«Γκάζια» στην ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα διαμέσου της προώθησης της ενοποίησης της αγοράς θέλουν να πατήσουν οι σύνοδοι των Ευρωπαίων υπουργών σε Eurogroup και ECOFIN στις 23 και 24 Φεβρουαρίου.
Το περιεχόμενο της συνάντησης των υπουργών, αφορά στο μέλλον της κεφαλαιαγοράς της Ευρώπης, και σκοπός είναι να καταλήξει σε αποφάσεις οι οποίες θα εγκριθούν μέσα στον Μάρτιο.
Πέραν τούτου, αναμένεται να συζητηθούν οι μακροοικονομικές εξελίξεις και προοπτικές καθώς και άλλα θέματα.
Αλλά το επίκεντρο της προσοχής συγκεντρώνεται στο φλέγον ζήτημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Σύμφωνα με προσχέδιο του ψηφίσματος το οποίο επικαλείται το Bloomberg, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης αναμένεται να συζητήσουν την πιο ολοκληρωμένη εποπτεία των κεφαλαιαγορών σε ολόκληρη την ΕΕ με στόχο την τόνωση του επιμερισμού των κινδύνων και τη μείωση της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές.
Μετά και από το Eurogroup η Κομισιόν θα κληθεί να υποβάλει προτάσεις για ενιαία εποπτεία για εκείνες τις εταιρείες που το επιθυμούν και έχουν σημαντική διασυνοριακή δραστηριότητα, με παράλληλη ενίσχυση των ευθυνών της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA).
Εναλλακτικά, προβλέπονται τα λεγόμενα εποπτικά κολέγια που θα συντονίζονται από την ESMA κατά περίπτωση, προκειμένου να μειωθεί το κόστος συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις ή, τέλος, η ενιαία εποπτεία για εταιρείες τρίτων χωρών και η εξουσιοδότηση των αδειών τους.
Οι προτάσεις του Eurogroup, που θα συζητηθούν από όλους τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ και σε επίπεδο ECOFIN, αποτελούν μέρος μιας λίστας σημείων για την προσπάθεια να σημειωθεί πρόοδος στην ένωση των κεφαλαιαγορών, η οποία έχει καθυστερήσει πολύ, κατά την επόμενη πενταετή περίοδο της ΕΕ και των οργάνων που θα προκύψουν μετά τις ευρωεκλογές, καθώς στόχος είναι να παρέχονται περισσότερες επιλογές χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις, καθώς και να υποβοηθηθεί η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοδοτικών αναγκών για τις επιχειρήσεις στην ΕΕ καλύπτεται από τον τραπεζικό τομέα.
Στο ίδιο πλαίσιο, αναμένεται να απασχολήσει τους υπουργούς η σύγκλιση των απαιτήσεων εισαγωγής στο χρηματιστήριο σε όλη την Ευρώπη, προκειμένου να μειωθεί το κόστος και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στις επενδύσεις μετοχών.
Η επείγουσα σημασία της συζήτησης
Αν και οι προσπάθειες εμβάθυνσης της ενοποίησης δεν είναι νέες, στην παρούσα συγκυρία καλύπτονται από μεγαλύτερη επειγότητα. Η ΕΕ παλεύει να βρει την θέση της στον κόσμο όπως διαμορφώνεται το ράλι των νέων τεχνολογιών, της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, των αυξημένων αμυντικών αναγκών, ενώ σε πολλούς τομείς αισθάνεται πως «μένει πίσω» σε σχέση με εμπορικούς της εταίρους-ανταγωνιστές (ΗΠΑ, Κίνα κοκ).
Έτσι, η διασφάλιση της καλής λειτουργίας των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών είναι το κλειδί για την απελευθέρωση των ιδιωτικών κεφαλαίων που είναι απαραίτητα για τη χρηματοδότηση των μεγάλων επενδυτικών αναγκών της Ευρώπης. Ο ρόλος του Eurogroup είναι να συνεχίσει το νομοθετικό έργο εξετάζοντας ποια πρόσθετα μέτρα απαιτούνται προς αυτή την κατεύθυνση, καθιστώντας την ΕΕ τη μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο.
Το έργο των ευρωπαϊκών οργάνων υπό αυτό το πρίσμα, έχει «δυσκολέψει» τα πρόσφατα έτη λόγω των δημοσιονομικών συνθηκών καθώς και του αυξημένου κόστους δανεισμού αλλά και εξαιτίας έκτακτων αναγκών χρηματοδότησης.
Έτσι, παρά τη σημαντική πρόοδο στην ανάπτυξη των κεφαλαιαγορών της ΕΕ τα τελευταία χρόνια, που πλησιάζει σχεδόν το 50% σε σχέση με το ΑΕΠ του 2014, παραμένει ένα αξιοσημείωτο κενό στην ανάπτυξή τους καθώς και κατακερματισμός στη βάση των εθνικών, με την οικονομική τους ενοποίηση να υστερεί σε σχέση με τα προ του 2008 επίπεδα.
Έρευνα του ΔΝΤ υποδεικνύει ότι αυτός ο κατακερματισμός αντανακλάται επίσης στη διαφορά στο κόστος χρηματοδότησης για επιχειρήσεις σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, οι ισπανικές και ιταλικές επιχειρήσεις πληρώνουν περισσότερα για χρηματοδότηση από τις γερμανικές ή γαλλικές αντίστοιχές τους, παρόλο που είναι πανομοιότυπες σε μέγεθος, κερδοφορία, μόχλευση, περιουσιακά στοιχεία και τομείς δραστηριότητας.