Η περίοδος της χαλαρότητας μάλλον ολοκληρώθηκε για την ελληνική κυβέρνηση και πλέον έχει μπροστά της ένα καυτό 2μηνο προκειμένου να κλείσει μία σειρά από θέματα, τα οποία μοιάζουν με βουνό. Η αρχή θα γίνει μεθαύριο Πέμπτη, όπου συνεδριάσει το Euro Working Group, στην οποία θα συμμετάσχει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης, ο οποίος και δεν αναμένεται να έχει ένα ήρεμο απόγευμα, δεδομένου ότι οι εκκρεμότητες που έχει η ελληνική πλευρά και πολλές είναι και σημαντικές.
Πρακτικά μέχρι να κλείσει η 4η και τελευταία αξιολόγηση του ελληνικούς προγράμματος απομένουν 88 προαπαιτούμενα, εκ των οποίων έχουν κλείσει μόλις 12. Και μπορεί πολλά εξ αυτών να αποτελούν …. περίπατο, αφού δεν έχουν κανένα πολιτικό κόστος, κάποια όμως και δεν είναι λίγα, και πολιτικό κόστος έχουν και δύσκολα είναι, όπως για παράδειγμα το θέμα της ΔΕΗ, των αποκρατικοποιήσεων, ο ΦΠΑ για λίγα νησιά που έχουν μειωμένο, ο οριστικός ενταφιασμός για το ΕΚΑΣ κλπ.
Η επόμενη καθοριστική χρονική στιγμή είναι η Εαρινή Σύνοδος του ΔΝΤ που θα πραγματοποιηθεί το διάστημα 20-22 Απριλίου στην Ουάσιγκτον. Εκεί θα τεθεί στο τραπέζι το θέμα του χρέους και εκεί θα αποκαλυφθούν οι προθέσεις του Ταμείου προκειμένου να μπει στο πρόγραμμα.
Την επομένη της λήξη της Εαρινής Συνόδου του Ταμείου, στις 23 Απριλίου θα ανακοινωθεί η πορεία του ελληνικού ΑΕΠ για το 2017, από την Eurostat με βάση το οποίο θα κριθεί το κατά πόσο το αφορολόγητο θα έρθει μπροστά ή θα μείνει για τημν 1η Ιανουαρίου του 2020. Να σημειωθεί ότι προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι το Σώμα Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων έσπευσε να ανακοινώσει την Μεγάλη Παρασκευή την εκτίμησή του, ανεβάζοντας τον πήχη του πλεονάσματος στο 3,4% πριν προλάβει να τοποθετηθεί η αρμόδια ΕΛΣΤΑΤ) ενώ στις 27 Απριλίου, στο Eurogroup της Σόφιας θα συζητηθεί το ελληνικό αναπτυξιακό πρόγραμμα αλλά και το θέμα του χρέους.
Η Αθήνα έχει μπροστά της πολλά ανοικτά μέτωπα. Τα κυριότερα είναι:
- Συντάξεις: Οι δανειστές αντιμετωπίζουν το θέμα ως μεταρρύθμιση και δεν δείχνουν να βάζουν νερό στο κρασί τους, παρά τις επιδιώξεις της Αθήνας, να ματαιώσει ή να μεταθέσει την ημερομηνία μείωσης των συντάξεων, επικαλούμενη τα υψηλά – πάνω από τον στόχο – πλεονάσματα. Έτσι πολύ δύσκολα θα υπάρξει κάποια αλλαγή στον σχεδιασμό και από 1.1.2019, οι συντάξεις για την συντριπτική πλειοψηφία των συνταξιούχων θα είναι«κουρεμένες» κατά 18%.
- Χρέος: Τα μέτρα για τη διευθέτηση του χρέους που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας μέσω του γερμανικού τύπου δεν είναι τόσο δελεαστικά όσο φαίνονται. Πρώτον διότι σχηματίστηκε η εικόνα ότι τα μέτρα αυτά θα υλοποιούνται άνευ ανταλλάγματος με μοναδικό κριτήριο την πορεία του ΑΕΠ. Δεν θα είναι έτσι. Για την ενεργοποίηση των προαπαιτούμενων θα υπάρχουν «προαπαιτούμενα»: ότι μείνει σε εκκρεμότητα από το 3ο μνημόνιο θα πρέπει να υλοποιηθεί μετά (την περίοδο μέχρι το 2022) ενώ χωρίς την επίτευξη των συμφωνημένων δημοσιονομικών στόχων για την περίοδο μέχρι το 2022 δεν θα υπάρχει διευκόλυνση στο θέμα του χρέους. Δεύτερον, το κριτήριο του ΑΕΠ (σ.σ δηλαδή το βασικό στοιχείο της γαλλικής πρότασης) έχει να κάνει με την ονομαστική μεταβολή του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Αυτό σημαίνει ότι με έναν πληθωρισμό της τάξεως του 1,5-2% τα επόμενα χρόνια, δεν θα ενεργοποιείται κανένα μέτρο για το χρέος και θα τα πληρώνουμε όλα μόνοι μας.
- Αντίμετρα: Οι φορολογικές ελαφρύνσεις ύψους 3,5 δις. ευρώ θα περιγράφονται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα αλλά δεν θα μπορούν να υλοποιηθούν παρά μόνο αν υπάρξει παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων άνω του 3,5% για την περίοδο μέχρι το 2022. Δηλαδή, προϋπόθεση για να υπάρξουν μειώσεις φορολογικών συντελεστών είναι να συνεχιστεί η «αφαίμαξη» της αγοράς και ειδικά της μεσαίας τάξης όπως συνέβη και το 2017.
- Κατώτατος μισθός: Η αύξηση του κατώτατου μισθού την οποία θέλει να περιγράφει η κυβέρνηση στο αναπτυξιακό της σχέδιο, δεν θα γίνεται με αποκλειστικό κριτήριο τις αποφάσεις των κοινωνικών εταίρων αλλά με γνώμονα την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και την πορεία μείωσης της ανεργίας που θα είναι βασικός στόχος και για την επόμενη 5ετία εντός της οποίας θα πρέπει να δημιουργηθούν τουλάχιστον 300.000 νέες θέσεις εργασίας.
- Αφορολόγητο: Η μείωση του αφορολογήτου από την 1/1/2019 είναι επίσης πάνω στο τραπέζι ενώ ακόμη και αν καταστεί εφικτό να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο και να γίνει η περικοπή από την 1/1/2020, οι φορολογούμενοι θα πρέπει ενδεχομένως να συμβιβαστούν με το ότι δεν θα ενεργοποιηθεί κανένα θετικό μέτρο μέσα στο 2019 ή μέσα στο 2020.
Του Θανάση Παπαδή
