Με ειδικό καθεστώς θα δουλέψει σήμερα (12.06.24) τόσο ο ιδιωτικός, όσο και ο δημόσιος τομέας της χώρας, προκειμένου να προστατευθούν οι εργαζόμενοι, σύμφωνα με ειδικές εγκυκλίους τις οποίες εξέδωσαν τα αρμόδια υπουργεία λόγω καύσωνα.
Βασικά στοιχεία του ειδικού καθεστώτος προστασίας των εργαζομένων από τον καύσωνα το οποίο θα ισχύει σήμερα αλλά και αύριο (13.06.24) στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα θα είναι η τηλεργασία, οι ειδικές άδειες, η αποφυγή ή ακόμα και παύση εργασίας σε ορισμένες περιπτώσεις (εξωτερικές εργασίες στις ώρες 12 – 5 μμ), αλλά και το lockdown στις περιπτώσεις δημοτικών σχολείων και παιδικών σταθμών (γεγονός που οδηγεί σε σταμάτημα κάθε εργασίας από πλευράς των εκπαιδευτικών).
Πιο αναλυτικά τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων ανά τομέα της οικονομίας έχουν ως ακολούθως:
Δημόσιος τομέας
Για τους δημόσιους υπαλλήλους οι οποίοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες προβλέπεται η εφαρμογή τηλεργασίας.
Εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, λόγω της φύσης των καθηκόντων τους, τότε μπορούν να μην προσέλθουν στην υπηρεσία τους κάνοντας χρήση ειδικής άδειας.
Η υπαγωγή τους στις ευπαθείς ομάδες διαπιστώνεται βάσει των σχετικών στοιχείων που τηρούνται ήδη για τον υπάλληλο ή σε συνεργασία με τον Ελεγκτή Ιατρό της Υπηρεσίας ή τον ιατρό εργασίας ή κατόπιν προσκόμισης από τον ίδιο τον υπάλληλο σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης, από την οποία να προκύπτει η πάθηση.
Ως προς τους δημόσιους υπαλλήλους οι οποίοι δεν εμπίπτουν σε ευπαθείς ομάδες, θα μπορούν επίσης να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με τηλεργασία, και όπου αυτό δεν είναι εφικτό θα εφαρμόζεται ευέλικτο ωράριο προσέλευσης και αποχώρησης.
Ειδικά για τους υπαλλήλους που η φύση των καθηκόντων τους απαιτεί την παροχή εργασίας σε εξωτερικούς χώρους, θα πρέπει να κάνουν χρήση των προβλεπόμενων μέσων ατομικής προστασίας, ενώ συστήνεται η αποφυγή εργασίας τις ώρες αιχμής του καύσωνα (12.00 -17.00).
Προς αποφυγή της ταλαιπωρίας των πολιτών, αλλά και για την προστασία της υγείας τους, διευκρινίζεται ότι τυχόν ραντεβού με Δημόσιες υπηρεσίες που έχουν προγραμματιστεί κατά τις ώρες αιχμής του καύσωνα, θα πρέπει να επαναπρογραμματιστούν με μέριμνα των υπηρεσιών.
Σε κάθε περίπτωση, όλες οι δημόσιες υπηρεσίες και οι φορείς του Δημοσίου οφείλουν να παρέχουν αδιαλείπτως τις υπηρεσίες τους στους πολίτες και να μεριμνούν για την εύρυθμη λειτουργία τους.
Ιδιωτικός τομέας
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης απευθύνει αυστηρή σύσταση στους εργοδότες να προβούν τόσο στη λήψη των απαραίτητων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων, όσο και σε μείωση απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά τις ώρες θερμοκρασιακής αιχμής (12.00 – 17.00), όπου αυτό κριθεί απαραίτητο για την αποφυγή των φαινομένων θερμικής καταπόνησης υπό συνθήκες καύσωνα, με εγκύκλιο που εξέδωσε.
Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της διάταξης επιβάλλεται στην επιχείρηση, από την Επιθεώρηση Εργασίας, χρηματικό πρόστιμο 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο.
Ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη και την από 3 Ιουνίου του 2024 (αριθ. πρωτ. 34666) σχετική εγκύκλιο: «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με τη νέα εγκύκλιο που δημοσιεύθηκε, προβλέπονται τα εξής:
Η υποχρεωτική παύση εργασιών ισχύει για τις ακόλουθες περιπτώσεις:
Για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που βρίσκονται κυρίως στην Αττική, την Ανατολική Στερεά, την Ανατολική Πελοπόννησο και την Θεσσαλία, στις οποίες αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες καθίσταται υποχρεωτική η παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα 12.00-17.00 σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο.
Ενδεικτικά αναφερόμενες, εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα (delivery), κ.λπ., όταν η θερμοκρασία είναι ίση ή ανώτερη των 40 βαθμών κελσίου.
Ειδικά για εργασίες σε ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη η υποχρέωση του ανωτέρω εδαφίου ισχύει για θερμοκρασία που να διαμορφώνεται σε τιμή άνω των 38 βαθμών κελσίου.
Εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής, μπορεί να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα (takeaway) καθώς και ενδεχόμενη δυνατότητα να εκτελείται διανομή με οχήματα ιδιωτικής χρήσης εκτός των δίκυκλων και λοιπών μέσων του προηγούμενου εδαφίου, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 του Ν. 2696/1999, υπό ειδικότερους όρους ή προϋποθέσεις (εφόσον διαθέτουν κλιματισμό).
Η παύση εργασιών δεν εφαρμόζεται σε οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν σημαντικές και κοινωνικά κρίσιμες υποδομές στους τομείς της υγείας, των μεταφορών και της κοινής ωφέλειας (υγειονομικές μονάδες, ύδρευση, ηλεκτρισμός, αεροπορικές μεταφορές, handling, θαλάσσιες, χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές), υπό την προϋπόθεση της λήψης των λοιπών τεχνικών και οργανωτικών μέτρων περί «πρόληψης της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων», συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της παρούσας διάταξης επιβάλλεται από την Επιθεώρηση Εργασίας, χρηματικό πρόστιμο 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης.
Παροχή εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας ισχύει για τους ακόλουθες περιπτώσεις:
Για εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ειδικά δε στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες στις περιοχές που, σύμφωνα με το από 10.06.2024 Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ), αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες περιοχές δίδεται η δυνατότητα, εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας εφόσον είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας τους.
Επίσης προβλέπονται έκτακτα μέτρα για την οργάνωση του χρόνου εργασίας:
Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης στις περιοχές που, σύμφωνα με το από 10.06.2024 Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ), αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες (κυρίως για Αττική, Ανατολική Στερεά, Ανατολική Πελοπόννησο και Θεσσαλία), και για τη διευκόλυνση των εργαζομένων κατά την τυχόν αλλαγή χρόνου προσέλευσης και αποχώρησής τους από την εργασία, οι εργοδότες δύνανται να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ κάθε αλλαγή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.