Ασυγκράτητη φαίνεται πως είναι η μείωση της παραγωγής και η εξαγωγή της ντομάτας στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της χώρας μας, με την Τουρκία να είναι ο βασικός κερδισμένος, τα τελευταία χρόνια, καθώς βλέπει να εκτινάσσονται οι εξαγωγές της προς τη Δύση.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, η συνολική παραγωγής φρέσκιας ντομάτας για κατανάλωση έπεσε στους 6,298 εκατ. τόνους το 2022 έναντι 6,930 εκατ. τόνους το 2021 (πτώση 10%).
Σημειώνεται πως η παραγωγή του 2022 ήταν η χαμηλότερη από το 2015, ενώ σε σχέση με το ρεκόρ της επταετίας 2015 – 2022, η πτώση ανέρχεται σε 16%.
Η Ελλάδα ακολουθεί τη γενική ευρωπαϊκή τάση, καθώς το 2022, η παραγωγή έπεσε στα 0,490 εκατ. τόνους έναντι 0,582 εκατ. τόνους το 2021.
Η μόνη χώρα στην οποία παρατηρείται γενικά αυξητική τάση στην παραγωγή τομάτας είναι το Βέλγιο!
Την ίδια ώρα που πέφτει η παραγωγή τομάτας, μεγαλώνει η «ψαλίδα» μεταξύ των ευρωπαϊκών εξαγωγών ντομάτας και των εισαγωγών.
Το 2023 σημειώθηκε ρεκόρ ελλείμματος, καθώς οι εισαγωγές ήταν κατά 0,459 εκατ. τόνους σε σχέση με τις εξαγωγές.
Σημειώνεται πως έως το 2016, η Ευρώπη είχε εμπορικό πλεόνασμα στην ντομάτα, ενώ από το 2017 σημειώθηκε η μεγάλη ανατροπή, δηλαδή την υπέρβαση των εισαγωγών ντομάτας σε σχέση με τις εξαγωγές. Έκτοτε, το έλλειμμα αυτό διευρύνεται συνεχώς.
Διαχρονικά και συγκεκριμένα, από το 2014, ο βασική χώρα από την οποία εισάγει η ΕΕ ντομάτες είναι το Μαρόκο (491 εκατ. τόνους το 2023), ενώ η δεύτερη χώρα είναι η Τουρκία (248 εκατ. τόνους), με την τελευταία, όμως, να αυξάνει το «ειδικό βάρος» της σε σχέση με το σύνολο των εξαγωγών προς την ΕΕ.