντισταθμίσει ως ένα βαθμό και τη συσταλτική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ.